Sosyal medya platformu Twitter’da ‘#parmağımdelinmesin’ etiketiyle gündeme gelen diyabet hastalığı ile ilgili bilgiler araştırma konusu oldu.
Her geçen gün daha sık görülen kronik hastalıklar arasında yer alan diyabet hastalığı, yalnızca vücuttaki şeker oranının yükselmesine neden olmuyor. Bunun yanı sıra kalp sağlığından göz sağlığına kadar vücudun tüm hayati organlarını etkiliyor.
Peki, diyabet nedir, neden olur, türleri neler? İşte, diyabet hastalığı belirtileri ve tedavisi…
DİYABET HASTALIĞI NEDİR?
Diyabet hastalığı, kanda bulunan glukoz, yani ani kan şekeri yüksekliği ile seyreden bir metabolizma hastalığıdır.
Midenin arka tarafında bulunan bir organ olan pankreastan salgılanan insülin hormonu, vücuttaki glukoz metabolizmasını düzenlemektedir. Bu insülin hormonunun eksik salgılanması ya da hiç salgılanmaması şeker hastalığına neden olmaktadır.
Organizmanın karbonhidrat, protein ve yağlardan yeterince yararlanamadığı, sürekli tıbbi bakım gerektiren kronik bir metabolizma hastalığı olarak tanımlanmaktadır.
DİYABET NEDEN OLUR?
Diyabet hastalığı, pankreasın vücudun ihtiyaç duyduğu şekeri üretememesinden kaynaklanmaktadır. Üretilen insülinin vücut tarafından kullanılamaması da etken faktörlerden biridir.
Ayrıca kanda yüksek oranda dolaşan kan şekeri; kılcal damarlarda, organlarda ve sinirlerde birikerek birçok hastalığa neden olmaktadır.
DİYABET BELİRTİLERİ
Şeker hastalığının, kan şekeri yüksekliğine bağlı olan belirtileri diyabetin klasik 3P belirtisi olarak adlandırıldığını belirten
Diyabet hastalığında sık görülen belirtiler şu şekildedir:
- Sık idrara çıkma
- Çok yemek yeme, iştah artışı
- Sıvı alımında belirgin artış
- Halsizlik
- Çabuk yorulma
- Ağız kuruluğu
- Gece idrara çıkma
Daha az görülen diyabet belirtileri ise şu şekildedir:
- Yorgunluk ve halsizlik
- Açıklanamayan kilo kaybı
- İnatçı enfeksiyonlar
- Tekrarlayan mantar enfeksiyonları
- Kaşıntı
- Sık ve aşırı acıkma
- Açlığa tahammülsüzlük
- Ağızda aseton kokusu
- İstem dışı kilo kaybetme
- Göz merceğinden sıvı çekilmesine bağlı olarak bulanık görme
- Görme bozuklukları
Yüksek kan şekerinin sinirlerde yaptığı hasara bağlı olarak özellikle ayak tabanlarında olmak üzere görülebilen belirtiler ise şu şekildedir:
- Ellerde ve ayaklarda hissizlik
- Ellerde ve ayaklarda yanma
- Ellerde ve ayaklarda batma hissi tarzında nöropatik ağrı
- Geçmeyen yaralar
TÜRLERİNE GÖRE DİYABET TEDAVİSİ
Şeker hastalığının 2 farklı türü bulunduğundan tedavi yöntemi de farklılık göstermektedir. Uzmanlar, şeker hastalığında tanının öneminin olduğunu belirtmektedir.
Genellikle 8-12 saat açlık sonrası iki kez bakılan açlık kan şekeri 126 ve üzerinde ise, yukarıdaki belirtilere sahip olan ve herhangi bir zamanda bakılan kan şekeri 200’ün üzerinde ise ve üç aylık ortalama kan şekeri olan HBA1C değeri 6,5 üzerinde olan kişilere diyabet tanısı konulmaktadır.
Tedavi yöntemleri, tanı konulduktan sonra başlatılmaktadır. Tüm diyabetlilere öncelikle yaşam tarzı değişikliği ve fiziksel egzersiz önerilmektedir.
Tedavide Tip 1 diyabeti olanlarda vücudun kendi ürettiği insülin hormonu olmadığından insülin iğnesine başlanmaktadır.
Tip 2’lerde ise ağızdan haplar kullanıldığı gibi gerekli olan vakalarda insülin iğnesine başlanabilmektedir.
Gebelikte ortaya çıkan diyabette ise beslenme ve diyet ile kan şekeri kontrolü sağlanamamışsa insülin iğnesi ile kan şekeri kontrol altına alınabilmektedir.
DİYABETTE SEÇİLMESİ GEREKEN SAĞLIKLI BESİNLER
Karbonhidratlar: Tahıllar, un ve undan yapılmış yiyecekler, kuru baklagiller, patates, sebze ve meyveler
Protein: Et, yumurta, peynir, süt, yoğurt) Yağ: Yağ ve et, peynir, süt, yoğurt gibi yağ içeren yiyecekler)
Vitamin ve mineral: Sebze ve meyveler başta olmak üzere tüm yiyecekler
Posa: Sebze, meyve, tam taneli tahıllar, kuru baklagiller
