Tarantino’dan Nolan’a Sinema Cihanında Ses Getirmiş Direktörlerin Favorileri Ortasında Yer Alan Sinemalar

Eğer Scorsese hayranıysanız, İngiliz sinema imali ikilisi Michael Powell ve Emeric Pressburger tarafından yazılan ve yönetilen The Red Shoes sinemasını sevdiğini biliyor olabilirsiniz. Hans Christian Andersen’ın tıpkı ismi taşıyan karanlık bir peri masalına dayanan The Red Shoes, gelecek vaat eden dansçı Victoria Page’in, ‘The Ballet of the Red Shoes’ da başrol oynamasını ve şovun genç bestecisine aşık olmasını husus alıyor. 

Sonunda, Victoria, aşk ve dansa olan bağlılığı ortasında bocalıyor. Victoria’nın durumu aracılığıyla sinema, sanatın bir sanatkarın hayatını nasıl tüketebileceğini keşfediyor. Büyüleyici dans sahneleri içeren bu harika Technicolor sineması, Scorsese’ye nazaran yılda en az bir kere tekrar izlediği bir sinema.

Diğer favorileri ortasında Fellini’nin 8½ ve Polonyalı direktör Andrzej Wajda’nın Ashes and Diamonds  sineması bulunmaktadır.

Funny Games ile hayranlık toplayan ve Amour ile Oscar alan, kolay izlenemeyen sinemaların ustası Michael Haneke’yi yakından takip eden hayranları, Alfred Hitchcock’ın Psycho‘suna olan hayranlığını da bilirler sanıyoruz ki.

Hitchcock’ın başyapıtı olan Psycho‘da para emanet edilen Marion’ın kaçışı ve akabinde polisler ve tanıdıklarından kurtulmak için sığındığı bir otelde yaşadıkları anlatılıyor. 

Diğer favorileri arasında Au Hasard Balthazar, Salo ve The Exterminating Angel bulunmaktadır.

Greta Gerwig’e nazaran, efsanevi müzikal sinema Singin’ in the Rain, en çok izlediği ve ona sinema yapması konusunda ilham veren bir sinema. 

Singin’ in the Rain, sessiz sinemaların ‘talkies’ olarak bilinen konuşmalı sinemalara geçiş yaptığı periyotta sinema yapmaya çalışan bir küme oyuncu ve sanatçıyı bahis alıyor. Akılda kalıcı melodileri ve enerjik dans sahneleriyle, sinema vakitsiz bir klasik olarak yerini alıyor. Gerwig hayranları için sinemalarının bir ‘konfor alanı’ sağladığı ve Singin’ in the Rain‘in sevinçli tabiatının da tıpkı atmosferi verdiğini düşünüyor. Gerwig de o denli düşünüyor olmalı. 🙂

Diğer favorileri ortasında Howard Hawks’un Rio Bravo ve Chantal Akerman’ın Jeanne Dielman sineması bulunmaktadır.

Rahatsız edici sinemalar dendiğinde akla gelen direktörlerden biri olan Almodovar’ın favori sineması, Billy Wilder’ın Some Like it Hot‘ı. Hatta sinemaya hayran olduğunu söylüyor.

Some Like it Hot filmi, mesleklerinde zahmetler yaşayan iki Chicago’lu caz müzisyeni Joe ve Jerry’nin 1929’da yaşanan bir katliamın iki şahidi olması, kendilerini gören gangsterlerden de canları değerine kaçmalarında etrafında şekilleniyor. İkili Miami’de bayan kılığına girerek yaşadıkları serüvenlere odaklanıyor. 

Diğer favori sinemaları arasında The Night of the Hunter, All About Eve, Midnight ve Leave Her to Heaven yer almaktadır.

Bong Joon-ho, Japon kaygı sineması olan Cure’u tüm vakitlerin en büyüklerinden biri olarak görüyor ve kendi çalışmaları üzerinde derin bir tesiri olduğunu kabul ediyor. 

Kiyoshi Kurosawa tarafından yönetilen Cure, her bir kurbanın boynunda X işaretinin bulunduğu ve her bir cürümlünün kabahati hatırlamadığı bir dizi dehşetli cinayeti araştıran bir dedektifin öyküsünü anlatan bir sinema. Sinema, ürkütücü atmosferi ve kasvetiyle milletlerarası alanda eleştirmenler tarafından övgüye boğuluyor. Şayet dehşet sineması hayranıysanız, Bong Joon-ho’yu dinlemeli ve bu sineması çabucak izlenecekler listesine eklemelisiniz.

Diğer favorileri ortasında Coen kardeşlerin Fargo ve David Fincher’ın Zodiac filmi bulunmaktadır.

