Diyabet ve diyet arasındaki büyük resmi tam olarak anlamak için, öncelikle diyabet ve vücudumuz üzerindeki etkisine dair temel bir anlayışa sahip olmalıyız . Diyabetli bir kişinin tek bir sorunu vardır: Yüksek kan şekeri.
Normal değerler, testin türü (Açlık Kan Şekeri, Ağızdan Glikoz Tolerans Testi, A1C, vb.) ve kullanılan cihaz gibi çeşitli hususlara bağlıdır. Yine de genel olarak, iki farklı durumda 126 mg / dl veya daha yüksek bir değer, diyabeti gösterir.
Diyabetin neden meydana geldiğini açıklamak için, pankreasımız tarafından üretilen bir hormon olan insülinin rolünü anlamalıyız. Vücudumuz gıdalardaki karbonhidratları parçaladıktan sonra, ondan gelen glikoz, enerji için kullanabileceğimiz hücrelerimize doğrudan girmez. İnsülin hücrelerimize girmelerini sağlayana kadar kanda yüzerler, daha sonra bu glikozu enerjiye çevirebilir veya depolayabiliriz. Esasen, hücrelerimiz kilitlidir ve insülin, onları glikoza açmanın anahtarıdır.
Artık diyabetin daha net bir resmine sahip olduğumuza göre, diyabet ile diyet ve beslenme arasındaki bağlantıyı görmek daha kolay. Birisi şeker hastası olduğunda, yüksek şekerli gıda alımını azaltması doğal olarak mantıklıdır. Sonuçta, ne kadar az şeker yiyorlarsa, hiperglisemi yaşama olasılıkları o kadar azdır. Ancak şekerin kısıtlanması diyabetik diyetin amacı değildir. Şeker hastaları için en iyi yiyecekleri seçmek, kan şekeri seviyesinin normal kalmasını sağlamaktan daha fazlasıdır. Bu, kan şekerini normal aralıklara (veya mümkün olduğunca normale yakın) getirmeye çalışmanın ötesinde, hastaların ayrıca kolesterol seviyeleri ve kan basıncını etkileyen yiyecekler gibi başka şeyleri de göz önünde bulundurması gerektiği anlamına gelir.
ORUÇTAN ÖNCE
Oruç tutmadan önce şunları yapmalısınız:
1. Riskleri Bilin
2. Bir Tıp Uzmanına Danışın
3. Bir Deneme erçekleştirin
1. Riskleri Bilin
Diyabet gibi kronik sağlık sorunları olan kişilerin oruç tutmak veya kaçırdıkları günleri telafi etmek zorunda olmadıklarını ve bunun yerine fidye ödeyebileceklerini akılda tutmak önemlidir. Oruç tutma kararınız da tamamen bilinçli bir karar olmalıdır. Kararınızı vermeden önce bilmeniz gereken diyabetle oruç tutmanın bazı riskleri şunlardır:
– Hipoglisemi veya düşük kan şekeri
– Hiperglisemi veya yüksek kan şekeri
– Dehidrasyon (Vücudun susuz kalması)
– Tip I Diyabetli kişilerde diyabetik ketoasidoz veya aşırı yağ parçalanması
Bu tür olası komplikasyonların riskleri, yalnızca duruma göre, bireysel düzeyde yeterince değerlendirilebilir, bu nedenle oruç tutmaya karar vermeden önce bir tıp uzmanına danışmanız önemlidir.
2. Bir Tıp Uzmanına Danışın
Oruç tutmaya karar vermeden önce bir tıp uzmanına danışmalısınız . Diyabetinizin ciddiyetini değerlendirmenize yardımcı olabilirler ve risk seviyenizi değerlendirdikten sonra, oruç tutmanın doğru bir karar olup olmadığı konusunda size tavsiyelerde bulunabilirler.
Nasıl güvenli bir şekilde oruç tutabileceğiniz ve diyabet ilacınız için önceden herhangi bir ayarlama yapılması gerekip gerekmediği doktorunuz tarafından değerlendirilir. Doktorunuzla birlikte, oruç tutmanıza uygun, uygun bir beslenme planı ve ilaç düzeni belirlemelisiniz. İlacı kendi kendinize ayarlamamanız veya kendi başınıza bırakmamanız gerektiğini de unutmamak önemlidir.
3. Bir Deneme Gerçekleştirin
Oruç tutmaya karar verdiyseniz, Ramanda orucunuz sırasında karşılaşabileceğiniz sorunları tespit etmeye yardımcı olması için bir deneme yapmayı düşünün.
ORUÇ SIRASINDA
Oruçluyken şunları yapmalısınız:
1. Kan şekerinizi düzenli olarak kontrol edin
2. İlacınızı buna göre ayarlayın
3. Hayati risk anını bilin
1. Kan Şekerinizi Düzenli Olarak Kontrol Edin
Kan şekeri takibi ve insülin enjeksiyonlarının orucunuzu bozmadığını ve diyabetinizi yönetmek için önemli olduğunu bilmelisiniz (Diyanet İşleri Başkanlığı bu konu hakkında “Gıda ve keyif verici olmayan enjeksiyonlar, yemek ve içmek anlamına gelmediklerinden orucu bozmazlar” açıklamasında bulunmuştur).
