Korona virüs Bilim Heyeti Üyesi Özlü: “Umarım bu yaz pandemiyi büyük oranda tamamlamış oluruz”
Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Konseyi Üyesi Prof.Dr. Tevfik Özlü:
“Şuandaki görünen o ki artık, pandemi büyük ölçüde denetim altına alınıyor en azından yok olacağını söylemiyorum tahminen de bu türlü olmayacak”
-“Pandemi bitti artık geçmiş olsun savaş bitti üzere bir ilan olmayacak lakin öteki teneffüs yoları virüsleri üzere, grip, nezle, soğuk algınlığı üzere bir virüse döngüsel bir forma dönüştü dönüşüyor”
-“Havaların ısınmasıyla ve dış alanlara çıkmakla birlikte daha da salgının suratının kesileceğine inanıyorum, umarım bu yaz, bu salgını büyük oranda pandemiyi tamamlamış oluruz”
-“Türkiye’de şuanda Kovid geçiren insanların büyük çoğunluğu artık test yaptırmıyor, şu andaki sayılar tüm kovid müspetleri yansıttığını düşünmüyorum”
-Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Konseyi Üyesi Prof.Dr. Akın Kaya:
-“Kovid 19 Uzun Periyodik İzlem Polikliniklerinde ağır bakımda yatmış, uzun vadeli oksijen tedavisi alan, oksijen aygıtıyla taburcu edilen hastalar, belirli yaş kümesinde olan kronik hastalığı olan hastaların, bu polikliniklerde uzun vadeli takiplerini yapıyoruz”
-“Takip ettiğimiz hastaların çoğunluğunda akciğerlerinde mevcutta görülen o etkilenmelerin büsbütün kaybolduğunu yada çok azaldığını, kimilerinde ise çok az tesirler olduğunu görüyoruz”
ANTALYA – Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Konseyi Üyesi Prof.Dr. Tevfik Özlü, önümüzde yaz periyoduna çok daha yeterli ulaşacaklarının altını çizerek, ” Mart ayındayız, bahar geldi geliyor. Havaların ısınmasıyla ve dış alanlara çıkmakla birlikte daha da salgının suratının kesileceğine inanıyorum. Umarım bu yaz, bu salgını büyük oranda pandemiyi tamamlamış oluruz. Bu türlü bir umudum var, inşallah bunu beklenmedik bir farklı bir gelişmez olmaz bizi mahcup etmez diye düşünüyorum”dedi.
Akciğer Sıhhati ve Ağır Bakım Derneğitarafından düzenlenen, ‘Ulusal Akciğer Sıhhati Kongresi(UASK)’ Antalya’nın Belek Turizm Merkezi’ndeki bir otelde başladı.
Kongre kapsamında düzenlenen basın toplantısında Kongre Basın Münasebetleri Sorumlusu Prof.Dr. Hadice Selimoğlu Şen, derneğin her yıl UASK kongrelerini milletlerarası ve ulusal bir çok merkezden iştirakçi ile gerçekleştirdiğini ve kongrede, teneffüs yolu hastalıklarının şimdiki teşhis ve tedavi metotlarının konuşulduğunu belirtti.
UASK Kongre Lideri Muhammet Emin Akkoyunlu, kongrenin her yıl düzenlenen kongrenin pandemi nedeniyle gecikmeli olarak yapıldığını belirtti.
Kongrenin birinci gün itibariyle 12 farklı salonda ağır kurs programlarıyla başladığını söz eden Akkoyunlu, ” Bu kurslarda göğüs hastalıklarıyla ilgili tüm bilim insanlarının faydalanacağı bahis başlıkları tam kapsamıyla değerlendirildi. Kongremiz online olarakta yayınlanıyor, uzaktan da bağlanılabiliyor. 13 yabancı iştirakçi, 246 Türkiye’den hocamız gelerek bilimsel programa takviye sağladılar. 1500’ün üzerinde göğüs hastalıkları topluluğundan iştirak oldu. Birinci oturumlar ağır bir iştirakle yapıldı” diye konuştu.
“Zor süreç kolay hale gelmiş gibi”
ASYOD Lideri Erdoğan Çetinkaya, derneğin bu yıl özel bir yılında olduğunu ve 10. yılımızı kutladığını bildirdi. Derneği 25 faklı vilayetten ve 40 farklı merkezden bir ortaya gelerek kurduğunu hatırlatan Çetinkaya, derneğin faaliyetleri hakkında bilgiler verdi.