Birçok insan için, genç bir çocukken izlenen sinemalar çoklukla en büyük etkiyi yaratır. Stanley Kubrick’in 2001: __A Space Odyssey, Christopher Nolan için ‘o’ sinema… Inception ve Interstellar gibi metafizik temaları keşfeden sinemalarıyla tanınan Nolan’ın kendi çalışmaları üzerindeki 2001 etkisi epey besbelli. 

Kubrick’in başyapıtı olarak kabul edilen 2001: A Space Odyssey, HAL isimli bir yapay zekâ bilgisayarının denetim ettiği bir uzay gemisiyle Jüpiter’e yapılan bir uzay misyonunu bahis alıyor. Sinema, çığır açan özel efektlerin kullanımı, bilimsel doğruluk ve sessiz tansiyonuyla övgü alıyor ve nitekim de ondan sonra gelen tüm bilim kurgu sinemaları için belirleyici ve yol gösterici oluyor.

Diğer favorileri ortasında Lewis Milestone’ın All Quiet on the Western Front ve George Lucas’ın Star Wars sineması bulunmaktadır.

Mirror, Stalker üzere başyapıtların yaratıcısı Tarkovsky’nin favoriler listesi hayli uzun lakin listenin başına koyduğu imal, Robert Bresson’ın Diary of a Country Priest’i. 

Georges Bernanos’un romanından uyarlanan sinema, taşrada günlük hayatın zorluklarıyla uğraş eden genç bir papazın hikayesini ve toplum tarafından ötekileştirilmesini anlatıyor. 

Diğer favori sinemaları arasında Winter Light, Nazarin, Wild Strawberries, City Lights bulunmaktadır.

Taika Waititi, Rotten Tomatoes ile yaptığı bir röportajda en sevdiği sinemalar hakkında konuşulduğunda, Mike Nichols’ın komedi-drama sineması The Graduate‘in her vakit favoriler listesinde olduğunu söylüyor. 

Dustin Hoffman ve Anne Bancroft’un başarılı performanslarıyla dikkat çeken The Graduate, Benjamin’in üniversiteden yeni mezun olmuşken daha yaşlı bir bayanla bağa girmesi ve süreç içinde onun kızına aşık olması öyküsünü anlatıyor. Tuhaf mizahı ve Simon & Garfunkel’in soundtrack’iyle tanınan The Graduate, üniversite sonrası bir ömür krizini betimliyor ve Waititi ve öbür hayranlarına nazaran sineması vakitsiz bir niteliğe sahip olan bir gençlik gücü taşıyor.

Diğer favorileri ortasında Tarkovsky’nin Stalker ve Terrence Malick’in Badlands filmleri bulunmaktadır.

Tarantino’nun sinemalara olan sevgisi hayli güzel biliniyor ve yıllar boyunca da birçok favori sinemasından kelam etti, lakin çoklukla Sergio Leone’nin western sineması The Good, the Bad and the Ugly‘yi tüm vakitlerin favori sineması olarak isimlendiriyor. Hatta bu cinsin ögeleri, Tarantino’nun filmografisinde yaygın olarak görülüyor ve birçok sineması The Good, the Bad and the Ugly‘ye göndermeler içeriyor. 

Film, Amerikan İç Savaşı’nın ortasında geçer ve gömülü bir hazineyi arayan üç adamı takip ediyor. Sinema, mirası yalnızca western tipinde ve Tarantino’nun sinemalarında değil, tıpkı vakitte pop kültürünün genelinde de görülüyor.

Diğer favorileri ortasında Richard Linklater’ın Dazed and Confused sineması ve Francis Ford Coppola’nın Apocalypse Now sineması bulunmaktadır.

Dr. Strangelove, 2001: A Space Odyssey, A Clockwork Orange, The Shining gibi ünlü üretimleriyle sinema dünyasında değerli bir yeri olan Stanley Kubrick’in favori sineması,  Federico Fellini’nin I Vitelloni‘si.

Film, herkesin keyifli olduğu bir kıyı kasabasında küçük yaşantılarını idame ettirmeye çalışan beşerler ve rahatına düşkün genç ‘aylakları’ mevzu alıyor. 

Diğer favori sinemalarının arasında Wild Strawberries, Citizen Kane, The Treasure of the Sierra Madre, City Lights yer almaktadır.

David Lynch’in çalışmalarının düş üzere ve gerçeküstü niteliği o kadar ikonik ki, Lynchian terimi artık misal bir atmosferi çağrıştıran her şeyi tanım etmek için sık sık kullanılıyor. Bu nedenle, Billy Wilder’ın klasik sineması Sunset Boulevard‘ın hayal üzere, gizemli niteliği, onun favorisi olması konusunda güzel bir ipucu oluyor.

