* Fehmi Koru
İktidarı uygun günde olduğu kadar makus günde de desteklemeyi iş edinmiş kalemlerden son günlerde farklı yazılar okuyoruz.
Yazılanların enteresanlığı, kendilerinin de içinde yer aldıkları iktidarın bağlantı etrafından duydukları memnuniyetsizliği okurlarıyla paylaşmalarından kaynaklanıyor.
İktidara ilişkin 20 yıllık muvaffakiyet listesini resmi sözcülerinin bile becermede zorlanabilecekleri bir yetkinlikle uzun uzadıya aktarmış bir muharrir; sonra da yazısını bütün bunların ‘mezarlıktaki ibrik kadar ya da vapurdaki karton bardak kadar’ gündem oluşturamadığını belirterek bitirmiş.
Okuyalım:
“Çok tuhaf değil mi?
Lakin şu bir gerçek ki… Bağlantıda algı ve aktarma modelinde düşünce var. Bağlantı, algıyı yönetmek, davranış biçimleri oluşturmak ve maksada ulaşmak için bir araç değil mi? O halde, kitlenin zihninde yer edecek, onların algısını etkileyecek faaliyetlerde bulunmak gerekmez mi? Ya da muhalefetin oluşturduğu algı beşerler tarafından gerçek olarak kabul edilmeden müdahale etmek?”
Muhalefetin kitleleri ikna etmede iktidardan daha başarılı olduğu itirafı bu.
Gazetede köşesi, bir kanalda birden fazla programı bulunan, muteber öteki kanallarda da görüşlerini açıklama fırsatını sıkça bulan bir öbür müellif da, iktidarın tesir alanındaki medyanın başarısızlığını kabullenmiş durumda. “AK Parti medyası(nın) genel olarak tesiri eskisi üzere değil” cümlesi bunun itirafı. Muharrir yazısına, diye devam ediyor.
AK Parti’ye bu çemberi kırmak için verdiği akıl itirafçının hüznünü de içeriyor.
Okuyalım:
“Ben AK Partili vekillerin yerinde olsam teke tek muhalif vekillerin karşısına çıkarım. Halk TV’ye çıkın, FOX TV’ye çıkın. Çatır çatır fikirlerinizi, hizmetlerinizi, yapacaklarınızı anlatın. Hatta en uç kanal hangisiyse ona bile gidin.”
İktidar medyası – muhalif medya açmazı
Medyamızın yüzde 90’a yakını şu anda iktidar cephesinin denetimi altında. O alanda varlık gösteren gazeteler ile televizyon kanallarına tam da bu vazifesi yerine getirmeleri için büyük kaynaklar akıtılıyor. Gerçek buyken, öylesine seçtiğim bu iki yazıya sinen hava, ringe havlu atmaktan, yenildiğini kabulden diğer bir mana taşımıyor.
Ortalarında suya sabuna karışmaktan kaçınanların da bulunduğu medyanın geri kalan yüzde 10’unun yüzde 90’dan daha tesirli olduğu tespitine dayalı bu yakınmalar bence de gerçeği yansıtıyor.
Kurulduğu devirde medyada sadece bir-iki gazete ve bir TV kanalından sesini duyurabilen, medyanın geri kalanının akınlarına maruz bugünün iktidar partisi, vakit içerisinde ülkedeki medya tablosunu kendi lehine değiştirmeyi başardı.
Üstte örnek olarak sunduğum yazılardaki itiraflar ve iç çekmelerden anlaşıldığı kadarıyla, sayıca çokluk etkileme açısından fazla bir işe yaramıyor lakin.
Deva olarak önerilen, iktidar ismine ortalıkta görünenlerin birebir vakitte muhalif medyada da uzunluk göstermeleri işe fayda mı?
Sanmıyorum.
Tekrar de o yolu denemelerinde fayda olabilir.
Medyada çok sesliliğin artmasına katkıda bulunmuş olurlar.
Beşerler tek taraflı koşullanmalardan duymaya başladıkları rahatsızlık yüzünden ve kendilerinden saklandığını düşündükleri gerçekleri öğrenmek için farklı medya mecralarına kulak vermeye başlamış durumda; tamam da, birebir insanların muhalifler yanında iktidara mensup olanları da dinlemeye hakları olmalı.
Küresel bir gazetecilik başarısı: Pandora Papers
Bugünlerde dünya, üzerinde aylar ve yıllar uzunluğu çalışılmış dokümanların gazeteci süzgecinden geçtikten sonra habere dönüştürülmüş halini gazetelerde okuyor, ekranlardan takip ediyor.
‘Pandora Papers’ (Pandora Belgeleri) genel başlığı altında yapılan yayınlar daha birinci günden pek çok ülkedeki yerleşik tertibi sarsmaya başladı. Hükümdarlar, eski-yeni siyasetçiler, yüksek bürokratlar bilinmeyen kalacağını sandıkları servetlerini gizledikleri hesaplarıyla yüzleşiyorlar. Ne yolla kazandıkları bilinmez dolar cinsinden milyonlar -hatta milyarlar- sayısız hesaplara yatırılmış, ismi duyulmamış şirketler oluşturularak diğer ülkelerde yatırıma dönüştürülmüş…
Bu bir gazetecilik başarısı…
Medya ismini aldığı son devirde gazetecilik, biraz da siyasetçilerin geriletme uğraşlarının sonucu olarak, fonksiyonunu yerine getiremez olmuştu. Pek çok ülkede hayatını gazetecilikten kazanan gerçeklerin peşindeki meslek erbabı bir kenara itilmiş, haberi eğip bükmekten geri durmayan gazeteci görünümlü tipler ön plana çıkmaya başlamıştı.
Beş yıl evvel (2016) ‘Panama Papers’ (Panama Belgeleri) , şimdilerde de ‘Pandora Papers’ ile kenara itilmiş gazetecilerin tekrar meydana çıkışlarına tanıklık ediliyor demokratik ülkelerde.
Bilhassa haberlerde ismi geçen yöneticilerin iş başında olduğu ülkelerle ilgili sarsıcı haberlere o ülkelerin medyası yer vermiyor.
Lakin haberler o ülkelere de ulaşıyor.
Sarsıcı haberlere sansür uygulanan ülkelerin insanları, kendilerini yönetenlerin mali bağlarını, öteki ülkelerin medya araçlarından öğreniyorlar.
Hiçbir şey bugünün dünyasında saklı kalmıyor.
Bizde “İktidar muvaffakiyetlerini anlatamıyor” tarzındaki tespit ve o tespit üzerine yapılan “İktidarı savunacak kimseler muhalif medyaya da çıkmalı” türü teklifler, medyamızda gerçek gazeteciliğin ön plana çıkmasının kaçınılmaz olduğunun birinci işaretleri sayılabilir.
O tespit ve teklifler, onları sütunlarında lisana getirenler farkında olmasalar bile, bir müddettir tek-sesliliğe dönüştürülen yanlış medya tertibinden vazgeçilmesine ve çok-sesliliğe birer davet aslında.
Türkiye değişiyor, medyası daha evvel değişecek; kaçınılmaz bir durum bu.
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden alınmıştır.
