Öğrencilerin hayatında bir dönüm noktası olan imtihanlar yaklaşıyor. İmtihan öncesi yaşanan ruhsal sürecin ehemmiyetine değinen Prof. Dr. Vefik Arıca, “Sınav öncesi ortaya çıkan çok tasa, berbat beslenme, gerilim ve uyku bozuklukları hafızayı olumsuz tarafta etkileyerek imtihan muvaffakiyetini düşürüyor” dedi.
Argivit Uzman Şurası’ndan Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Vefik Arıca, imtihana giren öğrenciler için başarıyı artırma ve hafızayı güçlendirme tekliflerini paylaştı. Prof. Dr. Vefik Arıca, “Özellikle imtihan gerilimiyle birlikte daha besbelli olan konsantrasyon bozukluğu yahut bir öbür deyişle odaklanma zahmeti, günümüzde okul çağındaki çocukların karşılaştığı negatif tesirler içerisinde değerli bir yere sahip” diye konuştu.
MUVAFFAKİYETİN ÖNÜNDEKİ EN BÜYÜK MAHZUR ODAKLANMA
Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Vefik Arıca, muvaffakiyetin önündeki en büyük mahzurun odaklanma olduğunu tabir ederek, odaklanmanın değerine değindi. Prof. Dr. Arıca, “Konsantrasyon yahut odaklanma, kişinin şu anda üzerinde çalıştığı yahut öğrendiği her şeye yönelttiği zihinsel çabayı söz ediyor. Bu tarif bazen dikkat müddeti ile karıştırılıyor lakin dikkat müddeti bu zihinsel çabayı değil bir şeye konsantre olabileceğiniz süreyi tabir ediyor. İster tecrübeli bir lisans üstü eğitim alan öğrenci olun, ister ilkokula yeni başlayan biri; verimli çalışmak için nasıl odaklanılacağını bulmak çabucak hemen herkesin karşılaştığı bir zorluktur” dedi.
İMTİHAN MUVAFFAKİYETİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER NELERDİR?
İmtihan muvaffakiyetini etkileyen faktörlere ait açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Arıca kelamlarına şu halde devam etti:
“Zaman idaresindeki eksiklik, toplumsal medya, çalışma ortamındaki dış uyarıcılar yahut bunların hepsi hem dikkat mühletini hem de odaklanma durumunu yani konsantrasyonu değiştirebilen dış etkenlerdendir. Uzaktan eğitimin yüz yüze eğitim sırasındaki irtibat sayesinde öğrencide oluşan motivasyonu sağlayamamasını da sayabiliriz. Ek olarak, imtihanlara yüklenen yanlış manalar çalışma motivasyonu ve odaklanma üzerinde olumsuz tesirler yaratabilir. Bu durum, çocuklarımız üzerinde gerilim oluşturabileceği üzere daha evvel karşılaşılmamış meseleleri da beraberinde getirebiliyor. Odaklanma sorunu yaşayan okul çağındaki öğrenciler ve genel olarak beşerler, yenilik, sıklık, zamansal sıra ve olayların müddeti üzere vakitle ilgili nitelikleri yargılayabiliyor. Ders dinlerken, alıştırma ve pekiştirme testleri çözerken yahut imtihan sırasında odaklanma sorunu yaşanması, üstte yer alan dış etkenlere bağlı olabileceği üzere bazen sıhhat sorunlarına de bağlı olabilir.”
ODAKLANMAYI ARTIRMAK İÇİN NELER YAPILABİLİR?
