Ellerimiz günlük hayatta çevremizle her tür bağlantıyı kurduğumuz ve bu nedenle bakteriye en açık organımızdır. Evde, yolda, işte, okulda; her anımızda ellerimizi kullanırız. Bu da umuma açık her noktada, pek çok kişiyle aynı anda temas anlamına gelir. Bunlara ek olarak yine ortak olarak kullanılan ulaşım araçları, ortak telefon kullanımı, para alışverişi vb. nedenlerle ne kadar dikkat edersek edelim, ellerimiz bakteri yuvası haline gelir. Bu anlamda kişisel hijyeni sağlamak, aynı zamanda hastalıklardan korunmak için alabileceğimiz en etkili yöntemlerden biri düzenli olarak ellerimizi yıkamaktır.
Ellerimizi kullandıktan sonra aynı zamanda yüzümüze, kendi eşyalalarımıza da dokunarak bakterilerin daha fazla yere yayılmasına neden oluruz. İşte bu nedenle düzenli olarak ellerimizi yıkamalı, ellerimizi yıkamadan yüzümüze, gözlerimize, gıdalara dokunmamalı, mümkünse umuma açık tuvaletlerden de hem önce hem de sonra ellerimizi yıkamalıyız.
El hijyenini sağlamak için en etkili yöntem su ve sabun kullanmaktır. Su ve sabun bulamadığımız durumlarda; seyahatte, hastanede, okulda sıvı el dezenfektanlarından yararlanabiliriz ancak bu dezenfektanlarda belli bir oranda bulunan alkol yeterli el hijyenini sağlamaya yetmeyebilir. Çünkü içindeki alkolün en az yüzde 60 oranında olması gerekir. Bu nedenle mümkün olduğunca su ve sabunla yıkamaya gayret etmemiz, el yıkama işlemini 30 saniyenin altında tutmamamız gerekir.
Elleri doğru bir şekilde yıkamanın 8 adımı
- Sıvı, katı veya köpük sabunu almadan önce ellerinizi iyice ıslatın
- Ardından sabunu ıslatarak ellerinizle ovalayarak köpürtün
- Önce ellerinizin arkasını sabunlayın
- Ardından parmaklarınızın aralarını ovalayarak sabunlayın
- Sonra parmaklarınızın üst kısmını ovalayın
- Ardından baş parmaklarınızı ovalayın
- Son olarak avuç içlerinizi iyice ovaladıktan sonra
- Ellerinizi bol su ile durulayın
Durularken az önce yaptığınız işlemleri tekrarlayabilirsiniz. Yıkama işleminin ardından ellerinizi temiz havluyla veya kağıt bir peçete ile kurulamayı unutmayın.
El yıkamak bizi mikroplardan ve enfeksiyonlardan korumanın en etkili ve ucuz yöntemidir. Bu sayede özellikle kış aylarında yaygın bir şekilde görülen soğuk algınlığı, grip gibi hastalıklardan kendimizi korur, enfeksiyon hastalıklarına karşı da daha güçlü hale geliriz.
Düzenli olarak el yıkama alışkanlığı kazanmış bir ailede çocuklar da aynı alışkanlığı devam ettirir. Bu sayede çocuklarımıza da el yıkama alışkanlığı kazandırmak daha kolay hale gelir. Çünkü çocuklar hayatı ve günlük alışkanlıkları büyüklerini taklit ederek öğrenirler. Eve geldiğinde, tuvaletten hemen sonra, yemek hazırlamadan hemen önce ebeveynlerinin düzenli olarak ellerini yıkadığını gören bir çocuk, el yıkamanın önemli olduğunu görür, ebeveynlerinin yardımı ile doğru el yıkamayı öğrenerek bunu tüm hayatı boyunca bir alışkanlık haline getirir.
Elleri daha önce yıkamalıyız:
- Yemek hazırlamadan ve yemeden hemen önce
- Herhangi bir yaraya dokunmadan ya da ilaç kullanmadan önce
- Bir hasta bakımından önce
- Lens kullanan kişiler için lens takma veya çıkarma işlemlerinden önce
- Dışarıda olup ortak bir tuvaleti kullanmadan önce de ellerin yıkanması doğru olur.
Ellerimizi sonrasında hemen yıkamalıyız:
- Yemek hazırlayıp yedikten sonra
- Özellile çiğ et ve et ürünleri tükettikten sonra
- Tuvaletten sonra
- Bebek bezi değiştirdikten sonra
- Evcil hayvanlarımızın bakımını yaptıktan ve eşyalarına dokunduktan sonra,
- Bir sokak hayvanına dokunduktan sonra
- Hapşırıp öksürdükten sonra
- Enfekte olmuş bir yaraya dokunmak zorunda kalırsak ve hasta birine temasın ardından
- Çöpü attıktan sonra
- Kimyasal temizlik malzemeleri kullandıktan hemen sonra
- Tokalaşma ardından
- Para alışverişlerinden sonra