Film, bir senarist adayının, eski sessiz sinema yıldızı Norma Desmond’ın çelişkili hayal dünyasına kapılmasını husus alıyor. Norma Desmond, oyunculuk mesleğine geri dönmeyi hayal eder. En âlâ sinemalardan biri olarak kabul edilen Sunset Boulevard, Hollywood’un altın çağını, sürükleyici atmosferini ve Swanson’ın etkileyici performansını betimlemesiyle hürmet görüyor. Lynch, sineması en büyük ilham kaynaklarından biri olarak gösteriyor ve hatta 1977 imali Eraserhead filmini çekmeden evvel takımına bu sineması gösteriyor.

Diğer favorileri ortasında Fellini’nin 8½ filmi ve Hitchcock’un Rear Window sineması bulunmaktadır.

Modern kaygı sinemalarından bahsettiğimizde, Jordan Peele her vakit bu bahsin bir modülüdür, bu yüzden Stanley Kubrick’in The Shining’inin onun favori sinemalarından biri olduğu pek şaşırtan değil sanırız ki, zira bu sinema yapılmış en klasik kaygı sinemalarından biri. 

The Shining, yükselen müellif Jack Torrance’ın ailesiyle birlikte Overlook Hotel’e taşındığı ve otelin geçmiş endişeleri ortaya çıktıkça yavaşça deliliğe sürüklendiği bir öyküyü anlatıyor. Sinema, ürkütücü bir biçimde belgisiz ve heyecan verici. Peele, 2017 imali Get Out filminde de ağır bir formda bu sinemaya atıfta bulunuyor.

Diğer favorileri ortasında Rob Reiner’ın Misery filmi ve Jennifer Kent’in The Babadook filmi bulunmaktadır.

Sofia Coppola, gençlere odaklanan sinemaları takdir ettiğini tabir eden direktörlerden. Klasik gençlik sinemaları ortasında birçok seçenek olsa da, John Hughes’un Sixteen Candles sineması, Coppola’nın favorilerinden biri. 

Sixteen Candles, Sam’in, ailesinin doğum gününü unutması ve lisedeki kalp çalan güzel Jake’e olan ilgisinin ortaya çıkmasıyla birlikte tatsız bir on altıncı doğum gününü yaşamasını mevzu alıyor. Sinema, kimi klişelere dayansa da ve şu anda biraz eski moda üzere gelse de, nostaljik 80’ler estetiği ve Ringwald’ın unutulmaz performansıyla klasik olarak kabul ediliyor. Coppola, sineması hala ortada izlediğini söylüyor.

Diğer favorileri ortasında babası Francis Ford Coppola’nın Rumble Fish sineması ve Kubrick’in Lolita filmi bulunmaktadır.

Jurassic Park, Jaws, Schindler’s List gibi tüm vakitlerin favori  sinemalarını ortaya koymuş direktörlerden biri olarak görülen Steven Speilberg’ün de kendi favorileri var elbette. Lakin en üst sıraya koyduğu sinema, Frank Capra’nın It’s a Wonderful Life‘ı.

 İç ısıtan bir sinema olan It’s a Wonderful Life’ta, intiharın eşiğine gelen iş insanı George Bailey Clarence isimli ‘koruyucu bir melekle’ tanışıyor. Bu tanışma George’a, geçmişte yaptığı güzellikleri hatırlamasına sebep oluyor ve hayatına tekrar bağlıyor.

Diğer favori sinemaları arasında The Godfather, Fantasia, A Guy Named Joe, War of the Worlds, Psycho üzere sinemalar bulunmaktadır.

Wes Anderson, kendine has ve tuhaf renkli fotoğraflarıyla tanınan biri olarak, en sevdiği sinemalardan biri olan Trouble in Paradise‘ı ‘şekerleme’ olarak tanımlıyor. 

Ernst Lubitsch’in yönettiği Trouble in Paradise, aşık olan iki göz alıcı hırsızın güçlü bir parfüm yöneticisini soyma planlarını ve sonunda üç kişi ortasında bir aşk üçgenine dönüşen bir kıssayı husus alıyor. Esprili diyalogları ve büyüleyici performanslarıyla övgü toplayan sinema, birçok sinema eleştirmeni tarafından övgüyle bahsediliyor. Anderson ayrıyeten sineması, 2014 üretimi The Grand Budapest Hotel sinemasının ilham kaynaklarından biri olarak da gösteriyor.

Diğer favorileri ortasında Polanski’nin Rosemary’s Baby filmi ve Max Ophüls’ün The Earrings of Madame de… sineması bulunmaktadır.