GÖKÇER TAHİNCİOĞLU
Dünyadaki en kıymetli on ilaçtan biri olan olan ve beyincik hasarı olarak bilinen NCL Tip 2 hastalığının tedavisinde kullanılan ilacın bedelinin devlet tarafından karşılanması için açılan davalarda, yargıdan gerisi gerisine olumsuz kararlar çıkmaya başladı. Ayda iki kere uygulanması gereken ve aylık bedeli 200 bin lira olan Brineura isimli ilaç için açılan davalarda, daha evvel önlem kararları veren alt mahkemeler ve istinaf mahkemesi, bir müddettir uzman raporlarına karşın önlem taleplerini tertipli olarak reddediyor. İlaç kullanmamaları durumunda kısa müddette engelli hale gelen ve vefat riskiyle karşı karşıya kalan çocuklar ise gelecek uygun haberi bekliyor.
Dünyadaki en değerli 10 ilaçtan biri olan ilaç, çocukların başına takılan bir araç ile beyefendisine direkt eksik olan hormonu veriyor. Bu hormonu aldıkları sürece çocuklar engelli olmaktan kurtuluyor ve tedavilerini sürdürebiliyor.
Avukat His İnegöllü, ender hastalıklardan biri olan hastalıkla ilgili ilacın bedelinin SGK tarafından karşılanması için birinci olarak M. isimli çocuk ismine dava açtı. Mahkeme, davayı daha karara bağlamadan, önlem kararını yerinde buldu ve çocuğun yargılama devam ederken de ilaç kullanması zorunluluğunu göz önüne alarak, SGK’nın ilaç bedelini karşılamasına hükmetti. SGK ise bu karara itiraz etti. İstinaf mahkemesi, itiraz müracaatının akabinde uzman incelemesi yapılması kararı verdi. Eksper raporunda da çocukların ilacı kullanmasının zorunluğu olduğu belirtildi.
Mahkemeden mahkemeye değişen adalet
Lakin öteki çocuklar için açılan davalarda farklı kararlar çıkmaya başladı. Memurların bu tip mahkemelerine yönetim mahkemeleri bakarken, çalışanların müracaatlarını iş mahkemeleri karara bağlıyor. Yönetim mahkemeleri, uzman raporu bile istemeden önlem kararı verirken, iş mahkemeleri uzun müddet davaları karara bağlamıyor ya da aksi istikamette kararlar veriyor. Bu ilaç için açılan davada da benzeri süreçler yaşandı. Lakin 2021’in başından itibaren istinaf mahkemeleri bütün müracaatlar için olumsuz cevap vermeye başladı.
İlaçla ilgili taleplerin İbni Sina Sıhhat Toplumsal Güvenlik Merkezi’nde bedellendiriliyor olmasından ötürü, Ankara’daki iş mahkemelerinde açılan davaların tümünde, önlem kararları reddedildi. Bu kararları veren hakimin istinaf mahkemesine atanmasından sonra da tüm belgeler için ret kararları çıkmaya başladı.
AYM’den “denge” cevabı
Kararların olumsuz çıkması üzerine İnegöllü, Anayasa Mahkemesi’ne önlem talepli müracaat yaptı. Lakin Anayasa Mahkemesi de “tüm vatandaşların tedavi hizmetleriyle bir kişinin tedavisi ortasında bi istikrar kurulmalı” gerekçesiyle başvuruyu geri çevirdi.
Çocuklar bekliyor
Yargıdan gerisi arkasına çıkan kararlar, çocukların ilaç almasını engelliyor. İlacı kullanmamaları durumunda kısa müddette motor maharetlerini kullanma yeteneğini kaybetme riski bulunan çocuklar da çıkacak, olumlu istikametteki bir unsur kararını bekliyor.