Yaz aylarının gelmesiyle birlikte, meskene kapanma periyotlarında alınan kiloları vermek isteyenler toplumsal medyadan edindikleri diyet listelerine yöneldi. İstinye Üniversitesi (İSÜ) Sıhhat Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Kısım Lideri Prof. Dr. Funda Elmacıoğlu, toplumsal medyadan edinilen bilgilerle yapılan diyetlerin sıhhate ziyanlı olabileceği konusunda ihtarlarda bulundu. Diyet listelerinin şahsa özel uygulanması gerektiğini belirten Elmacıoğlu, Ramazan ayında iftar ve sahurda uzak durulması gerekenlerle ilgili de teklifler sıraladı.
Koronavirüs tedbirleri kapsamında konutta geçirilen vakit artınca konutlarda en sık ziyaret edilen kısım mutfak olurken, buzdolabının kapağı çok sık aralandı. Bir de üzerine hareketsiz hayat eklenince haliyle kilo alımı kaçınılmaz oldu. Yaz aylarının gelmesiyle birlikte, bu periyotlarda alınan kiloları vermek isteyenler toplumsal medyadan edindikleri diyet listelerine yöneldi. Lakin uzmanlar diyet listelerinin bireye özel olması gerektiği, toplumsal medyadan edinilen bilgilerle yapılan diyetlerin sıhhate ziyanlı olabileceği konusunda uyarıyor. İstinye Üniversitesi (İSÜ) Sıhhat Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Kısım Lideri Prof. Dr. Funda Elmacıoğlu, toplumsal medyada çok fazla yanlış bilginin olduğunu, diyet listelerinin şahsa özel uygulanması gerektiğini belirtiyor. Bilhassa Covid-19 salgının olduğu bir periyotta, sağlıklı beslenme konusunda daha dikkatli olunması gerektiğinin altını çizen Elmacıoğlu, Ramazan ayının ise bedeni dinlendirmek için bir fırsat olduğunu belirterek dikkat edilmesi gerekenlere yönelik tekliflerde bulunuyor.
Diyet demek beslenmede size uygun olanı seçmek demek
Toplumsal medyada yanlış bilgilerin de yer aldığını ve beslenme alışkanlıklarını etkilediğini belirten Prof. Dr. Funda Elmacıoğlu, toplumsal medyadan elde edilen bilgilerle diyete başlanmaması gerektiğini belirterek şöyle devam ediyor:
“Son vakitlerde o kadar çok sıhhati bozucu teklifler duyuyoruz ki. Her insanın beslenme davranışı başkasından farklıdır. Bugünkü insanın çok yanlış bir beslenme algısı mevcut. Örneğin, ABD’li birinin oluşturmuş olduğu beslenme modelini kendisine uygulamaya çalışıyor. Hâlbuki iklim farklı, geçmişi farklı, o çevresel yaşanmışlık içerisinde hayatı apayrı. Beslenme bilgisi üzerine çok değişken faktörler var. Yaş durumları yahut fizikî durumları birebir olsa bile besinlerin bünyelere tesirleri farklılık gösterebilir. Zira genetik farklılıklarımız var. Bu nedenle her diyet programını uygulamaya kalkmak çok büyük bir yanlış. Beslenme tekliflerinde de iki öğün yiyin, üç öğün yiyin üzere genel tabirler kullanılıyor. Halbuki bu da bireye nazaran, yetiştiği toprağa beslenme alışkanlığına nazaran farklılık gösterecek bir durum. Öğün saatleri de kişinin kendisinin belirleyeceği bir şey. Fakat genel teklifler sıralayabiliriz. Örneğin, öğün ortalarını dört saatten fazla uzun tutmayın. Bugün yanlışsız diyeti yaparım, istediğim kiloya ulaşırım sonrasında eskisi üzere yaşamaya devam ederim demeyin. Gerçek beslenmeyi her vakit uygulamanız lazım. Diyet demek size uygun beslenme modelini seçmek demektir.”