Prof. Dr. Arıca, odaklanmayı artırmak için şu tekliflerde bulundu:
“Gün içerisinde birden fazla misyonu (örneğin bahis çalışma, test çözme yahut pekiştirme egzersizi) yerine getirmeyi amaçlayan bir öğrencinin birinci yapması gereken öncelik sıralaması oluşturmaktır. Bu sıralama sayesinde ders yoğunluğunun yaratacağı gerilim azaltılabilir ve böylelikle odaklanma artırılabilir. Sorumluluklarını bir plan dahilinde yapma alışkanlığı, öğrencilerin, nizamlı ve verimli ders çalışma emeline yüksek konsantrasyon ile ulaşmasını sağlayarak vakit idaresi açısından öğrenci davranışlarına rehberlik eder. Günümüzde artık küçük yaşlardan itibaren çabucak her öğrencinin bir akıllı telefonu var ve yapılan çalışmalar insanların günde geçirdiği vaktin önemli denebilecek kadarını bu akıllı telefonlarla geçirdiğini gösteriyor. Akıllı telefonlarla geçirilen bu vaktin farklı aktivitelere ayrıldığında çok daha verimli geçeceğini sanırım hepimiz biliyoruz. Zeka geliştirici aktivite ve oyunların, çocuklarda eğitim kelam konusu olduğunda, kıymetli bir yere sahip olduğu çocuk gelişimi uzmanları tarafından sıkça lisana getirilmektedir. Sudoku, yap-boz, bulmaca, satranç yahut hafıza oyunlarının yanı sıra boyama aktiviteleri üzere bilişsel antrenmanların beyin gelişimine epeyce yararı olduğu ve bu bilişsel eğitim müdahalelerini takiben bilişsel yetenekte kazanımlar olduğu yapılan çalışmalar sonucunda bilinmektedir.”
İMTİHANLARA HAZIRLANAN ÇOCUKLAR NASIL BESLENMELİ?
Prof. Dr. Arıca, odaklanmanın beslenme ile bağına vurgulayarak, imtihana hazırlanan öğrencilere şu tavsiyelerde bulundu:
“Acıktığımızda rastgele bir şeye odaklanmanın ne kadar sıkıntı olduğunu sanırım hepimiz biliyoruz. İstikrarlı beslenme yalnızca fizikî sıhhatimizi değil zihinsel sıhhatimizi da etkiliyor. Yetersiz beslenmenin olumsuz tesirleri yetişkinler üzerinde dahi gözle görülür problemlere sebebiyet verirken, maalesef çocuklar için daha da kıymetli bir sorun haline dönüşebilmektedir. Başta sağlıklı ve istikrarlı beslenme olmak üzere kimi yiyeceklerin konsantrasyon, bir öteki deyişle odaklanma, yeteneğini arttırdığı bilinmektedir. Bilhassa imtihan devirlerinde, çocuğunuzun ders çalışırken odaklanmakta zorluk çektiğini düşünüyorsanız beslenme rutininde yapacağınız birtakım değişiklikler ve gerektiğinde bir uzmandan alacağınız yardımlar bu sorunu ortadan kaldırmanızda size yardımcı olabilir.
FOSFATİDİLSERİN, BEYİN GELİŞİMİ VE ODAKLANMAYI DESTEKLİYOR
“Günümüzde, yetersiz beslenme sıkıntısına bir tahlil olarak destek edici besinler ön plana çıkıyor” diyen Prof. Dr. Arıca, “Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısı konulan çocuklarda yahut imtihan gerilimi ile odaklanma sorunu yaşayan gençlerde, bir uzman denetimi ve takibi ile destek olarak fosfolipidler kullanılabilmektedir. İnsan bedenindeki tüm hücrelerde ve bilhassa de beyin hücrelerinde çokça bulunan Fosfatidilserin (Phosphatidylserine) ismi verilen bir fosfolipid bulunmaktadır. Beyin hücre zarının yapı taşı olarak da anılan Fosfatidilserin, hücrelerin güç metabolizmasını geliştirirken tıpkı vakitte ruh halinde de kritik bir role sahiptir. Yapılan çalışmalar, Fosfatidilserin içeren Omega-3 yağ asitlerinin nizamlı ve uzun vadeli kullanımının okul çağındaki çocuklarda bilişsel gelişim üzerine faydalı tesirleri olabileceğini göstermektedir. Yumurta sarısı, balık, sığır karaciğeri ile soya ve ayçiçeği lesitini üzere besinlerin makul oranlarda ve süt eserleri ile sebzelerin ise eser ölçülerde Fosfatidilserin içerdiğini belirten araştırmacılar, yetersiz beslenme üzere durumlarda ise Fosfatidilserin’in dışarıdan destek olarak alınmasının beyin gelişimi ve odaklanma üzerinde olumlu tesirleri olabileceğini belirtiyor. “