Kan şekeri seviyeleriniz, vücudunuzun oruç tutup tutamayacağını size söyleyecektir. Ramazan ayında yeme alışkanlıklarındaki değişiklikler kan şekeri seviyenizi olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, orucunuz boyunca kan şekeri seviyenizi düzenli olarak kontrol etmeniz çok önemlidir.
Yüksek risk altındaysanız, kan şekeri seviyenizi günde 3-4 kez kontrol etmelisiniz. Düşük risk altındaysanız, kan şekeri seviyenizi günde 1-2 kez kontrol etmelisiniz.
2. İlacınızı Uygun Şekilde Ayarlayın
Orucunuz sırasında düşük kan şekeri riskinizi azaltmak için doz, zamanlama veya ilaç türü için yapılması gereken ayarlamalar hakkında doktorunuzla konuşun. Ramazan ayı boyunca ihtiyaç duyduğunuzda doktorunuza danışmanız ve ilacınızı gerektiği gibi ayarlamanız son derece iyi olacaktır.
3. Hayati risk anını bilin
Elbette, diyabet hastasıyken oruç tutmayı güvenli bir şekilde gözlemlemenin bir parçası da hayati risklerin farkında olup, orucu bitirmek zorunda olmaktır.
Aşağıdaki koşullara özellikle dikkat etmelisiniz:
– Kan şekerinin 70 mg / dl’nin altında olması (Kan şekeriniz 70-90 mg / dl arasındaysa bir saat içinde tekrar kontrol edin)
– Kan şekerinin 300 mg / dl’den (16.6 m mol / L) yüksek olması
– Hipoglisemi, hiperglisemi, dehidratasyon veya akut hastalık belirtilerinin ortaya çıkması
Aşağıdaki tablo orucunuzda özellikle dikkat etmeniz gereken işaretleri göstermektedir:
Oruç tutarken bu semptomları yaşarsanız bir an önce bir doktora danışmalısınız . Unutmayın, sizi sağlıklı ve güvende tutmak için gerektiğinde orucu bozmanın utanılacak bir tarafı yoktur.
ORUÇTAN SONRA
Oruç tuttuktan sonra;
1. Orucunuzu zamanında açın ve ölçülü bir şekilde yiyin
2. Doktorunuzla bir takip konsültasyonu ayarlayın
1. Orucunuzu Zamanında Açın ve Ölçülü Yiyin
Ramazan ayında iftarınızı asla ertelememeli ve vaktinde yemelisiniz. Besin alımınıza da dikkat etmelisiniz.
Ramazan ayında izlemeniz gereken bazı diyet ipuçları şunlardır:
– Günlük kalori alımınızı sahur ve iftar arasında paylaştırın
– Sahur ile iftar arasında 8 bardak şekersiz sıvı içmeye çalışın
– Sahuru asla atlamayın
– Yemeklerinizin yüzde 45- 50 ‘sinin karbonhidrat, yüzde 20-30’unun protein ve yüzde 35’ten azının yağ ile dengeli olmasını sağlayın
– Bol meyve, sebze ve salata tüketin
– Doymuş yağ oranı yüksek gıdalardan kaçının
– Yemekleri pişirirken daha az yağ kullanın
– İki ana öğününüz arasında su içerek susuz kalmayın
– Kafeinli, şekerli içeceklerden ve şekerli tatlılardan kaçının
– Tam buğday ekmeği, fasulye ve pirinç gibi düşük glisemik indeksi olan ve yavaş yavaş enerji salan yüksek lifli yiyecekler yiyin
Ramazan’dan sonra veya Ramazan Bayramı sırasında çok fazla yemek yemekten kaçınmalısınız çünkü aşırı gıda tüketimi kan şekeri seviyelerinde ani ve dengesiz bir artışa neden olabilir.
2. Doktorunuzla Bir Takip Konsültasyonu Ayarlayın
Ramazan sona erdiğinde, sadece beslenme planınızı ve ilaç düzeninizi kontrol etmek ve yeniden ayarlamak için doktorunuzla bir takip görüşmesi ayarlamayı düşünmek akıllıca olabilir. Bu aynı zamanda oruç tuttuktan sonra diyabetik durumunuzu ve Ramazan ayındaki oruç deneyiminizi daha iyi değerlendirmenize olanak sağlayacaktır. Ayrıca vücudunuzu anlamanız ve gelecek yıl Ramazan’a daha iyi hazırlanmanıza yardımcı olması açısından da faydalı olacaktır.
Artık Ramazan öncesinde, sırasında ve sonrasında diyabetle oruç tutmak için nelere dikkat etmeniz gerektiği hakkında daha fazla bilgi sahibi olduğunuza göre, oruç tutmanız gerekip gerekmediği konusunda daha iyi bir değerlendirme yapabilirsiniz. Diyabet varlığında Ramazan ayında oruç tutmanın hafife alınacak bir karar olmadığını ve herhangi bir karar vermeden önce mutlaka bir doktora danışmanız gerektiğini hatırlatmak isteriz.
