Göğüs dokusunun rastgele bir yerinden kaynaklanabilir. En sık görülen tipi; göğüs kanallarından kaynaklanan “duktal” kanser denen kanserlerdir. Süt üreten bezlerden köken alan “lobüler” kanserler de sık görülür. Ayrıyeten öteki dokulardan kaynaklanan daha az medüller, tübüler, müsinöz üzere tipleri de vardır. Göğüs kanseri belirtileri nelerdir? Göğüs kanseri teşhisi nasıl yapılır?
GÖĞÜS KANSERİ NEDİR?
Göğüs, yağ dokusu, bağ dokusu ve salgı bezleri olmak üzere üç tip dokudan oluşan bir organdır; göğüsler süt üretir ve bayanlarda emzirmeyi sağlar, lakin erkeklerde epeyce erken ve işlevsizdir. Her göğsün orta bölgesinde göğüs ucuna giden büyük bir süt kanalı vardır. Göğüs loblarının daha küçük kanalları, çoklukla göğüs ucundan çabucak evvel ana kanala akar. Göğüs lobu, süt üreten bezleri içeren lobüllerden oluşur.
Göğüslerde, üstte belirtilen dokulara ek olarak, koltuk altı lenf düğümlerine lenfatik damarlar yoluyla bağlanan lenfatik kanallar da bulunur.
Göğüs kanseri, göğüs hücrelerinin denetimsiz büyümesidir. Göğüs kanseri erkeklerde de görülebilse de, durumun bayanlarda görülme sıklığı karşılaştırmanın ötesindedir.
Son devirde göğüs kanseri konusunda farkındalık yaratmaya yönelik kampanyalar, erken teşhise imkan sağlayan tarama formülleri ve tedavi yollarında ilerlemeler hem tedavi bahtını artırıyor hem de bu hastalığa bağlı vefatları azaltıyor.
Risk faktörleri
Göğüs kanserine neyin neden olduğu net olarak bilinmemektedir. Altta yatan sistem, kimi hücrelerin olağandan daha süratli büyüyüp bölünmeleri ve sağlıklı hücreler öldüğünde yaşamaya devam ederken göğüste bir kitle yahut yumru oluşturmalarıdır. Ayrıyeten bu hücreler lenfatik deveran, kan dolanımı ve anatomik yakınlık yoluyla öbür organ ve dokulara yayılabilir.
Kalıtsal genlerin tüm göğüs kanseri olaylarının yaklaşık %10’unu oluşturduğu varsayım edilmektedir. Ailede göğüs kanseri hikayesi güçlü bir risk faktörüdür.
Göğüs kanseri ekseriyetle süt kanallarında başlar. Araştırmalar, göğüs kanseri insidansının hormonlar, çevresel şartlar ve hayat stili üzere bir dizi faktör tarafından arttığını göstermektedir.
Göğüs kanseri risk faktörleri aşağıda sıralanmıştır;
• Bayan cinsiyeti
• Yaş
• Radyasyona maruz kalma
• Göğüs kanseri hikayesi (bir göğüste kanser olması başka göğüste kanser riskini artırır)
• Ailede göğüs kanseri hikayesi
• Genetik eğilim
• Yüksek doz radyasyona maruz kalma
• Adet döngüsünün erken başlangıcı
• geç menopoz
• Daha büyük yaşta birinci çocuğa sahip olmak
• Obezite, alkol
• Hiç gebe kalmamış olmak Gündem haberler için bizi takip edin. Haberler.com gündemin sıcak bahislerini sizler için derliyor.
Tipler
Göğüs kanserinde yaygın olarak iki sınıflama vardır; invaziv olmayan yahut yayılmayan (in situ) kanserler ve invaziv yahut yayılan kanserler.
İnvaziv göğüs kanserleri
• İnvaziv duktal karsinom
• Paget hastalığı
• inflamatuar göğüs kanseri Türkiye’nin en kapsamlı haber sitesi, Haberler.com ile haberler devam ediyor.
• İnvaziv lobüler karsinom
• Başkaları (nadir türler)
İnvaziv olmayan göğüs kanserleri
•Lobüler karsinom yerinde
•Duktal karsinoma yerinde
*İnvaziv duktal karsinom, tüm göğüs kanseri olaylarının yaklaşık %90’ından sorumludur.
Belirtiler
Göğüs kanserinin birçok belirtisi vardır. Rastgele bir semptomu olmayan kimi hastalarda, kuşkulu bir bulgu üzerine istenen yahut rutin taramanın bir modülü olan mamografide göğüs kanseri saptanır.