Kovid 19 periyodunda göğüs hastalıklarının en ön safta olduğunu işaret eden Çetinkaya, “Camiamız canla başla çalıştı. Bir marka olan teneffüs buluşmalarımıza devam ettik. Kovid devrinde toplantıların orta vermedikleri online yaptık, bilgilerimizi güncelledik. Bilim Kurullarımızla birlikte üyelerimizin ilgi alanlarını daha spesifik halde kendilerini gelişmeye imkan sağladık. Bu bahiste onları destekledik. Sıkıntı bir süreç şuanda kolay hele gelmiş üzere görünüyor”ifadelerine yer verdi.
“İçerik hakkında bilgi”
Kongre Bilimsel Komite Lideri Prof.Dr. Ersin Günay, ASYOD Derneğinin düzenlediği Milletlerarası İştirakli Ulusal Akciğer Sıhhati Kongresi teneffüs yolu hastalıklarının tartışıldığı ve bilgi güncellemelerinin yapıldığı geniş iştirakli bir kongre olduğunun altını çizdi.
“Toplumda büyük ölçüde bağışıklık oluştuğuna inanıyorum”
Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Şurası Üyesi Prof.Dr. Tevfik Özlü, 2 yıl evvel birinci Türkiye’de hadisenin açıklanmasının akabinde,’ Bu nereye gidecek, bizi ne bekliyor, Türk genine bulaşmaz diyorlar gerçek mu, kelle paça içsek bu iş yer yoluna girer mi, ne yapalım’şeklinde soruların sorulmaya başladığını hatırlattı.
Birinci hadisenin akabinde kısıtlamalar geldiğini ve o zamanki gündemin bu olduğunu tabir eden Özlü,” Geldiğimiz iki yıl içinde çok şey değişti. Pandemi bitti mi bitecek mi? Artık soru bu oldu. Merak ediliyor. Pandemi bitti, bitecek yada bitiyor demek çok gerçekçi değil. Sayılara bakıldığı vakit her gün dünyada 1 milyondan fazla müspet olay var. Yaklaşık 4-5 bin civarında da vefat her gün eden kişi var. Virüs hala dolanımda hala bulaşmaya hastalandırmaya öldürmeye devam ediyor. 2 yıl evvelki üzere değiliz bakıldığı vakit hiçbirimiz o kadar telaşlı ve panik halinde değiliz, konutlarımızda mahsur kalmıyoruz. Hayatımızı geri aldık, işimize, okulumuza gidiyoruz, kısıtlamalar kalktı. Meskene kapatmalar geride kaldı. Zira çok şey değişti. Ne değişti, öncelikle aşılanma çok kıymetli Türkiye’de ve dünyada. Kâfi seviyede olmasa da çok sayıda kişinin tek doz, iki doz, aşı yaptırdığını biliyoruz. Hatta 3-4-5 doz aşı yapılanlar var. Hastalığı geçirenleri de dahil ederseniz, Omicron’la bu sayı çok artı. Toplumda çok kıymetli bir ölçüde bağışıklık oluştuğuna inanıyorum” dedi.
“Pandemi büyük oranda denetim altına alınıyor”
Bu bağışıklığın hastalığın artık sıradanlaşmasına, toplum için bir tehdit olmaktan çıkmasına neden olduğunun görülebildiğini söz eden Özlü, ” Omicron sahip olduğu mutasyonlar sayesinde de çok daha hafif bir hastalık tablosuna yol açan bir varyant olarak aslında beklediğimiz bir değişimi, mutasyonu bize yaşatmış oldu. Biraz uzun süren bir pandemi süreci oldu, çok sıkıntı günler yaşadık. Hayatımızda daha evvel deneyim etmediğimiz günler tecrübeler yaşadık. Lakin artık bunları geride bıraktığımıza inanıyorum. Umarım tekrar bu türlü durumlara düşmeyiz. Tekrar bir varyant çıkar mı, tekrar ölümcül bulaşıcı olur mu? Soruları var. Lakin her vakit için bu türlü bir ihtimal var. Ona bakarsanız öteki bir virüsün değişim geçirmesi ve yeni virüsle pandeminin başlama ihtimali de daima var. Ancak ihtimal üzerinden yorum yapmak çok manalı değil. Her vakit her türlü ihtimal var. Şuan burada oturuyoruz, zelzele olabilir. Hasebiyle varolan üzerinden kıymetlendirme yapmak daha gerçek ve akılcı olacaktır. Şuandaki görünen o ki artık, pandemi büyük ölçüde denetim altına alınıyor en azından yok olacağını söylemiyorum tahminen de bu türlü olmayacak. Makasla kesilir üzere bitti diye bir gün olmayacak ilan etmeyeceğiz, pandemi bitti artık geçmiş olsun savaş bitti üzere bir ilan olmayacak. Fakat başka teneffüs yoları virüsleri üzere, grip, nezle, soğuk algınlığı üzere bir virüse döngüsel bir forma dönüştü dönüşüyor.Daha hafif bir hastalık yapıyor. Benim müşahedelerim hastalarımın üzerinde gördüklerim, Omicron’la şayet hastalığa yakalanmış bireylerde, hafif bir burun akıntısı, kaşıntı, hapşırma, sinüzit başta alında baş ağrısı, hafif kırgınlık temel olarak semptomlar bunlar çok hafif ayakta geçiriliyor” diye konuştu.
