“Başarının büyüklüğünü inancınızın büyüklüğü belirler.”
Seneca
“Öz güven” kişinin kendi bedeli hakkındaki objektif değerlendirmesi, kendisi ve yetenekleri hakkında olumlu ve gerçekçi bir anlayışa sahip olması, kendi özelliklerinin ne ölçüde olumlu ya da olumsuz olduğu hakkındaki yorumudur. Öz itimat ömrün her evresinde kıymetlidir. Öz itimat ömürde sağlam bir duruş kazanarak zorluklarla baş etmenizi sağlar. Öz inanç size güç vererek hayattan kopmanızı, problemlerden kaçmanızı pürüzler ve sizi daha fazla uğraş göstermeye yönlendirir. Öz itimat muvaffakiyetin en kıymetli yapıtaşıdır. “Öz inanç eksikliği” olan kişi ise kendinden daima kuşku duyar, pasif olur, her şeye boyun şayet, çok ahenk gösterir, tenkitlere karşı hassas olur, inançsızdır, aşağılık duygusu içindedir ve sevilmediğini hisseder. Gerekli marifete ve tecrübeye sahip olduğunu bildiği halde bir şeyler yapmaktan çekinir. Karar vermesi, inisiyatif kullanması yahut sorumluluk alması gereken durumlarda rahatsız ve huzursuz olur.
Kimi vakit öz güveninizde azalma yaşamanız doğaldır, bu öz inancınızın olmadığı manasına gelmez.
Herkes kendini bazen yetersiz hissedebilir ve kendi yeteneklerini diğerlerininkiyle kıyaslayıp mutsuz olabilir. Bu güvensizlik ekseriyetle çocuklukta öğrenilenlerden, aile ve toplumun, gerçekçi olmayan beklenti ve standartlarına uymaya çalışmaktan kaynaklanır. Elinizden gelenin en güzelini yapsanız da kimsenin eksiksiz olamayacağını unutmayın.
Bir gün Napolyon düşman askerlerinden kaçarken, bir bakkal dükkânına girmiş. Bakkala çabucak kendisini saklamasını emretmiş. Bakkal da Napolyon’u müsait bir yere saklayıp, biraz sonra gelen düşman askerlerini de “Az önce biri koşarak şu tarafa kaçtı.” diye savuşturmuş.
Bir müddet sonra Napolyon’un muhafızları yetişmişler. Bakkal ömründe bir daha karşılaşamayacağı Napolyon’a sormuş:
“Efendim, af buyurun lakin merak ettim, vefatla bu derece burun buruna gelmek nasıl bir his?”
Napolyon birden öfkelenmiş.
“Sen kim oluyorsun da benimle bu türlü dalga geçercesine konuşabiliyorsun?”
diye bağırmış. Çabucak askerlerine, adamcağızı kurşuna dizmelerini emretmiş. Askerler bakkalın gözünü bağlayıp karşısına dizilmişler. Mermiler namlulara sürülmüş, artık “ateş” buyruğu verilecek. Bakkal içinden “Ah, ne yaptın sen? Artık ölüp gideceksin!” diye düşünürken, geriden bir çift el uzanmış, gözündeki bağı açmış. Karşısında Napolyon varmış. Tek cümleyle cevaplamış Napolyon:
“İşte bu türlü bir duygu!”
Kişinin kendine karşı dürüst olabilmesi, kendini değiştirebilmesi ve kendini ömrün doğal akışına bırakması, gerekenleri kabul edebilmesi, yüreğindeki sevgiyi özgür bırakabilmesi ve sonunda da özüne, içindeki hoşluğa ulaşabilmesi için gereken en değerli 3 şey, “öz güven”, “cesaret” ve “kararlılık”tır. Yürek hisle değil, akılla ilgilidir, hislerin şahsa “Kaç!” dediği noktada denetimi ele alıp durumu tahlil edebilmektir. Yürek, korkmamak değildir, dehşete karşın yola devam edebilmektir. İnsanın kendi zayıflık ve dehşetlerini kabullenebilmesi, bunları diğerleriyle paylaşabilmesi ve kendini tedavi edici bir sürece sokabilmesi yürek gerektirir. Cüret, kendini olduğun üzere kabullenip, sevmek, kendi doğrularına inanmak ve onları uygulamaktır. Bunu yapabilmek için evvel yola çıkmak ve yapma yüreği göstermek gerekir. Öğrenmenin en güzel yollarından biri olan yapmak gerçekleştirmek, meydana getirmek, oluşturmak, üretmek yahut yaratmak demektir. Yaşayarak öğrenmek, bedeli en yüksek öğrenme biçimidir.