ÖNERİLEN DİYABETİK BESİN LİSTESİ
Diyabet hastaları genellikle alışveriş listelerinin sınırlı olması gerektiğini düşünürler; ancak durum böyle değil. Gerçek şu ki, birçok gıda maddesi şeker hastaları için iyidir.
İşte uzman tarafından tavsiye edilen diyabetik diyet yemek listesi:
Sebzeler
Diyabetli insanlar için sağlıklı ve dengeli beslenmeden bahsettiğimizde sebzeler her zaman listenin başında yer alır. Bunun nedeni, sebzelerin bağışıklık sistemimizi güçlendiren ve mikro besin eksikliklerini önleyen vitaminler, mineraller ve antioksidanlar gibi birçok besin içermesidir. Bununla birlikte, şeker hastaları için diyet daha çok nişastalı olmayan sebzelere odaklanır çünkü daha az kalori ve nişasta, bir tür kompleks karbonhidrat içerirler.
Nişastalı ve nişastalı olmayan sebzeler arasında ayrım yapmakta zorlanıyorsanız, endişelenmeyin çünkü hem nişastalı hem de nişastalı olmayan sebzeler besinler ve lif açısından zengindir. Dengeli bir diyet için çok çeşitli renkli sebzeler tükettiğinizden emin olun.
Nişastalı Olmayan Sebzeler: Lahana, havuç, yeşil fasulyeler, kuşkonmaz, karnabahar, brokoli, mantarlar, soğan, domates, biber, ıspanak, yeşil fasulye
Nişastalı Sebzeler: Patates, bezelye, mısır, kabak, fasulye, mercimek, kabak,
Meyveler
Bazı insanlar bunu bilmeyebilir, ancak meyveler de diyabet yemek listesi için harika eklemelerdir. Şüphe, meyvelerin tatlı olmasından kaynaklanmaktadır, bu nedenle bazı insanlar bunların vücudumuza gereksiz şeker ekleyebileceklerine inanmaktadır.
Ancak sebzeler gibi meyveler de onları diyabetik diyetin ayrılmaz bir parçası haline getiren vitaminler, mineraller, lif ve antioksidanlarla doludur. Önemli olan çok fazla tüketmemektir. Mümkün olduğunca taze meyveleri seçin.
Diyabetli insanlar için harika olan bazı meyveler: Elma, portakal, şeftaliler, kiraz, yaban mersini, erik, armut
Tam Tahıllar
Şeker hastaları için diyet aynı zamanda tahılları da içerir. Ancak, mümkün olduğunca rafine tahıllar yerine tam tahılları seçmek önemlidir. Kepekli tahıllar, çekirdeğin tamamını tutan ürünleri ifade ederken, rafine tahıllar daha ince doku ve daha uzun raf ömrü elde etmek için işlenmişleri tanımlar. Uzmanlar, daha fazla lif içerdikleri, orijinal besin maddelerinin çoğunu muhafaza ettikleri ve kan şekeri üzerinde daha az etkiye sahip oldukları için tam tahılların diyabet hastaları için daha iyi olduğunu bildiriyor.
Marketlerde tam tahıllı ürünleri tespit etmek kolaydır. “Beyaz” gıda ürünleri yerine “kahverengi”, “esmer” veya “bütün” tercih etmeniz faydalı olacaktır. Bu un, makarna ve ekmek için geçerlidir.
Protein
Diyabet diyeti, hormon ve enzim üretimi, doku onarımı ve hücre üretimi gibi iç işlevler için çok önemli olduklarından protein açısından yüksek yiyeceklere de çok dikkat eder.
Diyabetik diyet planı için en iyi protein seçenekleri: Kuru yemişler, yağlı tohumlar, fasulye ve mercimek, yumurta, peynir, deniz ürünleri, derisiz tavuk ve hindi gibi kümes hayvanları, kuzu ve sığır etinin yağsız kesimleri, tofu gibi et ikameleri
İyi Yağlar
Şeker hastalarının sağlıklı yağlara ihtiyacı vardır; ancak “yağlı” yiyecekler yemeniz tavsiye edilmez, bu yüzden bunu yapmanın en iyi yolu sağlıklı yağları diğer yiyeceklerle birlikte kullanmaktır. Örneğin badem, fındık, kaju ve yer fıstığı gibi kuruyemiş ve yağlı tohumlar sağlıklı yağlar içerir.
Diğer iyi kaynaklar: Yemek hazırlamada kullanılan yemeklik yağlar (En iyi seçenekler kanola, zeytin ve mısır yağıdır), avokado ve zeytin
Süt ve Süt Ürünleri
Ve son olarak, kalsiyum için süt ürünleri olmadan diyabetik bir diyet tamamlanmış sayılmaz. Süt ve yoğurt gibi direkt süt ürünlerinin haricinde kefir gibi ürünler de diyabet için iyi olabilir.
Aşağıdaki görsellerden Uluslararası Diyabet Federasyonu’nun “Diyabet ve Ramazan” kılavuzunu da inceleyebilirsiniz.
Hayırlı Ramazanlar.
