Hipertansiyon olarak adlandırılan yüksek tansiyon, sürekli olarak damarlardaki yüksek kan basıncı olarak tanımlanır. Sağlıklı bir insanda kan basıncı seviyesi 120/80 mm Hg’dir. Altta yatan nedenlere göre yüksek veya düşük olabilir.
130 mm Hg’nin üzerinde sistolik kan basıncı (büyük tansiyon) veya 80 mm Hg’nin üzerinde diyastolik kan basıncı (küçük tansiyon) durumunda yüksek tansiyondan söz edilebilir.
Yüksek tansiyonun her üç yetişkinden birini etkilediği düşünülmektedir. Yüksek tansiyon, büyük ölçüde asemptomatik olduğu için ‘sessiz katil’ olarak bilinir ve bu nedenle tansiyonunuzun düzenli olarak ölçülmesi gerekir. Kan basıncını izlerken, günün rastgele saatlerinde, günde bir kez ölçümler yapmalı ve ölçümleri kaydetmelisiniz. Bir ay boyunca, ölçümlerin çoğu 120 mmHg sistolik kan basıncının ve 80 mmHg diyastolik kan basıncının altında olmalıdır.
Yüksek tansiyonu, diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri ve çeşitli ilaçlarla yönetebilirsiniz. Kan basıncını düşürmek için, sodyum ve karbonhidrat alımını sınırlayan, fiziksel aktiviteyi artıran, kilo kaybını artıran, alkol alımını azaltan ve tıbbi faydaları olan baharatlar gibi besinleri içeren bir anti-enflamatuar diyet izlenmelidir. Araştırmalar, birçok bitkinin de yüksek kan basıncını kontrol etmek için faydalı olduğunu gösteriyor. Bilim, baharatların ve otların biyokimyasal harikalarını derinlemesine araştırdıkça, her yıl antioksidanlar, polifenoller ve diğer biyoaktif bileşikler hakkında yeni bilgiler ortaya çıkıyor. Çalışmalar, bu güçlü bileşenlerin, hipertansiyon için etkili bir çözüm olabileceğini gösteriyor.
Tansiyonunuzu yönetmenin bir yolu olarak bitkiler ve baharatlar, yiyeceklerinizin tıbbi değerini artırmanın harika bir yoludur. Araştırmalar, bazı yaygın baharatların kalp hastalığından ve yaşlanmanın getirdiği bozulmadan korunmaya yardımcı olabileceğini gösteriyor. Araştırmacılar, belirli bitki ve baharatların fenol içeriği ile erken yaşlanma ve kalp hastalığından sorumlu olan glikasyon ve AGE bileşiklerinin oluşumunu önleme kapasiteleri arasında bir bağlantı olduğunu bildiriyor.
İşte hipertansiyonu yönetmede son derece yararlı olabilen, araştırılmış 10 bitki ve baharat.
SARIMSAK
Sarımsak, farklı tıbbi özelliklere sahip olduğu için iyi bilinen bir bitkidir. Sarımsak, kalp için faydalı olan birçok bileşik bakımından zengindir. Sarımsağa karakteristik kokusunu ve iyileştirici faydalarının çoğunu veren birincil aktif bileşiklerden biri, yüksek tansiyonu düşürmeye ve kan damarlarını gevşetmeye yardımcı olabilecek allisin olarak adlandırılır.
Allisin, antibakteriyel, antioksidan, lipid düşürücü ve anti-hipertansif özelliklere sahiptir. Sarımsak, kan damarlarınızın gevşemesine ve genişlemesine yardımcı olarak kan basıncınızı düşürme yeteneğine sahiptir, bu da kanın vücutta daha serbest bir şekilde akmasını sağlar. Araştırmalar, taze sarımsağın işlenmiş sarımsaktan daha güçlü kalp koruyucu özelliklere sahip olduğunu kanıtlamıştır. Kan basıncı ölçümlerini belirgin şekilde düşürmek için önerilen alım miktarı günde dört diş sarımsaktır (yaklaşık 4 gram). Favori tariflerinize taze sarımsak ekleyebilirsiniz.
KAKULE
Kakule, özellikle tadı açısından popüler bir baharattır. Bu tatlı baharat, doğal bir kalsiyum kanal engelleyici görevi görerek yüksek tansiyonu düşürmeye yardımcı olan antioksidanlar içerir. Aynı zamanda ısı yükünü azaltmaya yardımcı olan bir idrar söktürücü görevi görür.
