Star TV ekranlarının sevilen dizisi Menajerimi Ara’da Feris karakterine hayat veren başarılı oyuncu Canan Ergüder, meme kanserine yakalandığı öğrenildi.
Haberin yayılmasının ardından güzel oyuncudan da açıklama geldi. Ergüder yaptığı açıklamada, tedavi amacıyla diziden ayrıldığını duyurdu.
Artan meme kanseri vakalarıyla birlikte vatandaşlar, ‘Meme kanseri nedir, belirtileri nelerdir, tedavisi var mı? Erkekler meme kanseri olur mu?’ gibi sorulara yanıt aramaya başladı.
Peki, meme kanseri nedir, neden olur, belirtileri nelerdir? Erkekler meme kanseri olur mu? Meme kanseri nasıl tedavi edilir? İşte, meme kanseri hakkında bilmeniz gerekenler..
MEME KANSERİ NEDİR?
Meme kanseri; yağ dokusu, kan damarları, süt kanalları ve salgı bezlerinden oluşan meme dokusunda yer alan hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalması, bazı durumlarda vücudun diğer bölgelerine de yayılması ve çoğalmaya devam etmesidir. Sağlıklı hücrelerde meydana gelen yapısal değişiklikler nedeniyle hücreler hızla çoğalıp meme bölgesinde tümörler oluşturmaktadır.
Yapılan araştırmalara göre meme kanseri, toplam kanser ölümlerinin %14’ünü oluşturmasıyla dünya genelinde en fazla ölümle sonuçlanan kanser türlerinden biridir. Görülme sıklığı da her yıl artan meme kanserine, günümüzde her 8 kadından 1’inin yakalanma riski bulunmaktadır.
Kadınlarda görülen en yaygın kanser türü meme kanseri olduğu için çoğu kadın meme kanserinin öldürüp öldürmeyeceği noktasında endişe yaşamaktadır. Diğer kanser türlerinde de olduğu gibi meme kanserinde de erken teşhis ve doğru tedavi yöntemleri hayat kurtarmaktadır.
MEME KANSERİ NEDEN OLUR?
Meme kanserinin nedeni tam olarak bilinmese de bilinen meme kanseri risk faktörleri kanserin gelişiminde rol oynayabilmektedir. Özellikle ilk adet kanamasının 12 yaşından önce başlaması ve anne ya da kardeşte meme kanseri öyküsü bulunması birincil risk faktörlerini oluşturmaktadır. Birinci dereceden yakınlarında meme kanseri öyküsü bulunanlar, üç katı daha fazla risk taşımaktadır. Bu kansere yakalanan kadın hastaların yaklaşık yarısını 65 üstü bireyler oluşturmaktadır.
Meme kanserinin nedenleri şu şekilde açıklanabilir:
- Hiç doğum yapmamış olmak ya da ilk doğumu 30 yaşından sonra yapmış olmak
- Doğum yaptıktan sonra 6 ay bebeği emzirmemek
- İleri yaşta menopoz dönemine girmek
- Erken yaşta adet dönemine girmek
- Aşırı alkol tüketimi
- Aşırı kilo ya da obezite
- Hareketsiz yaşam tarzı
- Birinci dereceden akrabalarda meme kanseri öyküsü bulunmak
- Uzun süreli östrojen tedavisi
- Özellikle göğüs bölgesinde radyasyona maruz kalmak
- Daha önce meme kanserine yakalanmış olmak
ERKEKLER MEME KANSERİ OLUR MU?
Kadınlarda olduğu gibi erkeklerde de meme dokusu bulunması nedeniyle hastalığın görülme ihtimali bulunmaktadır. Ancak kadınlara göre erkeklerde meme kanseri riski oldukça düşük seviyededir.
Her 100 vakanın 1’inde görülen hastalık, daha çok 60-65 yaş üstü erkeklerde görülmektedir. Genellikle erkeklerde meme kanserinin olabileceği ihtimali göz ardı edildiği için erkek hastalarda tanı ve tedavi oldukça geç başlamaktadır.
MEME KANSERİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Meme kanserinin en bilinen belirtisi, meme çevresinde ya da koltuk altında ele gelen kitlelerdir. Bu şişlik ya da kitleler bazı kişilerde sert dokulu ve ağrılı, bazı kişilerde ise yumuşak dokulu ve ağrısız olabilmektedir.
Kanserli kitleler, genellikle sert, düzensiz kenarlı, yüzeyi pürtüklü görünmekte ve meme dokusu içerisinde rahatça oynatılamamaktadır.
