Fed toplantısı beklediğimiz gibi aksiyon içermiyor ve “tapering” konusundaki yönlendirme için ortaya yeni argümanlar koyma noktasından uzakta duruyor. Fonlama oranının 0’a yakın tutulduğu ve aylık varlık alım hızının 120 milyar USD’de muhafaza edildiği toplantının en önemli özelliği ise, ekonomi hakkındaki değerlendirmenin yükseltilmesi ve risklerin azaldığı sinyalinin verilmesidir.
Politika açıklamasının içeriğine ve değişikliklere bakacak olursak; “Aşılardaki ilerleme ve güçlü politika desteğinin ortasında, ekonomik faaliyet ve istihdam göstergeleri güçlendi,” ve “Pandemiden en olumsuz etkilenen sektörler zayıf kalıyor ancak iyileşme gösteriyor. Enflasyon, büyük ölçüde geçici faktörleri yansıtan şekilde yükseldi.” cümleleri öne çıkıyor. Fed, salgının bir yıldan daha uzun bir süre önce ortaya çıkmasından bu yana açık bir iyileşmeye işaret ederek, “önemli riskler” oluşturan virüse atıfta bulunan önceki ifadeyi yumuşatarak “ekonomik görünüm için risklerin devam ettiğini” söyledi. Açıklamada ayrıca, Covid-19 salgınının en çok vurduğu sektörlerin “gelişme gösterdiğini” kaydetti. Görüldüğü gibi, ekonomideki iyileşme politika açıklamasının tonuna ve risk değerlendirmesine yansıdı. Ortada ekonomide doğru yol kat edildiğini gören bir Fed var.
Enflasyondaki geçicilik konusunda ise Fed ısrarcıdır. Burada ekonomik büyümenin hızla ısınan enflasyona sebep olup olmayacağı konusu akademik tez konusu olabilecek bir boyutta. Fed yetkilileri, geçtiğimiz ay tüketici fiyatlarındaki artışın Mart 2020’de pandemiye bağlı fiyat düşüşüyle çarpıtıldığını söyleyerek, şu an için enflasyon risklerini büyük ölçüde önemsemiyorlar. Yani yıllık enflasyondaki oransal ısınma yoğunlukla iki faktörden kaynaklı değerlendiriliyor: Birincisi, yukarıda biraz daha karmaşık ifade ettiğimiz geçen yılın düşük enflasyonunun baz etkisi, diğeri ise emtia fiyatlarındaki artışın maliyet ve son ürün fiyatı etkisi. Talebin katkısı, toparlanmada işine geri dönenlerin tasarruflarını geri koymaktan harcamaya zaman bulabildikleri kısmın genişlemesiyle alakalı olacaktır. Bunun için, halen işsiz olan milyonlarca Amerikalının daha işine dönmesi, uzun süreli işsizliğe dönüşümün azalması ve daha çok açılma ile ekonomik büyüme gerekiyor. Aşılamanın ilerletilmesi ve nüfusun büyük oranda bağışıklık kazanması, bunun ana sürükleyicisidir. Aşılama aynı zamanda mali ve parasal destek olmadan büyüme sağlanmasının da anahtarıdır.
İstihdamın daha da iyileşmesi ile enflasyonda “kalıcı, sağlam” belirtiler görülmesi Fed’in önce tahvil alımlarını azaltması, son aşamada da faizleri artırması için gerekli kriterler olmayı sürdürecektir. Ekonomi destek görmeye devam edeceğinden dolayı, politika açıklamasının genel tonu” güvercin”, hem QE’cileri hem de “ekonomide iyileşme”cilerin kendilerinden bir şeyler bulması itibariyle de orta yollu. Fed’in tahminlere değil de, somut sonuçlara göre hareket etmesi, ana ekonomiler hala salgın koşullarıyla boğuşurken en rasyonel seçenek. Bizim gibi ülkeler için ise, bu sürecin en geç süreçte başlaması. Ama ister Haziran’da, ister daha geç dönemde “rehberlik” başlasın; EM’ler ve diğer dünya Merkez bankaları Fed’in oluşturduğu koşullara uymak zorunda kalacaklar.
Kaynak Tera Yatırım
Hibya Haber Ajansı