Ekran başından kalkın, mutfağa girin
Sıhhatsiz beslenmenin kronik hastalıklara da yol açtığını belirten Elmacıoğlu, “Mutfağa girmeyi öğrenelim. Günde iki saat bilhassa ekran başına geçip de Şef Ali Bey’in, Şef Veli Bey’in gastronom olarak ne pişirdiğini seyretmek yerine ne olur bizler mutfağa girip o iki saatte hem güç harcayalım hem, hem sağlıklı beslenelim, hem de elimizdeki nimetlerin bedelini bilelim. Can ıstırabını yemekle gidermeye çalışmayalım. Beslenmenin hiç sonu yok lakin yaptığımız her yanlış beslenme ileride kronik hastalıkların varlığına yer hazırlayacak ve kişiyi olumsuz etkileyecektir. Bakınız hiçbir ilaç, hiçbir vitamin besinin, beslenmenin yerini tutamaz. Yemek doygunluk hissi yaratmaz, doygunluğu yaratan yegâne şey sonunuzu bilmektir” diyor.
Ramazan’da bunlara dikkat edin
Ramazan ayının bedeni dinlendirmek için bir fırsat olduğunu belirten Elmacıoğlu, dikkat edilmesi gerekenlerde değinerek şunları söylüyor:
“Vücudun arındığı, karaciğerin ve organların dinlendiği yegâne aydır Ramazan ayı. Sağlıklı bir beden istiyorsanız iftar ve sahurda yediklerinize dikkat ederek bedeninizi dinlendirebilirsiniz. Biz ekseriyetle posalı besinleri öneriyoruz. Beslenme teklifleri şahsidir lakin genel olarak herkesin dikkat etmesi gereken noktalar da vardır. Bu bahiste şu teklifleri sıralayabilirim:
- Tam buğday tüketin: Buğday maalesef topraktan hasat edildiği üzere doğal haliyle değirmenden ekmek olarak yahut öteki buğday eserleri olarak karşımıza gelmiyor. Rafine edilerek, rafine karbonhidrat olarak geliyor. Kalp damar hastalıkları, diyabet, sindirim sistemi hastalıkları, yüksek tansiyon ve kiloya neden olan, tam buğday ekmek tüketmeyi engelleyen, bembeyaz ekmekle insanları riske eden bir rafine karbonhidrat modelinin düzeltilmesi lazım.
- Sofradaki tuzu azaltın: Tuzu elbette ki yemekleri koyacağız zira bedenin iyotlu tuza muhtaçlığı var. Lakin sofralardakini kaldırmamız gerekiyor. Mümkün olduğunca tuzu azaltalım, soframızdaki tuzlukları kaldıralım.
- Sık sık yağlı kızartmalar yapmayın: Bugün kardiyologların, dâhiliye uzmanlarının tereyağı yiyin demelerini bir beslenme bilgisizliği olarak görüyorum. Bedenin kolesterole de muhtaçlığı var. Bundan korkmayalım. Fakat bunu alacağımız en hoş ve ucuz kaynak yumurta. Her gün meskende tekrar tekrar yağları kullanarak, patates, patlıcan, kabak kızartarak elbette ki kolesterol hastası olunur. Yağları sık sık yapmayacağız.
- Mevsimindeki meyveyi tüketin: Zerzevat meyve tüketilecek lakin mevsiminde. Meyve şekerdir, zehirdir demememiz gerekiyor. Günde 2-3 kez fakat abartmadan bir elma, bir portakal bir tane de mandalina yersek rastgele bir sorun olmaz. Ölçüsü bileceğiz bizden öbür insanlarından bu kaynakları tüketmesi için tahminen de bir modül daha dikkatlice hareket edeceğiz.
- Yediklerinizi azaltın: Zira biz artık eskisi kadar hareketli değiliz ve çabucak hemen dokuz saat eğitim emeliyle, iş maksadıyla ekran başındayız. Münasebetiyle pandemiden evvelki yaşantımızda yediğimiz kadar yemek bu durumda gerçek olmaz. Pandemi öncesine nazaran yediklerinizi azaltın, hareket için fazla bir şey söyleyemiyorum. Şayet Covid tedbirleri bize ne kadar müsaade ediyorsa o kadar hareketi arttırmamız gerekiyor.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı