Lenf bezlerinin büyümesi yahut gelişmemesi hastalıkların habercisi olabilir
BURSA – Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Metin Demirkaya, lenf bezlerinin hiç gelişmemesi yahut çok büyümesinin kimi hastalıkların işareti olabileceğini söyledi.
Lenf bezlerinin insan bedeninin bağışıklık sisteminin bir modülü olduğunu belirten Medicana Bursa Hastanesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Metin Demirkaya, “Lenf bezlerinin hiç gelişmemesi yahut çok büyümesi kimi hastalıkların habercisi olabilir. Lenf bezlerinin yapısında lenfosit, monosit, plazma hücresi ve histiyositler bulunur. Nötrofil, malign hücre ve depo hücreleri dışarıdan lenf bezine girerler. Tüm bu hücrelerdeki çoğalma, lenf bezlerinde büyümeye sebep olur. Yabancı antijenler, bedenin savunma hücreleri ile birinci olarak lenf bezlerinde karşılaşır. Hasebiyle bu yabancı antijenlere karşı antikor üretimi lenf bezlerinde gerçekleşir” dedi.
Lenfatik sistemin elemanlarının lenf bezleri, dalak, tonsiller, adenoidler bağırsaklardaki peyer plakları ve timus olduğunu belirten Demirkaya, “Bu sebeple lenfoid dokuları ilgilendiren hastalıklarda, tüm bu yapıların muayene ve değerlendirmesi yapılmalıdır. Lenfadenopati, lenf düğümlerinin boyut, sayı ve kıvam anormallikleri olarak tanımlanır. Lenf bezi büyümelerinin sebepleri sıklık sırasına nazaran enfeksiyonlar, otoimmun hastalıklar, ilaçlar, aşılar, depo hastalıkları, maligniteler ve öbür sebeplerdir. Lenfadenit, lenf bezlerinde gelişen bir enfeksiyona cevap olarak lenf bezlerinde büyüme, kızarıklık ve ağrı üzere inflamasyon bulgularının olmasıdır” diye konuştu.
Demirkaya, “Lenf düğümlerinde büyüklük, yeni doğan devri hariç, çocukluk periyodunda sıklıkla görülür. Antijenik ihtar sonucunda lenfatik doku vakitle bariz hale gelir. Birçok kere viral yahut bakteriyel sebepler reaktif olarak lenf düğümlerinin palpe edilen boyutunu artırır. Çevresel uyarımlarla 8-12 yaşa kadar lenf düğümleri giderek artan bir boyuta ulaşır. Puberteden sonra ise giderek küçülürler. Çocuklarda, servikal yahut inguinal bölgede lenf düğümü saptanmaması ender bir durumdur. Lenf düğümlerinin ve tonsillerin hipoplazik oluşu X’e bağlı bruton hastalığı üzere kimi primer immün yetmezlikleri akla getirir” formunda konuştu.
Genel olarak aksiller ve servikal bölgede 1 santimetre, inguinal bölgede 1,5 santimetre, epitroklear bölgede 0,5 santimetrenin üzeri ve supraklaviküler ve popliteal bölgedeki tüm lenf bezlerinin olağandışı kabul edildiğini tabir eden Demirkaya, “Normal lenf düğümleri ısı artımı, hassaslık ve fluktuasyon göstermezler. Bulundukları bölgede cilt görünümü olağandır. Hareketli ve çoklukla oval yapıdadırlar. Yumuşak doku kıvamında palpe edilirler. Yüzeysel yerleşimli lenf düğümleri, fizik muayene ile kıymetlendirilir. Lenf düğümü muayenesi sırasında tüm bu lenf düğümü bölgeleri palpe edilmeli ve palpe edilemeyecek derinlik ve yerleşimde lenf bezlerinin olabileceği unutulmamalıdır. Olağanda ele gelmeyen abdominal yerleşimdeki derin lenf düğümleri birleşip kitle tesirine yol açtıklarında ele gelebilir. Ayrıyeten lenfoproliferatif hastalıklarda karaciğer, dalak ve tonsiller de dikkatle muayene edilmelidir. Lenf bezleri, erken çocukluk periyodunda kistik higroma, tiroglossal kist, brankial yarık kisti, servikal kosta ve neonatal tortikollis üzere konjenital anomaliler ile; tüm yaşlarda ise guatr, hemanjiom, nörofibrom ve teratomlar ile karışabilir” dedi.