EKİM ayı Göğüs Kanseri Bilinçlendirme ve Farkındalık Ayı hasebiyle vatandaşlara ikazda bulunan Haseki Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Kliniği İdari Sorumlusu Yrd. Doç. Dr. Türkan İkizceli, bilhassa genç yaşta ileri evre göğüs kanseri olaylarındaki artışa dikkat çekti ve “Kadınlar, Kovid’in birinci dalgasından bu yana hastalık kaparım endişesiyle göğüs denetimlerini ihmal ediyor. İlerlemiş, koltuk altı lenflere sıçramış, hatta tümör büyüyüp göğüs cildinde yaraya dahi neden olup enfeksiyon kapmış. Ona karşın lakin ailesinin zoruyla getirilen hastalarımız oluyor. İleri yaş hastaları ekseriyetle çocukları getiriyor zati, onları vaktinde yakalayabiliyoruz. Fakat bilhassa 40-50 yaş kümesi genç hastalar Kovid telaşıyla göğüs denetimlerini çok aksattı. Bu da ileri evre kanserlerde artışa yol açtı” dedi.
Dünya Sıhhat Örgütü tarafından 2004 yılından bu yana göğüs kanserinde erken teşhisinin değeri ve göğüs kanseri farkındalığının vurgulanması maksadıyla Ekim ayı tüm dünyada “Meme Kanseri Bilinçlendirme ve Farkındalık Ayı” olarak belirlendi. Dünyada bayanlarda en sık görülen kanserlerin başında gelen göğüs kanseri riskinin her 8 bayandan birini tüm hayatı boyunca karşı karşıya bıraktığını belirten Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Kliniği İdari Sorumlusu Yrd. Doç. Dr. Türkan İkizceli, ülkemizde KETEM’lerin (Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezi) kurulmasıyla bir arada göğüs kanseri taramasında erken teşhis ve tedavide hakikaten uygun bir yol kat edildiğini, lakin Kovid pandemisinin tüm bu süreci bilakis çevirdiğini söyledi.
“İLK İKİ DALGADA TARAMAYA GİTMEYENLER ARTIK İLERİ EVRE KANSERLE GELİYOR”
Kovid salgınında birinci dalgadan itibaren başlayan ‘Hastaneye gitme kaygısı’nın üçüncü dalgadan sonra bile devam ettiğini anlatan Dr. İkizceli, “Özellikle birinci dalgada göğüs kanseri taraması için gelen hasta popülasyonu çok azaldı. Bu, bizim açımızdan tasa verici bir azalmaydı. Zira bilhassa göğüs kanserinin en sık görüldüğü yaş kümesi, pandemiden korkarak hastanelere gelmedi. Artık o hastalar ilerlemiş evre kanserlerle karşımıza çıkıyor” dedi. Pandemi boyunca çoğunlukla göğüs ağrısıyla panik yapan lakin kanser açısından riski bulunmayan hastaların kendilerine başvurduğuna da işaret eden Dr. İkizceli, “Bu hastalarda da klinik çok şiddetli olsa da önemli bir kanser bulgusu görmüyoruz aslında. Biz ekseriyetle koltuk altı yayılımı olmadan erken teşhis dediğimiz evredeki hastaları sıklıkla görürken, artık birinci ve ikinci dalgalarda taramalarına gitmeyen çok daha geç evredeki kanserlerle geldiğini görüyoruz. Erken göğüs kanseri hadiselerine artık çok az rastlıyoruz” halinde konuştu.
“KETEM’LERDE HİÇ TARAMA YAPILAMAYAN GÜNLER OLDU”
Pandemiden evvel günlük 40-50 hastanın başvurduğu KETEM’lerde, pandemiyle bir arada günlük hasta sayısının birkaç bireye düştüğünü hatta birtakım günler hiç tarama yapılamadığını da anlatan Dr. İkizceli, “Üstelik buralar hastane dışı, yalnızca tarama hedefli merkezler. Ona karşın gitmedi bayanlar. Bizim en çok değer verdiğimiz küme, 40-60 yaş aralığındakiler. Bilhassa 40-50 yaş kümesine göğüs kanseri taramalarında çok ehemmiyet veriyoruz. Bu yaş kümesinde senede bir kere mamografi taramasını kesinlikle ve kesinlikle öneriyoruz. Zira bu bayanlar ileri evrede geldiğinde, hayat kalitesinde önemli bir fark fark oluyor. Yaşlı hastalar daha erken periyotta getirildi. Zira çocukları, ailesi erken periyotta fark ettiyse denetime getirdi. Ancak 40-50 yaş kümesinde, daha geç kalınmış olayları çok görmeye başladık. Birinci dalgada göğsünde kitleyi fark etmiş ama Kovid’den ötürü endişesinden hastanelere gelemeyen çok hastamız oldu. Tümör çapı büyümüş, lenf nodu koltuk altı yayılımı artmış halde geliyorlar” dedi.
“MEMEDE YARA OLUŞMUŞ, AİLESİNİN ZORUYLA GETİRİLEN HASTALARIM VAR”Kanserde hayat mühletini hesaplarken, onkolojik tedaviyi, cerrahi tedaviyi planlarken hepsinde en değerli kriterin tümörün çapı ve yayılım durumu olduğuna dikkat çeken Dr. İkizceli, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Hastanın evresi ne kadar yüksek olursa, cerrahisi o kadar agresif oluyor. Daha geniş bir cerrahi yapılıyor, daha ağır bir kemoterapi alıyor, üstüne ışın tedavisi görmesi gerekiyor, koltuk altı diseksiyonu hastanın hayat kalitesini besbelli derecede değiştiriyor. Bunların hepsi büsbütün evre ile ilişkili. Kovid’in üzerinden üç dalga geçmiş, tümör boyutu çok yüksek derecelere çıkmış, hatta göğüs cildine ülsere olup kanayıp enfeksiyonla gelen hastalarımız var. Ailesi, yakınları tarafından zorla getirilen hastalarımız var. Bu türlü bir psikoloji içerisine girdik maalesef.”
“MEME KANSERİ KOVİD’DEN DAHA ÖNEMLİ BİR HASTALIK”
Bu durumun önümüzdeki aylarda cerrahi ve onkoloji tedavilerinin çok daha agresif seyretmesine neden olacağını da belirten Dr. İkizceli, kelamlarını şöyle noktaladı: “Kovid’in artık nasıl bir seyir izleyeceğini öğrendik. Bu salgının ne kadar süreceğini de bilmiyoruz. Bu nedenle Kovid’le yaşamayı öğrenmek zorundayız. Fakat göğüs kanseri çok daha önemli bir durum. Tarama programından muhakkak ve mutlaka taviz vermeden, KETEM’lerde olabilir, hastanelerde olabilir, çok çok dikkat etmemiz lazım. Her bayanın 20 yaşından itibaren kendi kendine göğüs muayenesini aksatmadan her ay yapması lazım. Şayet ailede göğüs kanseri riski varsa, göğüs, yumurtalık kanseri kıssası varsa, bu olan bayanların daha çok dikkat etmesi risk hesaplaması yaptırması gerekiyor. Şayet yüksek risk kümesinde ise, taramaya birebir vakitte MR’ı da ekletmesi gerekiyor.”
