Maymun Çiçeği virüsü nedir merak ediliyor. İngiltere’nin akabinde Portekiz ve İspanya’da ‘ Maymun Çiçeği‘ hadisesi görüldü. İspanya ve Portekiz’de sıhhat bakanlıkları, maymun çiçeği (monkeypox) virüsü olaylarına karşı alarma geçti. Pekala, Maymun Çiçeği virüsü nedir? Maymun Çiçeği vakası! Maymun Çiçeği virüsü nasıl bulaşır? İşte Maymun Çiçeği hastalığı nedir ayrıntılar…
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ NEDİR?
Maymun Çiçeği Hastalığına, Poxviridae ailesindeki Orthopoxvirus cinsinin bir üyesi olan maymun çiçeği virüsü (Monkeypox) neden olur.
Monkeypox, öncelikle Orta ve Batı Afrika’nın tropikal yağmur ormanlarında ortaya çıkan ve vakit zaman öteki bölgelere ihraç edilen viral bir zoonotik hastalıktır.
Monkeypox birinci olarak 1958’de laboratuvar maymun kolonilerinde çiçek gibisi bir hastalık salgınının ortaya çıkmasıyla keşfedilmiştir, bu nedenle ‘maymun çiçeği’ ismi verilmiştir. Maymun çiçeği virüsü olayı beşerde birinci olarak 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde görülmüştür. Kelam konusu tarihten itibaren öteki Orta ve Batı Afrika ülkelerindeki insanlarda maymun çiçeği virüsü olayı bildirilmiştir.
Maymun çiçeği virüsünün Orta Afrika ve Batı Afrika olmak üzere iki farklı genetik kümesi vardır.İnsanlarda görülen Orta Afrika maymun çiçeği virüsü, Batı Afrika virüsüne nazaran daha şiddetlidir ve daha yüksek mevt oranına sahiptir.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ NASIL BULAŞIR?
Monkeypox virüsü insanlara çoğunlukla kemirgenler ve primatlar üzere yabanî hayvanlardan bulaşır, lakin beşerden beşere bulaşma da gerçekleşebilir.
Monkeypox virüsü bir bireyden başkasına lezyonlar , beden sıvıları, teneffüs damlacıkları ve yatak örtüsü üzere kontamine gereçlerle temas yoluyla bulaşır. Yetersiz pişmiş et ve enfekte hayvanların öbür hayvansal eserlerini yemek muhtemel bir risk faktörüdür. Anneden fetüse plasenta yoluyla da bulaşabilir.
MAYMUN ÇİÇEĞİ BELİRTİLERİ
Kuluçka müddeti (enfeksiyondan semptomların başlangıcına kadar olan aralık) ekseriyetle 6 ila 13 gün ortasındadır, lakin 5 ila 21 gün ortasında değişebilir.
Enfeksiyon iki periyoda ayrılabilir:
·Ateş, ağır baş ağrısı, lenfadenopati (lenf bezlerinin şişmesi), sırt ağrısı, kas ağrıları ve şiddetli halsizlik ile karakterize invazyon devri 0-5 gün ortasında sürer.Lenfadenopati, başlangıçta emsal görünebilen öteki hastalıklarla (suçiçeği, kızamık, çiçek hastalığı) karşılaştırıldığında maymun çiçeği virüsü olayının ayırt edici bir özelliğidir.
·Deri döküntüsü çoklukla ateşin ortaya çıkmasından sonraki 1-3 gün içinde başlar. Döküntü, gövdeden çok yüz ve ekstremitelerde daha konsantre olma eğilimindedir. Döküntüler genelde yüzde başlayıp (vakaların %95’inde) ve avuç içlerini ve ayak tabanlarını (vakaların %75’inde) tesirler. Ayrıyeten oral mukozalar (vakaların %70’inde), genital bölge (%30) ve konjonktiva ile birlikte kornea da (%20)etkilenir. Döküntü, ardışık olarak maküllerden (düz tabanlı lezyonlar) papüllere (hafifçe kabarık sert lezyonlar), veziküllere (berrak sıvı ile dolu lezyonlar), püstüllere (sarımsı sıvı ile dolu lezyonlar) ve kuruyup dökülen kabuklara gerçek değişiklik gösterir.
