ROMATİZMAL kalp kapağı hastalıklarının en sık rastlandığı coğrafyalardan olan Türkiye’de, bilhassa kalbin triküspit kapak ismi verilen kısmında tedavi seçenekleri çok sonluydu. Hastalar birçok vakit tam tedavi edilemediği için tekrar ameliyat olmak zorunda kalıyor ve yapay kalp kapağı ile hayatını sürdürmek zorunda kalıyordu. Türk cerrahlar, bu hasta kümesinin sıkıntısına deva olabilmek için ‘zorunluluktan yeni bir metot geliştirdi. Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kalp Damar Cerrahisi Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Cengiz Köksal ve grubu tarafından geliştirilen bu yeni teknik sayesinde artık triküspit kapak da tamir edilebiliyor ve hasta, ömür uzunluğu tekrar ameliyat riskinden kurtuluyor. Metot, Avrupa’nın en değerli mecmualarından birinde yayınlanarak literatüre de girdi.
Bugüne kadar sayısız kalp kapak tamir ameliyatı yapan ve alanında dünyanın sayılı isimlerinden olan Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kalp Damar Cerrahisi Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Cengiz Köksal ve grubu, yeni bir kalp kapak tamir tekniği geliştirerek literatüre girdi. Yeni formül sayesinde artık romatizmal hastalıklar üzere çeşitli nedenlerle oluşan kalp yetmezliklerinin değerli bir kısmında tekrar eden ameliyatlar, yapay ya da biyolojik kalp kapağı üzere hastanın bir ayağının daima hekimde olmasını gerektirecek durumlara gerek kalmıyor. Hasta triküspit kapağı tamir edildiği için ömür uzunluğu bir daha kapak değişimi riski ya da kan sulandırıcı üzere ek ilaçlar kullanmadan yaşama talihi elde ediyor. Prof. Dr. Köksal’ın 30’a yakın hasta serisinde gerçekleştirdiği ve çok başarılı sonuçlar elde ettiği yeni yolu, Avrupa’nın en saygın mecmualarından olan ‘International Journal of Cardiovascular and Thoracic Surgeryde de yayınlandı. Prof. Dr. Köksal, tüm kalp kapak ameliyatlarının yaklaşık dörtte birinde bu yolun kullanılabileceğini söyledi.
‘AMELİYAT ETSEK DE BU HASTALAR TAM TEDAVİ OLAMIYORDU
Kalpte bulunan dört kapaktan ikisi olan mitral ve triküspit kapak hastalıklarının ekseriyetle birlikte görüldüğüne işaret eden Prof. Dr. Köksal, kalp yetmezliğine götüren bu hastalıkların birbirini de olumsuz etkilediğini belirtti ve ‘Mitral kapak, kalbin sol kısmında, karıncıkla kulakçık ortasındadır. Triküspit kapak ise kalbin sağ tarafında yeniden karıncık ve kulakçık ortasında yer alır. Kalp kapak hastalıklarının tamamı ise toplumun yüzde 25-30’unda görülür. Bunların yüzde 5 ila 10’u ise triküspit kapak sorunlarından mustariptir. Kalpte her şey domino üzeredir. Yani mitral kapakta sorun yaşadığınızda, sorunun artması sonucu bu sorun triküspit kapağa da sirayet eder. Mitral kapak sorunlu hastaların yüzde 60-70’inde bu kapakta da sorun vardır. Şu ana kadar triküspit kapak sorunlarının tedavisinde ya oraya bir halka koyuyorduk, ya da bir dikişle çerçeveleyip bırakmak zorunda kalıyorduk. Lakin maalesef vakitle gördük ki yetmiyor. Bu hastalar sonra ‘sadece’ triküspit kapak sorunu ile geliyor, iş işten geçmiş oluyor ve tek seçeneğimiz kapağı değiştirmek oluyor dedi.
‘BU TEKNİĞİ ‘ZORUNLULUKTAN’ BULDUK
Kapak değişim ameliyatının ise hayli riskli olduğuna değinen Prof. Dr. Köksal, ‘Hayati riski yüzde 20-30’larda, önemli bir mevt riski var. Ayrıyeten yapay kalp takıldığında enfeksiyon riski var, hastanın ömür uzunluğu kan sulandırıcı kullanması gerekiyor. Biyolojik kapak takarsanız, bunun da bir ömrü var. (Bir müddet sonra hastanın kapağı tekrar değiştirilmek zorunda kalınıyor) Biz Türkiye’de romatizmal kapak hastalıklarıyla o kadar çok karşılaşıyoruz ki, tahminen Avrupa’dan daha fazla bu sıkıntı hasta kümesi ile karşılaşıp ilgileniyoruz. Tamir edilemeyen güç triküspit olaylarında kendi tekniğimizi geliştirdik bu nedenle. İki tekniğin rafine edilmiş hali üzere. Biz bu tekniği zorunluluktan bulduk. Bulmak zorunda kaldık zira mevcut tekniklerle Türkiye’de karşılaştığımız triküspit kapak meselelerini çözemiyorduk halinde konuştu.
KALBİ DURDURMADAN, GÖĞSÜ AÇMADAN, KÜÇÜK BİR KESİDEN TAMİR
Türk cerrahların geliştirdiği ‘triküspit kapak tamirinin en kıymetli özelliği, kalbi durdurmadan, göğüs kafesini açmadan, göğüs altından küçük bir kesiyle yapılabilmesi. Prof. Dr. Köksal, bunun da ameliyat riskini minimuma indirdiğini kaydederek kelamlarını şöyle noktaladı ‘Bu, hastalar için konforlu bir şey. Kalbi durdurmadan yapıyoruz, riskleri 10’da 1’e kadar azaltıyoruz. Koltuk altından yapıyoruz, hasta için daha kozmetik bir sonuç oluyor. Bizim tabipler olarak iki tane kederimiz var; bir hastaları yalnızca yaşatmak değil, daha güzel yaşatmak, ikincisi de hastaların bu ameliyattan sonra bir daha kalp ameliyatı olmamasını sağlamak. Bu yeni usulde bu ikisini de karşılamış oluyoruz. Bilhassa sıkıntı, romatizma geçirmiş, ileri yetmezliği olan ve bizim bildiğimiz standart tamir usulleriyle tamir edilse bile kaçağın devam ettiği hastalar için çok ülkü. Daha evvel ameliyat olmuş, göğüs kafesi açılmış, bir daha birebir travmayı yaşamak istemeyen hasta kümesi bunlar. Biz bu sistemi çok sıkıntı hastalarda denedik. 25-30 kişilik bir hasta kümesinde uyguladık ve çok başarılı sonuçlar aldık. Yeni bir metot olduğu için de ufuk açabileceğini düşünerek bir makale haline getirip yayınlamaya karar verdik. Yurtdışında çok saygın bir mecmuadan teveccüh aldı ve kabul edildi.