“Kronik hastalara dikkat”
İstisnalarında olduğuna değinen Özlü, ” Kâfi doz aşısı olmayanlar, 65 yaş üstü, kronik hastası olanlar ve bağışıklık sistemi baskılanan bireyler. O bakımdan risk kümesi bireylerin korunması öncelikli maksat haline gelmiştir. Kendimize dikkat edeceğiz. Yasaklar, kısıtlamalar yok, bir daha olacağını düşünmüyorum. Lakin ferdi olarak korunma önlemleri devam ediyor. Bunu kendimiz için yapmasakta sevdiklerimiz ve dostlarımız için yapmalıyız” sözlerine yer verdi.
Özlü, yalnızca pandemi sürecinde değil sonrasında da grip üzere nezle üzere semptomu olan şahısların kendilerini izole etmesi ve dışarı çıkması halinde maskesini takması gerektiğini önerdi.
“Yaza çok daha âlâ ulaşacağız”
“Önümüzde yaz periyoduna çok daha yeterli ulaşacağımıza inanıyorum” diyen Tevfik Özlü, ” Mart ayındayız, bahar geldi geliyor. Havaların ısınmasıyla ve dış alanlara çıkmakla birlikte daha da salgının suratının kesileceğine inanıyorum. Umarım bu yaz, bu salgını büyük oranda pandemiyi tamamlamış oluruz. Bu türlü bir umudum var, inşallah bunu beklenmedik bir farklı bir gelişmez olmaz bizi mahcup etmez diye düşünüyorum” dedi.
“Sayısı değil, hastaneye yatanları takip edelim”
İngiltere’de varyantların akabinde yükselişe geçen hadise sayısı Türkiye’de artış yaşanır mı? Sorusuna Özlü, ” Bu türlü bir varyant var daha bulaştırıcı olduğunu da biliyoruz. Lakin ağır hastalık yapmadığını istikametinde Omicron üzere hafif seyrettiğini biliyoruz. Bizde genelde dalgalanma Avrupa’dan 3-4 hafta sonra oluyor. En erken 2 hafta bazen 3-4 haftada lakin yansıyor. Bu türlü bir artış olabilir. Türkiye’de şuanda Kovid geçiren insanların büyük çoğunluğu artık test yaptırmıyor.Şu andaki sayılar tüm kovid olumluları yansıttığını düşünmüyorum. Herkes bir biçimde Omicron’la bir hastalık geçirdiğine düşünüyorum. Hem gerek duymuyor hafif olduğu için az semptomatik hem de test yaptırışa izolasyonu var bir hafta konutta kalacak, işi güvü var ve bir biçimde test yaptırmıyor. O bakımdan olay sayıları bence artık takip edilmesi gereken bir kriter olmaktan çıktığını düşünüyorum. Dünyada Türkiye’de günlük olay sayıları üzerinden yorum yapmanın, bunları izlemenin, salgın açısından bedelli olmadığını, kıymetini yitirdiğini düşünüyorum. Burada temel olan şey hasta sayıları olmalı artık ağır bakımdaki hasta sayıları, hastanelerdeki hasta sayıları, kaybettiğimiz yurttaşlarımızın sayıları olmalı. Bu kriterler ele alındığında dünyada durumun âlâ olduğunu görüyoruz. Türkiye’de durumun güzel olduğunu görüyorsunuz. Omicron’la olay sayıları dünyada 3 -4 milyonu buldu fakat günlük mevt oranları deltadan düşük kaldı. Bu tam istediğimiz şey. Baştan beri bu virüsü lakin bir öteki virüs durdurur diyorduk. Aşı ile bağışıklığı sağlamanın mümkün olmadığını gördük. O vakit bu toplumsal bağışıklığın tekrar bir virüsle sağlanmasını bekliyorduk ki oda süratle yayılan kolay bulaşan lakin az hastalandıran öldürmeyen bir virüsün ortaya çıkmasıydı. Omicron bu açıdan tabi hala öldürmeye devam ediyor. Temelde yatan hastalıkların da katkısı var. Bu form Omicron’un daha süratli yayıldığı için toplumsal bağışıklığın sağlanmasına katkısı olacak. Çok kaygı ettiğimi söyleyemem olay sayılarının ehemmiyetini kaybettiğini düşünüyorum” açıklamasını yaptı.