Göğüs kanserinin belirti ve semptomları şu haldedir;
• Göğüste ve/veya koltuk altında ele gelen kitle, katı yumru yahut yer kaplayan lezyon
• Göğüs ucundan boşalma
• Göğüs ucundaki değişiklikler (boyut, biçim yahut görünüm)
• Göğüs derisindeki değişiklikler
• Göğüs derisinde yahut göğüs ucunu çevreleyen koyu deride soyulma ve pullanma
• Göğüs derisinde ödem, şişlik ve çukurlaşma
• Göğüs derisinde portakal kabuğunun kızarıklığı ve dokusu
Tedbire
Öteki tüm kanserlerde olduğu üzere göğüs kanserinden korunmak da yönetilebilir riskleri ortadan kaldırmak yahut en aza indirmektir. Tedavinin birinci adımı, hastalığın başlamasına yardımcı olan risk faktörlerini hafifletmek olmalıdır. Kilo denetimi, sağlıklı beslenme alışkanlıkları ve sistemli idman herkes tarafından uygulanması gereken hami tedbirlerdir.
Göğüs dokusunun dokusu ve sertliği şahıstan bireye değişir. Tıpkı kişinin göğüs dokusu ise yaşlanmaya, hamilelik ve emzirmeye bağlı olarak birtakım farklılıklar gösterir. Bu nedenle nizamlı aralıklarla kendi kendine göğüs muayenesi yapılması çok değerli bir tarama tekniğidir.
Teşhis
Tüm kanserlerde olduğu üzere göğüs kanserinin erken evrede saptanması tedavi bahtını artırdığı üzere tedavi seçeneklerinin sayısını da artırmaktadır.
• Klinik göğüs muayenesi: Hekiminiz bir kitle yahut yumru olup olmadığını denetim etmek için hem göğüsleri hem de koltuk altınızı muayene edecektir.
• Mamografi: Göğüs kanserini teşhis etmek ve taramak için sıklıkla kullanılan bir prosedürdür.
• göğüs ultrasonu
• Görüntüleme eşliğinde biyopsi: Ultrason eşliğinde alınan biyopsi örneği göğüs kanserinin kesin teşhisini koymanın esas yoludur. Gelecekte cerrahi yahut görüntüleme çalışmalarında kullanılmak üzere kuşkulu alanlara küçük bir metal işaretleyici de yerleştirilebilir.
• Manyetik Rezonans Görüntüleme
Tedavi
Göğüs kanseri tedavisi için hastalığın evresine ve hastaya bağlı faktörlere bağlı olarak çeşitli seçenekler mevcuttur. Bunlar hormon tedavisi, kemoterapi, radyoterapi ve cerrahidir. Hekiminiz bu bulgular ışığında sizin için en uygun seçeneği belirleyecektir.
Göğüs kanserinin tedavi seçenekleri ortasında kemoterapi, amaca yönelik tedavi, hormon tedavisi, radyoterapi ve cerrahi yer almaktadır. Bu tedaviler direkt tümörü tedavi etmek için kullanılabilir yahut ileri evre kanserlerde hayat kalitesini artırmak ve semptomları hafifletmek için uygulanır. Ayrıyeten tedavi seçenekleri tek başına yahut kombinasyon halinde kullanılabilir.
Kemoterapi
Kemoterapi, kanseri tedavi etmek için ilaçlar kullanır. İlaçların faal unsurları kanserli hücreleri öldürür. Kemoterapötik casuslar damar içine verilebilir yahut ağızdan alınabilir. İntravenöz uygulama durumunda, büyük bir damara kateter ismi verilen ince bir tüp yerleştirilir ve tedavi mühleti boyunca bu kateterden kemoterapötik casus verilir.
Kanserin tipine ve tedaviye verilen karşılığa bağlı olarak bir yahut birden fazla kemoterapötik casus uygulanabilir. Makul bir müddet sürdürülen etkin kemoterapiyi bir “kapalı” periyot takip eder. “Kapalı” mühlet sona erdikten sonra tedavi devam eder. Bu sıralı etkin ve “kapalı” dönemlerin her birine bir döngü denir.
Erken evre göğüs kanserlerinde kemoterapi ameliyattan evvel yahut sonra yapılabilir.
Kemoterapinin yan tesirleri, kemoterapötik casusun ve dozun bir işlevidir. Kemoterapötiklerin en sık görülen yan tesirleri ortasında; yorgunluk, mide bulantısı, kusma, ağız yaraları, saç dökülmesi ve sindirim sistemi iltihabı. Kemoterapinin neden olduğu yan tesirler de hekiminiz tarafından tedavi edilecektir. Bu yan tesirler sıhhatinizi tehdit edecek kadar şiddetliyse, hekiminiz tedaviyi durdurmanızı yahut öbür bir kemoterapötik casusa geçmenizi önerebilir.
