Manisa Celal Bayar Üniversitesi (MCBÜ) Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Ana Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Hasan Kandemir, çocuğu okula başlayan ailelerin, ahenk problemini aşması için okulu, oyun, cümbüş, toplumsallaşma ve yeni bilgiler öğrenme yeri olarak anlatması gerektiğini söyledi.
Prof. Dr. Kandemir, AA muhabirine okulların açılmasının aile ve çocuklar üzerindeki tesirlerini, çocukların okula ahenk sorunu yaşamaması için alınabilecek önlemleri anlattı.
Bu yıl yeni tip koronavirüs koşulları nedeniyle okulların evvelki periyotlara nazaran biraz daha farklı kurallarda başladığına işaret eden Kandemir, bu durumun kimi ebeveynler üzerinde dert, çocuklar üzerinde ise duygusal yoğunluk oluşturabileceğini tabir etti.
Bilhassa yeni okula başlayan çocukların okula ahenk sürecinde kaygılanmasının olağan olduğuna dikkati çeken Kandemir, çocuktaki kaygı ve telaşın, şahsî özellikleri göz önünde bulundurularak izlenecek bir irtibat modeliyle giderilebileceğini vurguladı.
Ailelerdeki okula ahenkle ilgili derdin çoğunlukla çocuklara yansıdığına lisana getiren Kandemir, “Anne, babalar da ‘Acaba çocuğum ahenk sağlayabilecek mi, rastgele bir sorun yaşayacak mı?’ diye huzursuz olup kaygılandığı vakit bu süreci yürütmek sıkıntı oluyor. Burada anne babalara ve okuldaki öğretmenlere birlikte vazife düşüyor. Her çocuğun kendi şahsî ve ferdî özelliklerine nazaran bir yaklaşım sergilemek gerekiyor. Bazen kimi okullarda ‘Bu çocuğun ağlaması, zorlanması olağan. Siz gidin hiçbir sorun olmaz, rahat olun alışır’ üzere ezbere yaklaşımlar görebiliyoruz. Bunlar katiyen yanlışsız yaklaşımlar değil.” diye konuştu.
“Çocuğu okulla ilgili sorularla sıkboğaz etmeyin”
Çocukları okula yeni başlamış ailelerin de bazen çocuklarının heyecanına ortak olarak, konuta döndüğünde çocuğa okulla ilgili çok fazla soru sorduğunu vurgulayan Kandemir, “Yeni başlayan çocuğa okulla ilgili sorular sorarken onu çok sıkboğaz edebiliyoruz. ‘Bugün okulda ne oldu, şu derste neler yaptınız, teneffüste ne yaşadın?’ gibisinden çocuğu bıktırabilecek sorular, çocuğun söz edebileceği şeyler varsa bile söylemesine pürüz olabiliyor. Bu sorgulama çok hakikat bir bağlantı usulü değil. Burada biraz okula ait paylaşımı ve yönlendiriciliği çocuğa bırakmak lazım. Kendisi gelip tahminen size bir tek şey söyleyecek lakin siz onun üzerinden onu ve hislerini anlamaya çalıştığınız vakit daha sağlıklı bilgiler elde etmiş olacaksınız.” sözlerini kullandı.
“Okul, coşkulu ve keyifli bir yer olarak anlatılmalı”
Prof. Dr. Kandemir, yeni başlayan öğrencilere okulun öncelikle oyun, cümbüş, toplumsallaşma ve bir şeyler öğrenme yeri olarak anlatılması gerektiğini lisana getirerek, şu tavsiyelerde bulundu:
“Siz daima çocuğa ‘Bugün bir şey oldu mu, bir badire yaşadın mı, rastgele bir sorun oldu mu?’ diye sorarsanız çocuğun aklına ‘Acaba orada bir sorun mi olması lazım, okul sıkıntılı bir yer mi, orada bir sorun mi oluyor ya da benim gelip her şeyi konutta paylaşmam mı gerekiyor?’ üzere kanılar geliyor. Meğer okul çocuğa ilişkin, çocuğun oynayacağı, keyif alacağı eğlenmek için gittiği bir ortam. Bunu bu halde ona da tabir ederek kendisinin hislerin aktarmasına fırsat vererek takip etmekte yarar var. Bizim ülkemizde okul deyince herkesin aklına çok büyük bir muvaffakiyet beklentisi geliyor. Bilhassa çocuğu okula yeni başlayan aileler, çocuğa ‘Oraya eğlenmeye, keyif almaya, arkadaşlarınla oynamaya, ortada da sana hoş gelecek bir şeyler öğrenmeye gidiyorsun’ demeli. Yeni başlayan çocuk için okul, coşkulu ve keyifli bir yer olarak anlatılmalı. Olumsuz taraflarından bakmaktansa yani ‘Bu çizgiyi çizemedi, bu harfi tanıyamadı, öğrenemedi’ demek yerine olumlu istikametlerinden bakarak çocuğa da bu olumlu imaj aktarmak gerekiyor.”
Okula büsbütün ders başarısı beklentisiyle gönderilmenin çocuklara duygusal manada yük olduğunu aktaran Kandemir, şöyle devam etti:
“Çocuk okula başladığında onu dayanılmaz bir yarışın içerisine itiyoruz. Muazzam bir muvaffakiyet beklentimiz var. Sistem bizden zeytin üretmemizi isteyebilir, bütün herkes de kendi toprağının neye uygun olduğuna bakmadan zeytinin arkasına düşerse o topraktan zeytin alamayabilirsin lakin tahminen oradan en hoş cevizi ya da üzümü alacaksınız. Bizim çocuğun özelliklerini bilerek, ona odaklanarak onun verebileceği potansiyeli ve kapasitesine göz önünde bulundurarak hareket etmemiz gerekiyor. Hayal kırıklığına uğramamak için biz kendi elimizdekinin özelliklerini bilip ona uygun yaklaşım gösterelim.”