“Dalga kıran misyonu görür”
Toplumsal bağışıklığa ulaşılma noktasında Özlü şu açıklamaları yaptı: ” Birinci başta ortaya çıkan virüs ağır ölümcül seyrediyordu. O vakit bu hastaları tedavi edemiyorduk. Tam kaos vardı. Omicron çok hafif bir hastalık. Hastalığı biliyorsunuz, tedavi edebiliyorsunuz, risk kümelerine yönelmek gerekiyor. Bu hastalık kimseyi öldürmeseydi, yasaklara gerek yoktu ancak hala öldürüyor tedbirden vazgeçmemek gerekir. Kovid-19 neden olan bir virüsle enfeksiyon geçirdiğiniz vakit ona karşı bir hafıza oluşturuyor. Kısmen kollayıcı oluyor. Dalga kıran vazifesi görür. Tümüyle bir bağışıklıktan bahsedemem kısmen de olsa salgının denetim altına alınmasında yardımcı olacağını düşünüyorum” değerlendirmesini yaptı.
“Vaka sayıları”
Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Şurası Üyesi Prof.Dr. Akın Kaya, Kovid 19 devrinde branş olarak göğüs hastalıklarının en ön önde yer alan branşlardan olduğunu belirtti.
Kovid 19 sürecinde dünyada olay sayılarının yarım milyarı aştığını lisana getiren Kaya, Türkiye’de de hadise sayılarının 150 binlere geldiğini söz etti.
“Uzun Müddetli İzlem Poliklinikleri”
Kovid-19’un uzun periyot tesirleriyle ilgili takip kliniklerinin oluşturulmaya başlandığına değinen Kaya, ” Kovid 19 Uzun Müddetli İzlem Poliklinikleri kurulmaya başlandı. Bu polikliniklerde temel olan akciğerler açısından, akciğerlerin işlevlerini, hayat kalitesini bozan, nefes darlığına yol açan. Akciğer damar hastalıkları da bir bulgu. Bunlarla ilgili takipler yapıyoruz. Kardiyolojik tesirlerle ilgili takipler ve birde nörolojik bulguların takip edilmesi gerekiyor. Her kovid geçiren hasta için tabi ki, ağır bakımda yatmış, uzun müddetli oksijen tedavisi alan, oksijen aygıtıyla taburcu edilen hastalar, belirli yaş kümesinde olan kronik hastalığı olan hastaların, bu polikliniklerde uzun periyodik takiplerini yapıyoruz. Takiplerde bu hastaların idman kapasitelerine, teneffüs işlevlerine ve akciğer grafilerine bakarak daha evvel geçirdiği kovid 19’la ilgili rastgele bir sekel kalmış mı bu sekel hastanın takiplerinde ilerleyecek mi, hastanın işlevlerini bozacak mı, hastanın efor kapasitesini azaltacak mı? Bu polikliniklerde genel manada bir bütüncül kıymetlendirme de yapılıyor. Hastalarımızın bir kısmının toplumsal ve ruhsal dayanağa gereksinimlerinin olduğunu görüyoruz” dedi.
“Çok önemli bir selek yok”
Akın Kaya, kliniklere hastaların başvurabileceğini belirterek, 3-6 ayda aralıklarla sekellerinin takip ettiklerini belirtti.
Takip ettikleri hastaların çoğunluğunda akciğerlerinde mevcutta görülen o etkilenmelerin büsbütün kaybolduğunu yada çok azaldığını gördüklerini işaret eden Kaya, “Hastalarımızın kimilerinde çok az tesirler olduğunu görüyoruz. Ancak bir küme hastamızda ağır seyrettiğini, bu hastalarda süreçleri belirlemek istiyoruz. Yeni ilaçların kullanıp kullanmayacağımızı da çalışmak istiyoruz. Bu bilgileri tertipli olarak tutarak ülkemizin bilgilerini oluşturmak istiyoruz. Bu hastalığı hastaneye düşerek ağır geçiren hastaların bu polikliniklerde bütüncül yaklaşımla kıymetlendirilmesi gerekiyor” dedi. Pandemi sürecinin bitmediğini çok rahatlanılmaması gerektiğine vurgu yapan Kaya, ” Ferdî tedbirlere dikkat edelim. Biz hafif geçirebiliriz ancak diğerine bulaştırabiliriz” dedi.