İşlevsel tıp alanında dünyaca ünlü Amerikalı Dr. Mark Hyman, Oksijen Gazetesi için Amerikan Hastanesi İşlevsel Tıp Kısım Lideri Dr. İrem Ergün’ün sorularını yanıtladı. Hyman “Hangi genlerin açılıp hangisinin kapatılacağını belirlemek mümkün. Yediklerimizle, gerilim, uyku vb.’den hareketle hastalık yapan yahut yarı yarıya hastalığa yol açan genleri dönüştürebiliyoruz” dedi. Hyman ayrıyeten genlerin kendisi değiştirilemese de ömür usulü ve çevresel kimi faktörler değiştirildiği sürece gen yoluyla taşınan alzheimar, diyabet ve obezite üzere kimi hastalıkların riskini azaltmanın mümkün olduğuna işaret etti.
Hyman, D vitamini eksikliğinin Covid-19 hastalığında mevt oranının yüzde 70’lerde olduğuna değinerek “D vitamini düzeyiniz düşükse, Covid-19 yüzünden hastalanıp ölme ihtimaliniz yüzde 70 artıyor. D vitamini düzeyiniz düzgünse, koronavirüs kaynaklı ağır bakım ve mevt ihtimaliniz yüzde 94 ila 97 oranında azalıyor” dedi.
“Bağırsağı yalnızca besinleri emen bir atık sürece sistemi olarak gördük”
Koç Topluluğu bünyesindeki Bizden Haberler Mecmuası’nda yer alan söyleşide Hyman, bağırsağın psikoloji ve akıl hastalıkları ile alakasına de değinerek şöyle dedi:
“Tarih boyunca bağırsağı yalnızca besinleri emen bir atık sürece sistemi olarak gördük; sonra bağırsaktaki bakterilerin sağlığımızla yakından bağlantılı olduğunu düşündük. Lakin son yıllarda, mikrobiyomun genel sıhhatimiz için çok değerli olduğunu fark ettik. Mikrobiyom, bedenimizdeki enflamasyona ve genel sıhhatimize dair en değerli belirleyicilerden biri. Ruhsal ve mental sıkıntılara gelirsek, mikrobiyom ile akıl sıhhati ortasında çok sıkı bir bağ olduğunu biliyoruz. Mikrobiyom ile otizm, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve obsesif kompülsif bozukluk ortasında da ilişki olduğunu biliyoruz. Bu yüzden insanların bağırsaklarını sağlıklı hâle getirerek birçok sorunu gidermek mümkün”
“Yaşam stili ve öteki faktörler değiştirerek genlerden gelecek hastalık riskleri azaltılabilir”
Hyman, genlerin kendisinin değiştirilemediğini lakin insanlara getirdiği kimi riskleri değiştirmenin mümkün olduğuna işaret ederek şöyle konuştu:
“Tahminen genlerin kendisini değiştiremiyoruz, lakin gen tabirimizi değiştirebiliyoruz. Hangi genlerin açılıp hangisinin kapatılacağını belirlemek mümkün. Yediklerimizle, gerilim, uyku vs.den hareketle hastalık yapan yahut yarı yarıya hastalığa yol açan genleri dönüştürebiliyoruz. Tüm bunları yaparak daima biçimde genlerimizle temas hâlinde oluyoruz. Yani genlerimizi değiştiremiyoruz fakat geçmişimizi ve geleceğimizi değiştirebiliyoruz. Örneğin ailenizde Alzheimer hastalığı varsa ya da Alzheimer’a yol açan genleriniz varsa, hayat stilinizi ve başka faktörleri değiştirerek bu sorunu yaşama riskini azaltabilirsiniz. Diyabet yahut obezite genleriniz varsa, beslenmenizi değiştirerek bunları değiştirmek mümkün.”
“Down sendroumu üzere sabit gen bozuklukları değiştirilemez”
Hyman kelamlarına şöyle devam etti:
“Destekler işe yarayabiliyor. Genlerinizdeki varyasyonlar tıpkı vakitte birbiriyle düzgün arkadaş olan enzimlerle ilgili. Bütün genetik kodun üçte birini enzimler, yani enzimlerin kodlanma biçimi belirliyor. Tüm bu enzimler besinlerin bir kesimi ve bu varyasyonlar, insanların yeme ölçüsüne nazaran belirleniyor. Kimileri çok fazla B vitamini tüketirken kimileri çok daha az tüketiyor. Yani buradaki temel husus şahsileştirme; bu yüzden varyasyonlara bakarken gen testini kullanıyoruz. Down Sendromu üzere sabit, değiştiremeyeceğimiz genetik bozukluklar var; lakin beslenmeyi ve ömür şeklini değiştirerek kişinin genel sıhhatine tesir etmek mümkün.
Örneğin, tıpta yaygın kabul gören uygulamalardan biri PKU, yani fenilketonüri testleri. Genetik bir rahatsızlık olduğu için, yeni doğan her bebeğe bu test yapılıyor. Beslenmelerinde fenilalanin isimli aminoasit olmayabileceği, diyetle olağana dönebilecekleri biliniyor. Fakat fenilalanin varsa, zihinsel engelli olabilir, gereğince gelişemeyebilir ve tüm bu sıhhat problemlerini yaşayabilirler. Yani burada sabit bir genetik bozukluk var; lakin bedene giren şeyleri değiştirerek sonuca tesir edebilirsiniz.
“D vitamini düşüklüğü Covid-19’dan vefat ihtimalini yüzde 70 artırıyor”
D vitamini düzeyiniz düşükse, Covid-19 yüzünden hastalanıp ölme ihtimaliniz yüzde 70 artıyor. D vitamini düzeyiniz yeterliyse, koronavirüs kaynaklı ağır bakım ve mevt ihtimaliniz yüzde 94 ila 97 oranında azalıyor. Misal formda, selenyum düzeyi düşük olan bir kişinin Covid-19 yüzünden hastaneye yatma ihtimali, selenyum düzeyi yüksek olan birinden 5 kat fazla”
|
İşlevsel Tıp Nedir? İşlevsel tıp, kronik hastalıkların kök nedenlerini saptayıp bunların düzeltilmesine odaklanan bütünsel bir tıp bakışı. Organ odaklı değil sistem odaklı yaklaşarak hastalığın tedavisinden çok, temelde yatan sorunun güzelleştirilmesini amaçlıyor |