Bugün yayınlanan kişisel gelir ve harcamalar verilerine göre; Mart ayında gelirler %21,1 (1946’dan sonra en büyük aylık artış), mal ve hizmet alımları %4,2 oranında arttı. Beklenti; gelirlerde %20,3, kişisel harcamalarda %4,1 artış yönündeydi. Kişisel gelirler, harcamalarda keskin bir artışa neden olan salgın teşvikleri ile desteklendi. Şubat ayında kişisel gelirler, pandemi yardımlarının etkisi olan önceki aya göre %7 düşmüştü. Enflasyondan arındırılmış kişisel harcamalar, bir önceki ayki %1,2’lik düşüşün ardından Mart’ta %3,6 arttı. Mal harcamaları %7,3, hizmet harcamaları ise %1,7 arttı. Kişisel tasarruf oranı Şubat’taki %13,9’dan Mart’ta %27,6’ya yükseldi.
Başkan Joe Biden, Mart ayında 1,9 trilyon dolarlık Amerikan Kurtarma Yasasını imzaladı ve bireylere teşvikler sağladı, işsizlik yardımlarını Eylül ayına kadar uzattı. Kişisel harcamalardaki ve gelirlerdeki artış, ekonomiye yılın başında güçlü bir büyüme hızı katkısının ardından 2Ç21 dönemini de olumlu yönde etkileyecektir. Aşılamalar, yeniden açılmaları besledikçe gelirlerdeki artış teşvik paketinden çok istihdamdaki artış etkisiyle sağlanacak.
Fed’in resmi enflasyon hedefi için kullandığı gösterge olan PCE fiyat endeksindeki artış oranı aylık bazda %0,5 ve yıllık bazda %2,3. Yıllık enflasyon artışı 2018’den bu yana en yükseğe işaret ediyor. Volatil kalemler olan gıda ve enerji maliyetlerini hariç tutan çekirdek göstergede ise Şubat ayındaki %1,4 artıştan sonra Mart ayında %1,8 seviyesini görüyoruz. Fed’e göre, enflasyon geçici metriklerden etkileniyor. Çarşamba günü FOMC sonrası Powell, 12 aylık enflasyon göstergelerinin önümüzdeki birkaç ay içinde %2’nin “çok üzerinde” hareket edeceğini, ancak etkilerin aylar içinde “kaybolacağını” kaydetmişti. Yıllık enflasyon artışı tarafında geçen yılın bu zamanlarında pandemiden dolayı yaşanan talep çöküşünün getirdiği düşük oranların baz etkisi var. Dolayısıyla, enflasyonda sönümlenme beklentisine dayanak oluşturan faktörlerden biri bu. Geçen yılın düşük oranlarının etkisi geçtikten sonra, enflasyonun normal artış hızına geri dönmesi bekleniyor. Bir diğer dayanak faktör de, maliyet kaynaklı enflasyona talep artışının sınırlı katkı yapması beklentisi ve söz konusu gelir artışlarının tasarruf oranlarını artırmak için kullanılacağı. Tek seferlik enflasyon olarak görüldüğü için Fed, bu aşamada harekete geçmedi.
Enflasyonda artış baskısını savunan kesimin ise dayanak noktaları; son teşvik paketi ve Biden’ın altyapı paketinin etkisi, bastırılmış talebin sonraki patlama derecesi ve artan mamul maliyetleri olarak görünüyor. Maliyet etkisi herkesin hemfikir olduğu bir konu, çünkü dünyada meta fiyatları artıyor ve ekonomiler açıldıkça artması da beklenmedik bir durum olmaz. Bir enflasyon artışının kabul edilebilmesi için, bunun sürekli bir görüntüye işaret etmesi gerekir. Fed’in küçümsediği etmen talep artışı potansiyeli. Hükümet yardımlarından ziyade, kişiler işlerine dönüp de eski harcama alışkanlıklarını edindiklerinde o durumu değerlendirmek gerekir. İstihdam ve enflasyon ilişkisi bu nedenle ele alınmalı. Fed ana tapering kriterleri olarak bu ikisini değerlendirecek pozisyonda.
Kaynak Tera Yatırım
Hibya Haber Ajansı
