Kilonuzun yıl boyunca dalgalanması doğaldır. Belki tatillerde biraz fazla yiyip, biraz kilo alıyorsunuz ya da midenizi üşütüp birkaç kilo düşüyorsunuz, kiloda hafif dalgalanmalar normaldir ve endişelenecek bir şey değildir.
Ancak altı aydan daha kısa bir süre içinde vücut ağırlığınızın en az yüzde beşini kaybederseniz ve bu kilo kaybı için iyi bir açıklama bulamazsanız, doktorunuza neyin olup bittiğini bildirme zamanı gelmiş demektir. Bu, 70 kg iseniz, kısa bir süre içinde yaklaşık 3,5 – 4 kg ağırlık dalgalanmasının endişelenecek bir durum olabileceği anlamına gelir.
Bariz bir neden olmadan önemli miktarda kilo vermek yaygın bir durum değildir. Diyetinizde veya aktivite düzeyinizde hiçbir değişme olmadan kilo veriyorsanız, bunun için biraz endişelenmeniz gerekir.
Açıklanamayan kilo kaybı ciddi bir sağlık durumunun erken bir işareti olabilir. İşte aniden kilo verdiğinizi açıklayabilecek 8 sağlık sorunu.
ÇÖLYAK HASTALIĞI
Çölyak hastalığı, yaygın olarak görülen ve glüten tüketmenin ince bağırsağa zarar verdiği bir otoimmün bozukluktur. Kilo kaybına neden olabilir, ayrıca şişkinlik ve ishal gibi diğer sindirim sistemi rahatsızlıkları çölyak hastalığına eşlik edebilir. Bunun nedeni; çölyak hastalığınız varsa ve glüten tüketiyorsanuz, bağışıklık sisteminiz biraz çıldırır ve farklı reaksiyonlara girer. Bbu reaksiyonlar, ince bağırsağınızın iç yüzeyini bozabilir ve besinlerin doğru şekilde emilmesini engelleyebilir. Crohn hastalığı gibi iltihaplı bağırsak hastalıkları da emilim bozukluğu nedeniyle açıklanamayan kilo kaybına neden olabilir.
AŞIRI AKTİF TİROİD
Kilo kaybı, hipertiroidizmin veya aşırı aktif tiroidin yaygın bir belirtisidir. Bu, tiroidinizin (boynunuzdaki, metabolizmanızı ve büyümenizi düzenlemeye yardımcı olan kelebek şeklindeki bez), çok fazla hormon pompaladığı ve bu da bir miktar vücut değişikliğine neden olduğu anlamına gelir. Bir tiroid sorununa genelde, artan açlık, iştah veya kalp çarpıntısı eşlik eder. Uyku problemleri veya her zaman sıcak hissetmek de aşırı aktif bir tiroidin yaygın belirtileridir.
DEPRESYON
İştahsızlık, klinik depresyonun yaygın bir yan etkisidir ve ruh hali değişimlerinizin biraz daha ciddi bir şey olduğunun farkında değilseniz açıklanamayan kilo kaybına neden olabilir. Çoğu durumda, kişi depresyonda kaldığı için kilo kaybettiğinin farkına bile varmaz. Sinirlilik, kararsızlık ve uyku sorunları, depresyonun diğer yaygın belirtileridir.
DİYABET
Yeni başlayan diyabet özellikle erken dönemde kilo kaybına neden olabilir. Ayrıca çılgınca susuz hissedebilir ve çok sık idrara çıktığınızı fark edebilirsiniz. Vücudunuz glikozu tam anlamıyla idrarla birlikte atıyor, çünkü onu absorbe edemiyor ve bu da susuzluğa yol açıyor. Diyabet ayrıca vücudunuzun kaslarınızdan besinleri emmesine neden olur ve bu da ani kilo düşüşünü tetikler.
YETERSİZ BESLENME
Yaşamın ilerleyen dönemlerinde kilo kaybı daha büyük bir ölüm riski ile ilişkilidir. Yaşlandıkça mide daha yavaş boşalır ve bu da daha uzun süre tok hissetmenizi sağlar. Ayrıca, iştahı ve doygunluğu kontrol eden bazı beyin sinyalleri de zayıflar. Tüm bunlar, yaşlı yetişkinlerin daha az yemesine, kilo vermesine ve vücutlarının ihtiyaçlarını karşılayacak kadar besin alamamasına neden olabilir. Vücudunuzun açlığı azaltmak, kan şekerini dengelemek ve kas kütlesi oluşturmak gibi önemli vücut işlevlerini yerine getirmesine yardımcı olmak için yeterince protein yediğinizden emin olun. Ki insanlar yaşlandıkça yetersiz beslenme eğiliminde olurlar. Pek çok ilaç iştahı etkileyebilir, bu nedenle ne kadar ve ne sıklıkla yediğinize dikkat etmeniz gerekir.
PANKREATİT
Sindirime yardımcı olan enzimler üreten pankreasınızla ilgili problemler de açıklanamayan kilo kaybına yol açabilir. Kronik pankreatiti olan insanlar (pankreasın iltihaplandığı bir hastalık), normal yemek yiyor olsalar bile hızlı kilo verme eğiliminde olurlar. Çünkü vücut besinlerin düzgün bir şekilde sindirilmesi için yeterli enzim üretemez. Yağlı yiyecekler yedikten sonra mide ağrısı, rengi değişmiş dışkı, ishal veya mide bulantısı gibi belirtiler verebilir.
ROMATOİD ARTRİT
Romatoid artrit (bağışıklık sisteminizin yanlışlıkla sağlıklı dokularınıza saldırdığı bir durum) gibi iltihaplı durumlar veya bazı enfeksiyon türleri, kişinin iştahını keserek kilo kaybına neden olabilir. Bu sağlık sorunları ayrıca bağırsağınızda iltihaplanmaya neden olabilir, bu da besin emilimini bozabilir ve tanıdan önce açıklanamayan kilo kaybına yol açabilir.
KANSER
Çeşitli kanser türlerinin yanı sıra midenizdeki veya bağırsaklardaki bir tümör veya ülser, sebepsiz kilo kaybına neden olabilecek iltihaplanma veya malabsorbsiyon sorunlarına neden olabilir. Açıklanamayan kilo kaybında doktorların kontrol edeceği ilk şey genelde midesini, kolon ve bağırsaklarda tümör veya iltihaptır. Ayrıca yemek borusunda oluşabilen tümörler de yutmayı zorlaştırabileceğinden, kilo kaybına neden olabilir.