Kolesterole karşı “çığır açan” değerli bir ilaç çok yakında İngiltere ve Galler’de Ulusal Sıhhat Sistemi (NHS) kapsamında yüz binlerce hastaya sunulabilir.
NHS yetkilileri, yılda iki sefer enjeksiyon halinde verilecek inclisiran isimli ilacın 10 yılda 30 bin kişinin hayatını kurtarabileceğini söylüyor.
İlaçla ilgili teklif taslağına nazaran, kolesterole karşı kullanılan ve daha ucuz olan statin üzere ilaçlardan kâfi sonuç alınamadığı durumlarda inclisiran kandaki makûs kolesterol düzeyini düşürebilir.
İngiltere’de sıhhat ve bakım alanındaki düzenlemelerden sorumlu kuruluş KAÇ, inme ya da kalp krizi geçirmiş olan ve kolesterolü düşürme gayeli öbür tedavilere karşılık vermeyen hastalar için inclisiran’ın kullanılabileceğini belirtiyor.
Uzmanlar, bu ilacın kalp ve damar hastalarının hayatını tehdit eden risklerin azaltılmasına katkıda bulunmasını bekliyor.
İlacın uzun vadede bu tesirleri sağlayacağına dair şimdi kesin deliller olmamakla birlikte, mevcut datalar ışığında ilacın denenmeye bedel görüldüğü belirtiliyor.
İlacı üreten Novartis şirketi, doz başına 2000 sterlin (2750 dolar) maliyeti olan ilacın NHS’e daha ucuza satılması konusunda anlaştı.
İskoçya’da sıhhat yetkilileri ilacın kullanılmasına 9 Ağustos’ta onay vermişti.
Kolesterol nedir?
- Kolesterol, kimi yiyeceklerde bulunan ve karaciğerde de üretilen bir yağ (lipit) çeşididir.
- Farklı çeşitleri olan ve pek çok hücrenin bileşiminde bulunan bu husus beden işlevleri için kıymetlidir.
- Lakin “kötü kolesterol” ismi verilen düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) fazla ölçüde ise damarların tıkanmasına yol açar ve kalp sıkıntıları ve inme riskini artırır.
- Yağlı yemekler, gereğince antrenman yapmamak, fazla kilo, sigara ve alkol bu meseleye yol açar. Ayrıyeten genetik yatkınlık da bir etkendir.
- Diyet ve hayat üslubu değişikliğine karşın kolesterol düzeyi düşürülemiyorsa ilaç almak gerekebilir.
Kolesterolü düşürmede kullanılan statinler karaciğerde kolesterol üretimini yavaşlatırken, inclisiran farklı bir biçimde tesir gösterir.
Gen baskılama yoluyla karaciğerin ziyanlı kolesterolü atmasına yardımcı olur. PCSK9 isimli genin baskılanması, karaciğerin kandaki “kötü” LDL kolesterolünü daha fazla emip parçalamasını sağlar.
İnclisiran, statinlere ek olarak kullanılabileceği üzere tek başına da uygulanabilir.
KAÇ Sıhhat Teknolojileri Kıymetlendirme Merkezi yöneticisi Meindert Boysen, “Inclisiran binlerce kişinin kalp krizi ve inme yüzünden ölmesini önlemede çığır açma potansiyeline sahip” diyor.
NHS Lideri Amanda Pritchard da “Kalp hastalıkları hala başta gelen vefat nedenlerinden biri ve kolesterol düzeyi tehlikeli derecede yüksek olan şahıslar için böylesine tesirli ve kullanışlı bir tedavinin olması çok iyi” diyerek, inclisiran kullanımının hayat kurtaracağını ve yüz binlerce insanın bundan yararlanacağını belirtiyor.