‘Meme kanseri nasıl anlaşılır?’ sorusuna yanıt arayanlar aşağıda yer alan belirtileri dikkate alabilir:
- Meme çevresinde ağrı
- Meme ve koltuk altı bölgelerinde şişlikler
- Meme başında akıntı ya da kanama
- Meme başında görülen şekil bozuklukları (çökme ya da içeri çekilme)
- Meme çevresinde yara ve cilt bozuklukları
- Meme çevresinde oluşan ödemler
- Memede renk değişiklikleri ya da şekil bozuklukları
- Göğüs bölgesinde ağrı ya da nefes darlığı
KENDİ BAŞINA MEME KANSERİ MUAYENESİ NASIL YAPILIR?
Genel olarak 20 yaşından büyük kadınların ayda bir kez yapması gereken bu kontroller sayesinde oluşan kitleler erken fark edilebilmektedir. Bu kontrollerin hormonların etkisinin az olduğu adet dönemi bitişinden 4-5 gün sonra yapılması gerekmektedir. Meme muayenesi ayna karşısında, duşta ya da yatar pozisyonda yapılabilmektedir.
AYNA KARŞISINDA: Ayna karşısında, üst beden çıplak olacak şekilde meme çevresi ve altı, meme başları ve koltuk altında elle ve gözle inceleme yapılmalıdır. Öncelikle memelerin boyutları, simetrisi ve renginde herhangi bir anormallik, meme başlarında çökme, meme derisinde kızarıklık olup olmadığı farklı açılardan kontrol edilmelidir. Ardından aynı gözlem kollar yukarıdayken yapılmalıdır. Bu noktada, özellikle koltuk altında şişlik olup olmadığına dikkat edilmelidir.
AYAKTA: Yatarak ya da ayakta yapılabilen elle muayenede meme altı, meme başları ve koltuk altında kitle olup olmadığı kontrol edilmektedir. Ayakta yapılan elle muayenede sağ meme için sol el, sol meme için sağ el kullanılmalıdır. İşaret, orta ve yüzük parmaklarıyla dairesel hareketler yaparak ve baskı şiddetini hafifçe artırarak meme çevresi ve koltuk altı kontrol edilmelidir.
YATARAK: Sırtüstü yatar pozisyonda yapılan elle muayenede ise sağ meme kontrolünde sağ kol, sol meme kontrolünde ise sol kol başın yukarısına kaldırılmalıdır. Bu noktada, muayenenin yapıldığı tarafta omuzların alt kısmına havlu ya da yastık koymak gerekmektedir. Dairesel hareketlerle meme çevresi ve koltuk altında kitle olup olmadığına bakılmalıdır. Aynı zamanda, meme ucu sıkılarak akıntı ya da kanama görülüp görülmediği de kontrol edilmelidir. Bu hareketler sırasında herhangi bir yumru ya da kitleye denk gelindiğinde bir sağlık kurumuna gidilmesi gerekmektedir.
MEME KANSERİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Meme kanserinin tedavisindeki başarı şansı, kanserin ne kadar erken evrede yakalandığı ile doğrudan ilişkilidir. Erken evrede saptanıldığında 5 yıllık sağ kalım oranı yüzde 96 seviyelerine kadar çıkabilmektedir.
Meme kanseri tedavisinin en önemli bölümünü cerrahi tedavi oluşturmaktadır. Meme kanseri ameliyatının amacı, tümörün tamamının vücuttan uzaklaştırılmasıdır. Meme kanseri ameliyatının ardından 5-7 hafta süren radyoterapi uygulanabilmektedir. Temel olarak 3 ameliyat şekli bulunmaktadır:
Mastektomi: Tümörle birlikte memenin tamamının alınmasına denmektedir. Aynı seansta ya da geç dönemde (1-2 yıl sonra) hastaya, silikon protez veya kendi dokularıyla yeni meme yapılabilmektedir.
Cilt Koruyucu Mastektomi: Meme dokusunun tamamen çıkarılmasının gerektiği ancak meme derisinin korunabileceği durumlarda tercih edilen bir yöntemdir. Çıkarılan dokunun yerine, derinin içine silikon protez yerleştirilerek kozmetik görünüm sağlanmaktadır.
Meme Koruyucu Ameliyat: Tümörün etrafındaki bir miktar normal meme dokusu ile birlikte çıkarıldığı ameliyat yöntemidir. Bu ameliyatın iki amacı vardır: Birincisi, memenin yerinde bırakılarak kozmetik görünümün bozulmaması, ikincisi ise hastanın bedensel ve ruhsal açıdan psikolojik olarak en az seviyede etkilenmesini sağlamak.