Gayeye Yönelik Tedavi
Maksada yönelik tedaviler, kemoterapiye kıyasla daha yeni anti-kanser tedavileridir. Bu ilaçlar kanserli hücrelerde bulunan spesifik anormallikleri maksatlar. Bu ilaçlara başlanmadan evvel kanser hücreleri, makul mutasyonlara sahip olup olmadıklarını belirlemek için birinci olarak laboratuvarlarda tahlil edilir. Göğüs kanserinde kimi kanser hücreleri, sağlıklı hücrelere kıyasla epidermal büyüme faktörü reseptörü 2 (HER2) ismi verilen bir maddeyi çok üretir. Bu hücreleri spesifik olarak amaç alan ilaçlar kullanıldığında kanser hücreleri öldürülebilirken sağlıklı hücreler korunabilir.
Radyoterapi
Radyasyon tedavisi, yüksek güçlü enerji ışınları kullanarak kanser hücrelerini öldürmeyi maksatlar.
Radyasyon kaynağı beden dışındaysa ve ışınlar kansere yönlendiriliyorsa bu tedaviye eksternal radyoterapi denir. Öte yandan radyoaktif unsur bir iğne yahut kateter aracılığıyla tümörün bulunduğu yere yerleştirilirse, prosedüre iç radyoterapi (brakiterapi) ismi verilir.
Radyoterapi çoğunlukla kemoterapi ile birleştirilir ve bu modalite tıpkı vakitte kemoradyoterapi olarak da isimlendirilir. Göğüs kanserinde, radyasyon tedavisinin yan tesirleri, radyasyon tedavisi ile tedavi edilen göğsün yorgunluk, deri döküntüsü ve şişmesini içerir.
hormon tedavisi
Ekseriyetle hormona hassas göğüs kanserlerinin tedavisinde kullanılır. Ameliyattan evvel ve sonra tekrarı önlemek yahut bedene yayılmış kitlelerin boyutunu küçültmek için yapılır.
Hormon tedavisinin yan tesirleri ortasında sıcak basması, gece terlemesi, vajinal kuruluk ve kan pıhtılaşması sayılabilir, lakin kapsamlı bir liste değildir. Hekiminiz yalnızca yan tesirlerin idaresini planlamakla kalmayacak, tedavi boyunca kelam konusu yan tesirleri de takip edecektir.
Ameliyat
Göğüs kanserinin en yaygın tedavi formülü cerrahidir. Hasta tecrübeli cerrahlar tarafından ameliyat edilirse göğüs kanserinde ameliyatın muvaffakiyet oranı öteki kanserlere nazaran daha yüksektir.
Modifiye radikal mastektomi göğüs kanserinde en sık uygulanan cerrahi tekniktir. Ameliyat çoklukla genel anestezi altında yapılır. Tek taraflı koltuk altında bulunan lenf düğümleri ile birlikte tüm göğüs çıkarılır. Bu, tedavinin muvaffakiyetini arttırır, lakin estetik sonuçlar o kadar umut verici değildir. Bu nedenle, tümör ve hasta ile ilgili faktörlerin müsaade verdiği sürece göğüs derisine ve göğüs ucuna dokunulmadan göğüs kollayıcı mastektomi yapılır.
Tümör uygun huyluysa, cerrahınız tümörü ve etrafındaki birtakım sağlıklı dokuları çıkarabilir (lumpektomi).
Sentinel lenf nodu biyopsisi: Cerrahınız, tümörünüzün yayılma derecesini belirlemek için göğsünüzün yakınında bulunan kimi lenf nodlarını çıkarır. Lenf nodları incelendikten sonra kanserin yakın dokulara yayıldığı belirlenirse etraftaki tüm lenf nodlarının çıkarılmasına (aksiller lenf nodu diseksiyonu) karar verilebilir.
Göğüs kanseri ameliyatının muhtemel postoperatif komplikasyonları ağrı, kanama, enfeksiyon ve kolun olağandışı şişmesidir (lenfödem). Göğüs ameliyatı olduktan sonra el, önkol ve kolları darbelere ve dış etkenlere karşı korumak ve hekiminizin önerdiği antrenman programı doğrultusunda çalışmak gerekir.
Göğüs kanseri tedavisi, tedavi sonrası hayatınız, rehabilitasyon, ağrı idaresi, klinik çalışmalar ve göğüs kanseri ile ilgili aklınıza takılan tüm soruları hekiminize sormanız, tedavinize şuurlu bir formda katılmanıza ve tasalarınızı gidermenize yardımcı olacaktır. .