Monkeypox çoklukla 2 ila 4 hafta süren semptomları olan kendi kendini sınırlayan bir hastalıktır. Şiddetli olaylar çocuklar ortasında daha sık görülür. Maymun çiçeği virüsü hadise vefat oranı genel popülasyonda %0 ile %11 ortasında değişmektedir ve küçük çocuklar ortasında daha yüksektir.
MAYMUN ÇİÇEĞİ TEDAVİSİ
Teşhiste, polimeraz zincir tepkisi (PCR), doğruluğu ve hassaslığı göz önüne alındığında tercih edilen laboratuvar testidir. Mümkün olduğunda biyopsi bir seçenektir.
Orthopoxvirüsler serolojik olarak çapraz reaktif olduğundan, antijen ve antikor saptama sistemleri, maymun çiçeğine has doğrulama sağlamaz. Bu nedenle, kaynakların sonlu olduğu durumlarda teşhis yahut hadise incelemesi için seroloji ve antijen saptama metotları önerilmez.
Şimdi maymun çiçeği virüsü enfeksiyonu için kanıtlanmış, inançlı bir tedavi yoktur. Maymun çiçeği salgınını denetim altında tutmak emeliyle çiçek hastalığı aşısı, antiviraller ve İntravenöz immün globulin (VIG) kullanılabilir. Bununla birlikte, şu anda, yepyeni (birinci nesil) çiçek hastalığı aşıları artık halka açık değildir. 2019’da çiçek hastalığı ve maymun hastalığının önlenmesi için daha yeni bir aşı onaylanmakla birliktehenüz kamu kesiminde yaygın olarak mevcut değil.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VAKALARI!
İspanya ve Portekiz’de sıhhat bakanlıkları, maymun çiçeği (monkeypox) virüsü olaylarına karşı alarma geçti.
Orta ve Batı Afrika’da maymundan beşere geçen endemik bir virüsün neden olduğu az bir hastalık olan maymun çiçeğinin, İspanya’nın başşehri Madrid’de 8, Portekiz’in başşehri Lizbon’da da 5 bireyde tespit edildiği açıklandı.
Madrid’deki hastaların sıhhat durumlarının uyguna gittiği bilgisi paylaşıldı.
İspanya Ulusal Mikrobiyoloji Merkezi de Madrid’de tespit edilen 8 olayın maymun çiçeği virüsü olduğu konusunda ortak bir görüş olmasına karşın kesin sonuçların tahlillerin tamamlanmasının akabinde aşikâr olacağını duyurdu.
İspanya Acil Sıhhat Hizmetleri ve İkazlar Uyum Merkezi Yöneticisi Fernando Simon, İngiltere’nin akabinde Portekiz ve İspanya’da görülen maymun çiçeği hadiseleri ortasında bir irtibat olup olmadığının da araştırıldığını söyledi.
Simon, “Şu anda çok yeni lakin her türlü olasılığa karşı hazırlıklı olmalıyız. Virüsün bulaşması çok düşük bir mümkünlük olsa da büsbütün dışarıda bırakacağımız bir ihtimal değil. O yüzden temkinli olmalıyız. Tüm olasılıklar için çalışıyoruz.” biçiminde konuştu.
Maymun çiçeği virüsü Avrupa’da birinci olarak 15 Mayıs’ta İngiltere’de 4 bireyde tespit edilmiş, akabinde 17 Mayıs’ta Portekiz’de 5 bireyde bu virüsün görüldüğü, 15 kişinin de kuşkulu durumda nezaret altına alındığı belirtilmişti.
Maymun çiçeğinde, deride döküntü ve kabarıklıklar, ateş, sırt ve kas ağrıları, şişmiş lenf düğümleri en yaygın belirtiler olarak biliniyor.