Russel Gough’un “Karakteriniz Kaderinizdir” isimli kitabında dediği üzere:
“Doğru ve âlâ olanı bilmek ile gerçek ve uygun olanı yapmak ortasındaki en değerli temas; hakikat ve uygun olanı yapacak bir karaktere sahip olmaktır. Şayet karakter gelişmemişse eğitim işe yaramaz. Bunun en hoş ispatı banka hortumlayanlar, devleti soyanlar yahut rüşvet alanlardır. Birçok eğitimli bu şahıslar birilerini hakir görüp aşağılamakla yükseleceklerini zannedenler. Bu yüzden Roosevelt ‘Bir insanı ahlaken eğitmeden yalnızca zihnen eğitmek topluma bir bela kazandırmaktır.’
Öz itimadı artırmanın yolları
Platon bir gün, ülkenin en büyük bilgesinin yanına sarfiyat. Bilge, onu karşılar ve oturup sohbet etmeye başlarlar.
Platon, bilgeye “Sen bu dünyanın en bilge kişisisin, hayata dair her şeyi bilirsin, bana o denli bir anahtar ver ki bütün kapıları açmamı sağlasın.” der.
Bilge, Platon’a “Ama bu yükü taşıyabileceğinden emin misin?” diye sorar.
“Evet!” der Platon. “Lütfen bana dünyanın en büyük hazinelerine ulaşmamı sağlayacak sırrı ver.”
“Bunu bilmek, sana çok büyük bir sorumluluk yükleyecek!” der bilge. “Bu sırrı öğrendiğinde, artık bunu saklayamazsın. Sırrı öğrendikten sonra şayet uygulayamazsan, o vakit sır seni yavaş yavaş mevte götürür. Şayet kullanmazsan, sır senin başına bela olur. Bu çok kritik bir karar anıdır senin için zira hem hazineyi hem de zehri tercih edebilirsin. Bunun için hazır mısın?”
“Evet!” der Platon. “Bu sırrı taşımaya hazırım. Sırrı kullanacağıma dair yemin ederim. Şayet kullanmazsam, o vakit da başıma gelecekleri kabul ediyorum.”
“O halde yaklaş yanıma!” der bilge. “Kulaklarını dört aç ve beni dinle. Sana dünyanın en büyük sırrını veriyorum.”
Bilge büyük bir dikkatle Platon’un gözlerinin içine bakar ve sırrı açıklar. “Yap! İşte budur dünyanın en büyük sırrı! Sana bütün hazineleri verecek olan sır budur. Çok kolay lakin çok büyük bir sırdır bu.”
Platon şaşkınlık içinde “Ama bu çok basit!” der.
Bilge o kelamını bitirmeden yeniden sırrı haykırır: “Yap!” ve ekler: “Soru yok, yorum yok, tasa yok. Sırf yap!”
Kendiniz için bir şeyler yapmaya çalışırken vakte muhtaçlık duyarsınız. Yapmak için ağır ve disiplinli bir çalışma, etrafın farkında olma, olaylar karşısında sorumluluk alabilme ve olumsuz durumlarda kendinizin hissesini görerek bunları düzeltme yoluna gitmeniz gerekir. Öz inancınızı arttırmak için yapabilecekleriniz şunlardır:
1. Hamasetli olmak.
2. Kendiniz hakkında olumlu düşünmek.
3. Gerçekçi olan ve beklentilerinizi karşılayan gayeler belirlemek.
4. Tecrübelerinizden ders çıkarmak.
5. Değişime açık olmak.
6. Bir şey başardığınızda kendinizle gurur duymak ve kendinizi ödüllendirmek.
7. Hislerinizle hareket etmek yerine, içinde bulunduğunuz durum hakkında mantıklı kıymetlendirme yapmak.
8. Zayıf taraflarınız yerine güçlü taraflarınıza yük vermek.
9. Her alanında kusursuz olmanın imkânsız olduğunun farkında olmak.
10. Yaptığınız ve başardığınız şeyleri talihe bağlamamak, bunun yerine, ferdî başarılarınız için kendinizle gurur duymak.
11. Fikirlerinizi savunmak, diğerlerinin haklarını ihlal etmeden, kendi hislerinizi, fikirlerinizi, inançlarınızı, gereksinimlerinizi, dürüst ve net bir formda tabir etmek.
12. Haklarınıza sahip çıkmak.
Web
YouTube
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar büsbütün muharrirlerinin özgün niyetleridir ve Onedio’nun editöryal siyasetini yansıtmayabilir. ©Onedio