Dünyanın dört bir yanından milyonlarca Müslümanın oruç tuttuğu 11 ayın sultanı Ramazan ayı 23 Mart Perşembe günü başladı. Pekala 30 gün boyunca oruç tutmak sağlığınızda ve bedeninizde ne üzere değişiklikler meydana getiriyor? Gelin daima birlikte bu yazımızda oruç tuttuğunuzda bedeninizde neler olduğunu inceleyelim.
Uzun süren açlık nedeniyle değişen beden istikrarı, çeşitli yansılar verebilir. En zorlandığınız vakitler birinci günler olabilir.
Oruç tutan kişi için şartlara ahenk sağlayacağın en güçlü günler birinci günler oluyor. Çünkü insan vücudu, oruç tuttuğunu çabucak değil lakin son öğünden 8 saat sonra kavrayabiliyor. Yani bağırsaklar son öğünde alınan tüm besin hususlarını büsbütün sindirdiği vakit. Beden bir sonraki basamakta güç muhtaçlığını karşılayabilmek için karaciğerdeki ve kaslardaki glükoza yöneliyor.
Vücut glikozu tükettiğinde de bir sonraki güç kaynağı, bedendeki yağlar oluyor. Yağların yakılmasıyla kilo vermenize, kolesterol düzeyinizi düşürmenize ve diyabet riskini azaltmamıza yardımcı oluyor. Yüksek kan şekeri düzeyleri insülin direncinin artmasına sebep olur. Sağlıklı beslenme kuralları ile tutulan oruç, kan şekeri düzeylerinde değerli ölçüde azalmaya yardımcı olurken hasebiyle insülin direncinde de azalmaya sebep olur.
Öte yandan, kan şekerinin düşmesiyle bedende halsizlik ve uyuşukluk baş gösteriyor.
Ramazan ayında baş ağrısı, halsizlik ve uyuşukluk oluşumuna taban hazırlayabilecek birçok etken mevcuttur. Açlık, sıvı kaybı ve ruhsal nedenler bunlardan biridir. Baş ağrısının oluşumunda tek başına da rol oynayabilen bu etkenler, oruç nedeniyle bir ortaya gelerek daha güçlü bir tesir oluşturur.
Üçüncü günden yedinci güne kadar kâfi ölçüde su içmeye itina göstermelisiniz.
Ramazan Ayı’nı sağlıklı bir halde geçirmek için çokça ve kâfi ölçüde su içmelisiniz. Bedeniniz oruç tutmaya alışmaya başlıyor. Sahur ve iftar vakitleri ortasında su alımı azaldığı için bedende terleme hızlanırken sıvı kaybı artıyor. İftar ve sahur vakitlerinde öğünlerde karbonhidrat ve kimi yağların gerekli seviyede alınması, güç üretimi için kuraldır. İstikrarlı bir rejimle, protein, tuz ve su üzere aşikâr besinleri almak değerlidir. İftardan sahura kadar geçen müddette bu kaybı karşılayacak ölçüde su içemediğimizde ise bedenin su oranının düşmesine, bir öteki deyişle dehidrasyona bağlı olarak çeşitli sıhhat problemleri baş gösterebilir.
Vücut sekizinci günden on beşinci güne kadar oruca alışıyor.
Bedeniniz artık üçüncü basamağa geçti ve beden oruca neredeyse büsbütün ahenk sağlamaya başladı. İngiltere’deki Cambridge Üniversitesi Hastanesi’nin Anestezi ve Ağır Bakım Danışmanı Dr. Razeen Mahroof, bu kademenin bedende birtakım olumlu tesirleri de olduğunu söylüyor. Mahroof, ‘Gündelik hayatta çok daha fazla kalorili besin alıyoruz ve bedenimiz hastalıkları atlatmak üzere kıymetli vazifeleri yerine getiremez oluyor’ diyor ve ekliyor: ‘Oruç sırasında bu durum yine dengeleniyor. Beden yine daha değerli işlevlerine odaklanıyor, enfeksiyonlarla savaşması ve hastalıklardan güzelleşmesi de kolaylaşıyor.’
Ramazan ayının 2. yarısında kalın bağırsak, böbrek ve deri toksinlerinden arınmaya başlıyor. On altıncı günden otuzuncu güne detoks vakti olarak isimlendiriliyor.
Dr. Mahroof bu devirde organların azamî kapasitesine döndüğünü söylüyor. Hafıza ve konsantrasyon yine güçlenirken, gücün de arttığını vurguluyor. Mahroof kelamlarına şöyle devam ediyor: ‘Oruç şafak vaktinden gün batımına kadar olan devri kapsar. Böylelikle ortada güç veren besin ve sıvıları alabilme fırsatı olur. Oruç kasları korurken kişinin kilo vermesine de yardım eder. ‘Ancak vücudunuz güç için protein almaya başlarsa, ileri açlık moduna geçip kaslarınızı kullanmaya başlar. Bu en sık, günlerce ve haftalarca uzatılan oruç devirlerinde görülür.’
Hepimizin merak ettiği bir soru: oruç tutmak sıhhate yararlı mı?
Ramazan ayında oruç tutmanın faydaları manevi açıdan elbette fazla. Sabrın öğrenildiği bu ay boyunca, beşerler müsamahayı, empatiyi ve halden anlamayı bir defa daha öğrenmiş oluyor. Orucun bilimsel olarak yararlı bir şey olduğuna dair çok sayıda makale vardır. Bunun dışında oruç tutmanın insan sıhhatine da yararları fazladır.
-
Yağ yakımını hızlandırır;
-
Mide ve bağırsakları dinlendirir;
-
Zihin işlevlerini güçlendirir;
-
Vücudu güç kaidelere karşı güçlendirir;
-
Cildi canlandırır ve parlaklık verir;
-
İnsülin direncinde olumlu tesirleri vardır.
-
Bağışıklık Sistemini Güçlendirir
-
Kalp Sıhhatini Korur
-
Hücreleri Onarır
-
Yaşlanma Tesirlerini Geciktirir
Dr. Mahroof’a nazaran de bu sorunun cevabı ‘Evet’ ancak bir kaideyle: ‘Oruç tutmak neyi ne vakit yediğimize odaklanmamızı sağladığı için sıhhate yararlı lakin bir aylık devri uzatıp daima oruç tutulmasını önermiyoruz.’ ve ekliyor: ‘Orucu uzatmak uzun vadede yağı güce dönüştürmeyi maniler ve beden güç kaynağı olarak kaslarınıza yönelir. ‘Açlık moduna’ geçtiği vakit uzun vadede kilo vermeyi zorlaştırarak sıhhati makûs tesirler.’
Ramazan periyodunun dışında da oruç tutulacaksa Mahroof’un önerisi 5:2 oruç diyetini uygulamak.
Yani haftanın 5 günü sağlıklı bir formda beslenmek ve başka 2 gün oruç tutmak.