Türkiye’de en sık görülen kanser türleri arasında yer alan mide kanseri, kansere bağlı ölümlerde ikinci sırada bulunuyor. Ölüm oranı yüksek bir kanser türü olan mide kanserini, sigara kullanımı tetikleyebiliyor.
Uzun süreli ve sık sigara kullanımının akciğer kanserinin yanı sıra mide kanserine de neden olduğunu belirten Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Sarper Işıksel, mide kanserine dair merak edilenleri anlatarak, uyarılarda bulundu.
MİDE KANSERİNİN NEDENLERİ VE BELİRTİLERİ
Mide kanseri, yıllar içerisinde yavaş yavaş gelişen bir kanser. Bu kanser, midenin iç tabakasında yer alan hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalmaya başlamasıyla oluşuyor. Hücrelerin kontrolsüz bir biçimde bölünmesine neden olan etkenler henüz tam olarak belirlenebilmiş değil. Ancak mide hücrelerinin genetik yapısında meydana gelen mutasyonların bu aşırı bölünmede etkili olduğu düşünülüyor.
Mide kanseri, ileri evrelere kadar belirti vermeyebiliyor. Mide kanserinin ilerleyip çevre dokulara yayılım gösterene kadar sinsi bir şekilde ilerlemesi sık karşılaştığımız bir durum. Mide kanseri hastaları çeşitli semptomlar gösterip bize başvurduğunda maalesef kanser ilerlemiş olabiliyor. Bu nedenle hastaların mide ile ilgili şikayetlerini göz ardı etmemesi, şikayetleri hafif de olsa doktora başvurup gerekli kontrolleri yaptırması gerekiyor.
Mide kanserinde görülen belirtiler arasında yutmada güçlük, yemekten sonra aşırı şişkinlik hissi, az miktarda veya küçük porsiyonlarda yemek sonrası aşırı tokluk, mide ekşimesi, hazımsızlık, bulantı, karın ağrısı, istemsiz kilo kaybı bulunuyor. Bu belirtilerden bir ya da birkaçını gösteren kişiler mutlaka doktora gitmeli ve gerek kanser gerek de diğer mide rahatsızlıkları açısından gerekli tetkikleri yaptırmalı.
MİDE KANSERİ RİSK FAKTÖRLERİ
Mide kanseri gelişiminde rol oynayan çok sayıda farklı durum var. Bu durumlar, kişinin genetik yapısından yaşanılan yerdeki kültürel beslenme alışkanlıklarına kadar uzanan geniş bir yelpazede yer alıyor. Sigara da bunlardan birisi. Sigaranın ne kadar süredir ve ne sıklıkla kullanıldığı ile mide kanseri arasında doğru bir ilişki olduğu bilinmektedir.
Mide kanseri risk faktörleri gastroözofagial reflü hastalığı, obezite, tuzlu, baharatlı yemeklerin yoğun tüketildiği diyetler, yetersiz sebze ve meyve tüketimi, tütsülenmiş veya ızgarada pişirilen yemeklerin yenmesi, ailede mide kanseri hikayesi olması, H. Pylori enfeksiyonu, midede uzun süreli iltihaplanma (gastrit), sigara içme, alkol kullanımı ve mide polipleri şeklinde sıralanabilir.
MİDE KANSERİ TANI VE TEDAVİSİ
Mide kanseri teşhisinde endoskopi ve biyopsi temeldir. Endoskopi ile sindirim sistemini ağızdan başlayarak mideye kadar değerlendirebiliyoruz. Endoskopinin bir avantajı da işlem sırasında mideden biyopsi için örnek alınabilmesi. Yani biz endoskopi yaparken mideden doku örneği alarak kanser varlığını araştırabiliyoruz. Mide kanseri teşhisi alan hastalarda kanserin hangi dokulara yayılım gösterdiğini tespit edebilmek için BT ve PET gibi görüntüleme yöntemlerinden yararlanabiliyoruz. Bazı hastalarda kanser yayılımını araştırmak için kapalı yani laparoskopik cerrahi yöntem kullanarak hastanın karın boşluğunu değerlendirebiliyoruz.
Kanser yayılımı minimal düzeydeyken tanı koymanın bize tedavide büyük faydası oluyor. Erken dönemde yutma güçlüğü, aşırı şişkinlik gibi belirtilerle gelen hastalarda mutlaka mide kanseri açısından değerlendirme yapılması gerekiyor. Eğer kanser erken dönemde tespit edilirse daha efektif ve daha kısa süreli tedavilerle hastayı sağlığına kavuşturabiliyoruz.
Mide kanseri tedavisinde önceliğimiz kanserli dokunun cerrahi olarak çıkarılması. Eğer tümör çok küçükse kanserli dokuyu endoskopik yöntemlerle çıkarabiliyoruz. Yine tümör boyutuna bağlı olarak hastalarda midenin kısmi (subtotalgastrektomi) olarak ya da tam (total gastrektomi) çıkarılması gündeme gelebiliyor. Hastalarda kanser lenf bezlerine yayılmışsa bu lenf bezlerinin de çıkarılması gerekiyor.
Kemoterapi ve radyoterapi, kanser hastalarına ameliyat öncesi uygulanarak tümör boyutunun küçülmesi sağlanabiliyor. İleri evre mide kanserlerinde tümör geniş bir yayılım gösteriyorsa cerrahi işlem şansı olmayabiliyor. Bu hastalarda da kemoterapi ve radyoterapi ile kanser tedavisi yapılıyor. Tüm kanserlerde olduğu gibi mide kanserinin de hastanın genel durumuna ve kanserin evresine göre hasta bazında planlanması gerekiyor.