Güneş alerjisi, son yıllarda giderek daha sık duyulan bir terim haline geldi. Günel alerjisi, cilt güneş ışığına maruz kaldıktan sonra kırmızı döküntüler ve farklı reaksiyonların meydana geldiği bir durumdur.
Güneşe çıktıktan sonra dakikalar veya saatler içinde ciltte kırmızımsı bir döküntü ortaya çıkabilir. Alerji kısa bir süre veya saatlerce sürebilir, ayrıca kronikleşebilir.
Bazı kişilerde güneş alerjisi genetiktir, bazı kişilerde ise kullanılan ilaçlar gibi bazı faktörlerin etkisiyle belirtiler gelişir. Hafif alerji vakaları tedavi gerekmeden çözülürken, ağır vakalarda çeşitli ilaçlar ve kremler kullanılması gerekir.
Güneş alerjisi türleri
Güneş alerjisi, UV ışınlarına karşı çeşitli reaksiyon türlerini ifade eder. İki türde güneş alerjisi vardır. İyi huylu yaz alerjisi esas olarak dekolte, kollar veya omuzlar gibi yıl boyunca çok fazla güneşe maruz kalan bölgeleri etkiler. Güneşe ilk uzun süre maruz kaldıktan sonra görülür, daha sonra birkaç gün içinde kaybolur, ancak bir sonraki yaz geri döner.
Polimorfik ışık erüpsiyonu ise yıl boyunca güneşe çıkar çıkmaz ortaya çıkar ve yüzü de etkileyebilir. Kroniktir ve zamanla kötüleşir. Bu nedenle, bu tür güneş alerjisi tıbbi tedavi gerektirir.
Güneş alerjisini gösteren 6 belirti
Güneş alerjisinin belirtileri türüne göre değişir. Genel olarak ilk belirtiler güneşe maruz kaldıktan birkaç saat sonra küçük kırmızı sivilceler olarak görünür. Oldukça hızlı bir şekilde yayılırlar ve sadece yazları ortaya çıkarlar. Genellikle güneşe karşı hassas bölgeleri etkilerler. Göğüs, kollar, omuzlar ve uyluklar en çok etkilenen bölgelerdir.
Ortaya çıkan belirtiler kalıcıysa veya her güneşe çıktıkça yeniden ortaya çıkıyorsa, Polimorfik ışık erüpsiyonu olabilir. Güneş zayıf olsa da ilkbahardan sonbahara kadar yüzde yayılan sivilceler görülür ve buna kaşıntı eşlik eder.
Tüm bu alerjilere, UVA ve UVB ışınlarına karşı cilt reaksiyonu neden olur. Güneş alerjilerinden en çok etkilenenler açık tenli insanlar, ileri yaştakiler ve hamile kadınlardır.
Belirtiler genellikle sadece güneş ışığına maruz kalan ciltte görülür ve dakikalar ila saatler içinde gelişir. Belirtilerin rahatsız edici olması durumunda mutlaka bir uzmana başvurmak gerekir. Durumun kronikleşebileceği unutulmamalıdır.
Güneş alerjisini gösteren 6 belirti şunlardır:
– Döküntü
– Kızarıklık
– Kaşıntı veya ağrı
– Ciltte büyük hale gelebilen topaklar
– Ciltte soyulma, kanama ve kabuklanma
– Cilt kabarcıkları
Güneş alerjisini önlemek için ipuçları
Güneş alerjisi belirtilerini önlemek için çok yüksek faktörlü (50+) güneş koruyucu kullanılması tavsiye edilir. Her iki saatte bir koruyucu krem bolca uygulanmalıdır. Hassas bölgeler için de güneş kremi de kullanabilirsiniz.
Ayrıca güneşten koruyucu özelliği olan güneş gözlüklerinin kullanılması tavsiye edilir. Lezyonlar ortaya çıkarsa, gölgeye gitmeniz ve etkilenen bölgeleri hemen kapatmanız önerilir.
Lezyonları rahatlatmak için çeşitli kremler kullanılabilir. Tekrarlamaları sınırlamak için kendinizi yavaş yavaş güneşe maruz bırakmanız da önerilir.
10.00 – 16.00 saatleri arasında güneşe çıkmaktan kaçınılmalıdır ve cildin güneş ışığına uyum sağlayabilmesi için dışarıda geçirilen süre kademeli olarak artırılmalıdır. İlkbahar ve yaz aylarında dışarıda geçirilen süreye özel dikkat gösterilmelidir. Ayrıca terleme veya yüzme durumunda düzenli olarak krem sürmek önemlidir.
Güneş alerjisini önlemenin bir başka yolu da cildinizi karotenoidler ve beta karoten, likopen ve lutein ile beslemektir. Bu bitki pigmentleri antioksidan özelliklere sahiptir ve cildin UV ışınlarına karşı daha güçlü olmasına yardımcı olur. Bunlar esas olarak renkli meyve ve sebzelerde bulunan karotenoidlerin ana kaynağıdır. Havuç, domates, kavun, kayısı, mango, ıspanak, karpuz, greyfurt ve biber gibi renkli sebze ve meyveleri tüketin. Bunlar yenildikten sonra karotenoidler vücut tarafından özümsenerek A vitaminine dönüştürülür, bu da cilt nemini ve melanin üretimini destekler. Bu, cildin doğal güneş korumasının bir parçasını sağlayan pigmenttir.
Güneş alerjisi tedavileri nelerdir?
Güneş alerjisi nedeniyle oluşan lekeleri hemen ortadan kaldırmak için özel bir tedavi yoktur, ancak güneşe karşı bu alerjilerden kaynaklanan kaşıntıyı gidermek mümkündür.
Şiddetli kaşıntılı güneş alerjiniz varsa, eczaneden reçetesiz alınabilen bir antihistamin veya kortikosteroid içeren bir kaşıntı önleyici krem ile bu durumu yatıştırabilirsiniz. Tavsiyelere göre, zayıf cilde daha fazla zarar vermemek için ürün günde 2 kez ince bir tabaka halinde uygulanmalıdır. Tedavi en az 3 gün takip edilmelidir. Belirtiler devam ederse veya kötüleşirse derhal tıbbi yardım alınmalıdır. Elbette güneşe maruz kalmak yasaktır. UV ışınlarına dikkatli bir şekilde tekrar maruz kalmadan önce cildin yenilenmesi için zaman tanımak önemlidir.
İltihaplanmayı azaltmak ve kaşıntıyı hafifletmek için başka bir seçenek de oral antihistaminik almaktır. Bu ilaçlar, saman nezlesi de dahil olmak üzere birçok alerjik reaksiyon vakasında kullanılır. Güneş alerjisinde dikkatli kullanılmalı ve bir doktor veya eczacıdan tavsiye alınmalıdır. Çeşitli yan etkileri olabilir.