ABD’de Easton isimli bir bebeğe, tıp tarihine girecek bir operasyonla birinci sefer kalp ve timüs nakli bir ortada yapıldı. Easton, bu sayede organ nakli sonrası bağışıklık bastırıcı almak zorunda kalmayacağı öngörülüyor. Başarılı geçen bu birinci deneme, organ nakillerinde çığır açabilir.
Aslında prosedür birinci kademede Easton’ın hayatını kurtarmak maksadıyla bir deneme olarak yapıldı lakin sonuçlar, bu uygulamanın organ nakli konusunda çığır açacak bir yeniliğe istikamet verebileceğini gösterdi.
Nakledilen timüs bezi, Easton’ın bedeninin nakledilen kalbi reddetmesinin önüne geçmiş oldu.
Operasyonun üzerinden aylar geçtikten sonra Easton’un kalp naklinin başarılı olduğu, sıhhatinin olumlu formda geliştiği görüldü.
Timüs bezlerinin Easton’da da çalışmaya başlaması, bedeninin kritik bağışıklık hücreleri geliştirmesine yol açtı; bu da vakit içinde bağışıklık bastırıcı yani organı reddetmeyi önleyen ilaçları vakit içinde azaltmasına yardımcı oldu. Tabipler, Easton’ın bir mühlet sonra bu ilaçları kullanmasına hiç gerek kalmayabileceğini öngörüyor.
Easton’ın Duke Üniversite Hastanesi’ndeki tabiplerinden biri olan Joseph Turek, bu gelişmeyle ilgili “çok heyecanlı olduklarını” söyledi:
“Tolerans dediğimiz bu kavram nakillerde daima kutsal kase fonksiyonu görüyordu, artık artık bu kapıyı aralamak üzereyiz. Bu gelişme, organ nakillerinin geleceğini değiştirme potansiyeli taşıyor.”
Getty Images Timüs bezi göğüs bölgesinde kalbe yakın bir yerde bulunuyor Timüs bezleri T-hücrelerinin geliştirilmesine yarıyor, bu hücreler de bedendeki yabancı unsurlara karşı savaşıyor. T-hücreleri, bedendeki bağışıklık hücrelerine “kim olduğunu” ve “kimin yabancı” olduğunu öğreten hücreler. Böylelikle bağışıklık hücreleri yabancı hücrelere karşı savaş başlatıyor.
Easton’a kalp nakli yapılan şahıstan alınan kültürlenmiş timüs bezlerinin nakledilmesiyle, T-hücreleri yeni kalple tıpkı çeşitte bağışıklık hücreleri üretilmesini sağladı. Bu da bedenin yeni dokuya süratle adapte olmasına yol açtı.
Easton’ın öyküsü
Easton güçsüz bir kalple doğdu, bağışıklık sisteminde de sıkıntılar vardı. Doğduktan sonraki birinci yedi ayını hastanede geçirdi, bu yedi ay içinde bir mühlet hayat dayanak ünitesine bağlıydı. Birçok kalp ameliyatı da olmak zorunda kaldı. Bedeninin hastanede maruz kaldığı ve baş edemediği enfeksiyonlar için de ayrıyeten tedavi görmek zorunda kaldı.
Annesi Kaitlyn Sinnamon, o günleri hatırlayıp “Tüm bu süreç hayatta kalmasına yardımcı oldu lakin aslında organ nakline kadar olan süreçte süreksiz bir yara bandı gibiydi” diyor.
Tabipleri, bu deneysel operasyonu yapabilmek için ABD’nin Tıp Düzenleme Kurumu olan FDA’ya başvurdu. Bilindiği kadarıyla o güne kadar kimseye birebir anda kalp ve timüs bezi nakli yapılmamıştı.
Easton’ın hem yeni bir kalbe muhtaçlığı vardı hem de bağışıklığını güçlendirmek için kalp problemlerinden bağımsız olarak timüs bezine muhtaçlığı vardı. FDA, bu sebeple başvuruyu onayladı ve süreçler Ağustos 2021’de başladı. O vakit Easton yalnızca altı aylıktı.
Hekim Turek, “Biz iki nakli de gerçekleştirecek tecrübeye sahiptik. Bu sebeple birebir anda bu iki nakli yaptık. Ortaya çıkan ve nakiller konusunda büyük bir değişim yaratabilecek bu sonucu, büsbütün baht yapıtı keşfettik” diyor:
“Laboratuvarda yaptığımız deneylerde timüs ve kalp naklini birlikte yaptığımızda tolerans geliştirildiğini de gördük.
“Kalp ve timüs bezlerinin tıpkı donörden alınması, nakledilen bedende bağışıklık sistemini yeni baştan eğitmiş oldu.
“Bunun Easton için büyük bir fırsat olduğunu düşündük. Şayet uzun vadede işe yararsa, bu yol tüm organ nakillerinde kullanılabilir.”
Yalnızca vakte değil, bu ikili naklin işe yarayıp yaramadığını görmek için çok sayıda deney ve çalışmaya muhtaçlık var.
Örneğin halihazırda çok uygun çalışan timüs bezleri olan bireylere diğer bir timüs bezini nakletmek nasıl bir sonuç verir; bunu şimdi bilmiyoruz.
Tabipler, Easton’a verilen bağışıklık bastırıcı ilaçları vakit içinde büsbütün kesmeyi planlıyor. Böylelikle nasıl bir gelişme kaydettiği izlenecek.
Annesi Kaitlyn, “Umarım büyüdüğünde bedenindeki tüm bu ameliyat izlerinden gurur duyar ve bunların yalnızca kendi hayatını değil; öbür birçok insanın da hayatını kurtaran bir keşfe yaradığını görür” diyor.
