İnme hastalığının, dünyada ve ülkemizde vefat nedenleri ortasında birinci sıralarda yer aldığını söyleyen uzmanlar, COVID-19’un inme riskini artırdığı konusunda uyarıyor. TED Üniversitesi, 29 Ekim Dünya İnme Günü vesilesiyle, inme hastaları için geliştirilecek “El için Robotik Ayna Terapi Sisteminin Motor Öğrenme Temelli Geliştirilmesi” projesi için TÜBİTAK’tan 36 aylık takviye aldığını duyurdu.
Dünya genelinde en sık karşılaşılan beyin ve hudut sistemi bozukluklarından biri olan inme, mevt nedenleri ortasında da birinci sırada yer alıyor. Dünyada her yıl 17 milyon kişi inme geçiriyor, 6 milyon kişi ise inme nedeniyle hayatını kaybediyor. Daha çok orta yaş ve üzerinde görülse de her yaş kümesinden inme hastası bulunuyor. Üstelik yeni bilimsel çalışmalar, her 100 COVID-19 hastasının 3’ünde inme görüldüğünü ortaya koyuyor. Hemipleji ya da halk ortasında bilinen ismiyle inme hastalarına, 29 Ekim Dünya İnme Günü vesilesiyle akademiden bir müjde geldi. TED Üniversitesi, “El için Robotik Ayna Terapi Sisteminin Motor Öğrenme Temelli Geliştirilmesi” projesi için TÜBİTAK’tan 36 aylık takviye aldığını duyurdu.
DÖRT ÜNİVERSİTE UZMANLIKLARINI ORTAYA KOYACAK
TED Üniversitesi Makine Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Kutluk Bilge Arıkan yürütücülüğünde TÜBİTAK’a sunulan “El için Robotik Ayna Terapi Sisteminin Motor Öğrenme Temelli Geliştirilmesi” başlıklı proje, TÜBİTAK 1001 programı kapsamında 36 ay mühletince desteklenmeye layık görüldü. 15 Ekim 2021 tarihinde başlayan proje, TEDÜ, ODTÜ, Gazi Üniversitesi ve Çanakkale 18 Mart Üniversitesi öğretim üyelerinden oluşan çok disiplinli bir grupla yürütülecek.
HASTAYA ÖZEL MODEL GELİŞTİRME MAKSADI
Projenin 2018 yılında tamamlanan TÜBİTAK 1001 Projesi’nin devamı niteliğinde olduğu belirten TED Üniversitesi Makine Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Kutluk Bilge Arıkan; “Önerdiğimiz proje, hemipleji hastalarına yönelik çimdik/ince kavrama hareketini bahis edinen robotik el rehabilitasyonunu hedefliyor. Düzgünleşme sırasında beyindeki motor yine öğrenme düzeneklerini manaya, hastaya özel modeller geliştirme üzere amaçlar, projenin akademik ve bilimsel derinliğine de katkı sağlıyor. Proje, makine mühendisliği, sinirbilim, istatistik, nöroloji, fizikî tıp, rehabilitasyon ve endüstriyel tasarım disiplinlerinden oluşan araştırmacıların yer aldığı bir takımla yürütülecek. Projemiz tıpkı vakitte Nörobilim ve Nöroteknoloji Mükemmeliyet Merkezi, NÖROM (noro-m.org), tarafından da destekleniyor” dedi.
HASTANE VE TERAPİSTLERİN YÜKÜ AZALACAK
Disiplinlerarası bakış açısıyla robotik bir terapi sisteminin hemipleji hastalarına yönelik olarak geliştirilmesini hedeflendiklerini kaydeden Dr. Kutluk Bilge Arıkan, “Proje sürecinde gerçekleştirilecek kortikal tekrar yapılanmanın robot ile bütünleşik modellenmesi ve benzetimi, ayrıntılı EEG ve TMS tahlilleri, çoklu uyaran içeren görüntü dizaynları ve motor öğrenmenin optimize edilmesine yönelik çalışmalar, hesaplamalı/ analitik rehabilitasyon hususlarında kıymetli bir birikim sağlayacak. Hastane ve terapistlerin yükünün azaltılmasının yanı sıra uzun vadede meskende kullanılabilir bir sistem yaratmayı hedefleniyoruz” diye konuştu.
TÜM TOPLUMU İLGİLENDİRİYOR
Beyni besleyen damarlarda tıkanma yahut kanama sonrası ortaya çıkan kıymetli bir sıhhat sorunu olan inme; dünyada ve ülkemizde vefat nedenleri ortasında birinci sıralarda yer alıyor. Hayatta kalan hemipleji hastalarında sıklıkla bedenin sağ yahut sol yarısında istemli hareket kaybı yahut azalması görülüyor. İnmenin neden olduğu hasarların ölçüsü ile düzgünleşme müddetleri ve oranları farklılıklar gösteriyor. Hastalık, bıraktığı sekellerle hastaların ömür kalitesini düşürüp, bağımsızlığını sınırlıyor. Bu durum hastalar, hasta yakınları ve tüm toplum için değerli bir sorun teşkil ediyor.