Hipotansif bir baharat olarak, kakulenin dikkate alınması gereken iki önemli yönü vardır: Birincisi antioksidanlar açısından zengindir ve ikincisi ise idrar söktürücü özelliklere sahiptir. Çalışmalar, kakulenin içindeki antioksidanların kan basıncını yönetmede ve düşürmede önemli bir rol oynadığını göstermiştir. Araştırmalar ayrıca, kakulenin idrar söktürücü özelliklerinin, özellikle atık suyun vücuttan atılmasına yardımcı olduğunu ve bunun da kan basıncının düşmesine neden olabileceğini göstermektedir.
Yayınlanan 2009 tarihli bir araştırma, birkaç ay boyunca her gün toz kakule verilen katılımcıların kan basıncında önemli düşüşler buldu. Özel bir tat ve sağlık açısından olumlu bir fayda sağlamak için kakuleyi, çorbalara ve yemeklere dahil edebilirsiniz.
TARÇIN
Antik çağlardan beri tarçın, kalple ilgili çeşitli semptomları tedavi etmek için kullanılmıştır ve ayrıca yüksek tansiyonu düşürür.
ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi tarafından yayınlanan bir araştırma, kısa süreli tarçın tüketiminin, kan basıncı seviyelerini düşürdüğünü göstermektedir. Tarçının anti-hipertansif özellikleri üzerine yapılan çok sayıda çalışma vardır. Bir 2019 meta-analizi, sistolik ve diyastolik kan basıncında önemli bir düşüşe yol açtığı sonucuna varmıştır. Yüksek tansiyon için ideal tarçın dozu günde 3 ila 6 gram (1 ila 2 çay kaşığı) arasında değişir.
Tarçın sadece kalp hastalığını önlemekle kalmaz, şeker hastalığının tedavisine de yardımcı olabilir. Her gün tarçın tüketen diyabetli hastalarda şekerin daha kontrol edilebilir olduğu ve kan basıncının düştüğü gösterilmiştir. Diyetinize daha fazla tarçın ekleyin, kahvaltınıza ve kahvenize, akşam yemeğinde tavada kızartmalara ve güveçlere tarçın eklemeyi deneyin.
ZERDEÇAL
Daha önce ‘kurkumin’i duymamış olabilirsiniz, ancak muhtemelen en iyi bilinen baharat olan zerdeçalı duymuşsunuzdur. Zerdeçal, yıllardır kullanılan doğal bir tansiyon düşürücü ve kardiyovasküler baharattır. Kurkumin ise pıhtı oluşturan kanda meydana gelen fazla trombosit agregasyonunu düşürerek kan basıncını düşürmeye yardımcı olan antienflamatuvar özelliklere sahip güçlü bir antioksidandır. Zerdeçal ile yemek yapmayı deneyin veya içeceklerinize ekleyin, ancak safra kesesi hastalığınız, safra taşı ve böbrek taşlarınız varsa bir uzmana danışmadan almayın.
ZENCEFİL
Zencefilin kan dolaşımını iyileştirdiği ve kan damarlarını çevreleyen kasları gevşettiği gösterilmiştir, bu yüzden kan basıncını kontrol etmeye yardımcı olabilir. Zencefil, dolaşım, kolesterol seviyeleri ve kan basıncı dahil olmak üzere kalp sağlığının birçok yönünü iyileştirmek için kullanılan çok yönlü bir bitkidir.
Hipertansiyonu yönetmenin en iyi yollarından biri, zencefil alımınızı çay veya kahveye ekleyerek artırmaktır. Zencefil, tıbbi değerinin çoğundan sorumlu olan biyoaktif bir bileşik gingerol bakımından zengindir. Gingerol anti-enflamatuar özelliklerin yanı sıra keskin, aromatik bir lezzete sahiptir.Taze zencefili kızartmalar, çorbalar, makarnalar veya sebze yemeklerine dahil edebilirsiniz.
MAYDANOZ
Maydanoz, Avrupa ve Orta Doğu mutfağında meşhur bir bitkidir. Yüksek tansiyonunuzu düşürmeye yardımcı olan C vitamini ve karotenoidler gibi çeşitli bileşikler içerir. Maydanoz, iştahı artırmaya, sindirimi iyileştirmeye, idrar üretimini artırmaya ve spazmları azaltmaya yardımcı olabilir. Özellikle idrar söktürücü etkisi nedeniyle, maydanozun yüksek tansiyonu kontrol etmeye yardımcı olduğu düşünülmektedir. Maydanozu garnitür, çeşni, yiyecek ve tatlandırıcı olarak kolayca diyetinize dahil edebilirsiniz.
