Gaziantep İslam Bilim Teknoloji Üniversitesi (GİBTÜ) Rektörü Prof. Dr. Nihat Hatipoğlu, Diyanet’in fetvasının akabinde tartışma yaratan yengeç ve ıstakoz üzere deniz eserlerinin haram olduğuna ait Kur’an ve hadislerde bir tabir olmadığını belirterek, “Haramlığı net olarak belirtilen bir eserle karşılaştırılması sakıncalı” dedi.
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın yengeç, kalamar, ıstakoz, midye üzere kabuklu deniz eserlerinin yenmesinin birtakım mezheplere nazaran “helal” kimilerine nazaran ise “haram” kabul edilmediğine yönelik görüşlerinin yer verildiği fetvanın üzerine başlatılan tartışma ile ilgili Gaziantep İslam Bilim Teknoloji Üniversitesi (GİBTÜ) Rektörü Prof. Dr. Nihat Hatipoğlu açıklamada bulundu.
Sabah’tan Muhammed Uzun’un haberine nazaran, Hatipoğlu, “Bu hususta Kur’an-ı Kerim ve hadislere bakmalıyız. Öncelikle Kur’an-ı Kerim’e bakalım. Maide Müddeti’nin 96. ayeti şöyle buyuruyor: “Kendinize, yolculara geçimlik olmak üzere sularda avlanmak ve onu yemek size helal kılınmıştır.” Ayet hacdaki ihram yasaklarıyla ilgili olsa da bir prensip ortaya koyuyor ve suda avlanmak ile oradaki avları yemek yasal kılınıyor. Mevzuyla ilgili diğer bir ayet ise Fatır Müddeti’nin 12. ayetidir. Bu ayet ise şöyledir: “Şu iki çeşit su kütlesi birbirine eşit olmaz. Birisi tatlıdır, susuzluğu giderir ve içimi hoştur. Ötekisi ise tuzlu ve acıdır. İkisinden de taze et yersiniz…” Bu ayette ise tatlı ve tuzlu sulardaki balıkların -ürünlerin- yenilebileceği belirtiliyor. Hz. Peygamber bu konuda şöyle buyuruyor: “Denizin suyu pak, ölüsü ise helaldir” (Ebu Davud, 41). Bu ayetler ve hadis bize deniz eserlerinin avlanıp yenilebileceğini öğretiyor” dedi.
Bahisle ilgili farklı görüşler olduğunu belirten Hatipoğlu şöyle konuştu,
“Burada gözden uzak tutulmaması gereken kıymetli bir bahis vardır. Kur’an-ı Kerim’in en kıymetli konularından biri, kimi sözlerinin birçok manaya açık olmasıdır. Bunu “zu vücuh”, yani “çok istikametli olmak” diye tanımlarız. Az kelamla, çok mana yükler. Deniz eseri tabiri de bu tabirlerden birisidir. Ayette deniz eseri deniyor lakin balık denmiyor. Kimi hukukçular “deniz ürünü”nden balık çeşidini anlamış. Kimi hukukçular ise denizden çıkan her eseri anlamış. Lakin bu hususun, Kur’an ve sünnet ile haramlığı açık ve net olarak belirtilen bir eserle karşılaştırılması son derece sakıncalıdır. Mesela, domuz etinin haramlığı konusunda hiçbir İslam âlimi tereddüt etmemiştir. İçtihatla haram sayılan ile kesin nasla haram kılınan ortasında büyük bir fark vardır. Bunu göz önünde bulunduralım. Bu nedenle de bir Hanefi, deniz eserlerini tüketme konusunda Şafii’yi taklit ettiğinde bunda bir sakınca olmayacaktır. Şafii, Maliki ve Hanbelilere nazaran deniz eserlerinin tümünün (midye üzere eserler de dahil) tüketilmesi caizdir. Hanefilere nazaran ise deniz eserlerinden balık eti tüketilebilir.”