ÖKSE OTU
Ökse otunun yatıştırıcı olduğu güçlü bir şekilde iyi kabul edilmektedir. Vücuttaki yüksek kortizol seviyelerini dengeler ve genellikle ‘sinirleri sakinleştirmeye’ yardımcı olan bir gevşetici olarak kullanılır. Ökse otu genellikle çay şeklinde tüketilir. Aynı zamanda kan basıncını düşüren bir bitki olarak da sınıflandırılır.
Ökseotu, yüksek tansiyon ve basınç nedeniyle yeterli kan kaynağının olmaması nedeniyle zayıflayan veya hasar gören kısımlarda kan dolaşımını yeniler. Bu kesilen kısımlara akışı yeniden sağladığından, taze kan temini, onarıcı iyileşmeyi ve kan şekeri seviyelerinin düzenlenmesini sağlar. Dihidropiranon dodonein, şu anda antioksidan ve hipotansif özellikleri nedeniyle yoğun bir şekilde araştırılan ökse otunun en önemli bileşenidir. Yakın zamanda yapılan bir araştırma, dodoneinin, kan basıncı duvarlarının gerginliğinde bir azalma sağladığını göstermektedir.
ACI BİBER
Acı biberin temel bileşeni, eklem ve kas ağrıları için reçetesiz satılan bir dizi kremde ana aktif bileşen olan kapsaisin adlı bir maddedir. Kapsaisin, vücut ısısını yükselten ve uygulandığı bölgede dolaşımı artıran termojenik bir etki ile ısı hissi yaratır. Aynı zamanda doğal bir tansiyon düşürücü ve kardiyovasküler sağlık takviyesidir. Kan basıncınızı düşürmeye yardımcı olmak için yemeklerinizi haftada bir veya iki kez pişirirken kırmızı biber ekleyin.
FESLEĞEN
Fesleğen, nane ailesine ait aromatik yeşil yapraklı bir bitkidir. Fesleğenin birçok çeşidi vardır. Fesleğen, dünya çapında geleneksel ve bütünsel tıp sistemlerinde oldukça popülerdir. Antioksidan içeriği bakımından zengindir. Gıdalardaki taze veya kuru fesleğen miktarı yetersiz olduğu için araştırmaların çoğu fesleğenlerden elde edilen uçucu yağlar üzerinde yapılmaktadır. taze veya kurutulmuş fesleğen baharat olarak kullanılabilir. Ayrıca çay olarak da tüketilmektedir.
Tansiyonu en çok düşüren besinlerden biridir. Yakın zamanda yapılan bir araştırma, fesleğen özünün hayvanlarda kan basıncını önemli ölçüde azaltabileceğini göstermiştir. İnsanlar üzerinde yapılan birkaç çalışmada ise, fesleğen özütünün kalp sağlığı ve hipertansiyonu yönetmek için oldukça yararlı olan vazorelaksan ve anti-trombosit agregasyon etkilerine sahip olduğunu gösterilmiştir.
ASPİR
Aspir, kurak bölgelere özgü, otsu bir bitkidir. Aspir bitkisinin insanlar tarafından beslenme ve tıp için kullanımı, M.Ö. 2500 yılına kadar uzanmaktadır. Aspir tohumları, ısıya karşı yüksek toleransa ve kayda değer sağlık yararlarına sahip tatsız bir bitkisel yağ çıkarmak için kullanılır. Düzenli aspir yağı tüketimi, hormon düzenlemesine, kan şekeri düzenlemesine, zayıflamaya ve daha iyi kalp sağlığına yardımcı olabilir.
Aspir bitkisi ve yağı ateroskleroz, felç, kan pıhtıları, tümörler ve kalp hastalığını önlemek için kullanılır. Araştırmalar, aspir yağının damar gevşetici görevi gördüğünü ve kan basıncını düşürdüğünü göstermektedir. Ayrıca kan inceltici görevi görürler, bu da felce ve kalp yetmezliğine yol açabilecek kan pıhtılarının önlenmesine yardımcı olur.
78 erkek ve 15 kadın üzerinde yapılan 12 haftalık bir çalışma, aspir yağının güçlü antioksidan özelliklere sahip olduğunu ve damar sertliğini azaltmaya yardımcı olduğunu gösterdi. Başka bir çalışmada ise, aspir kullanımından dört ay sonra, katılımcılar arasında kan kolesterol seviyelerinde önemli bir düşüş yaşandı.
Tavsiyeler dahil bu içerik yalnızca genel bilgiler sağlar. Hiçbir şekilde nitelikli tıbbi görüşün yerini alamaz. Daha fazla bilgi için her zaman bir uzmana danışın.