Malatya İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi’nde araştırma vazifelisi olan Murat Toptaş, 2019 yılında orman ve petrol boru çizgilerinde çıkacak yangınları söndürmek için ‘ Yangın Söndürme Bombası’ geliştirmişti. İçerisinde yangın söndürmede epeyce tesirli olan bor minerali materyal içeren 180 kilogram yükündeki bomba, devasa yangınlarda kullanılmak için tasarlandı. İsviçre, Japonya, Suudi Arabistan ve Kanada’dan birçok şirketin ilgi gösterdiği bomba için birinci adım yerli ve ulusal olarak atıldı. Bombayı geliştiren bilim adamı Toptaş, seri üretim için Türk Havacılık ve Uzay Endüstrisi ile prensipte muahedeye vardı. Önümüzdeki süreçte İnönü Üniversitesi ve TUSAŞ ortasında mutabakat imzalanacak ve seri üretime geçilecek.
“YURT DIŞINDAN GELEN TEKLİFLERİ BEKLETTİK”
2019 yılında orman yangınları, petrol, doğalgaz boru sınırlarında yangınlarında ve mühimmat depolarında oluşacak olası yangınlara karşı geliştirilen bombanın, yerli ve ulusal olarak üretilmesi için yurt dışından alınan teklifleri reddettiğini belirten Toptaş, ” 2019 yılında yangın söndürme mühimmatı projesi ismi altında orman yangınları petrol doğalgaz boru sınırlarında meydana gelen yangınlar ve mühimmat depolarında ortaya çıkması mümkün yangınlarla gayret etmek amacıyla yeni bir eser geliştirdik. Projemizin ismi daha sonra akıllı yangın söndürme mühimmatı olarak değiştirildi. Projemizin 18 ay ile 24 aylık patent süreci vardı. Bu patent sürecinin sonuçlanmasını bekledik. Hala da devam eden bir sürecimiz var. Bu nedenle proje bir mühlet gecikti. Bu ortada yurt dışından birçok ülkeden yangın söndürme mühimmatının çalışma biçimi yahut eserin kendisinin direkt temini yolunda birtakım proje iştirakleri ve satın alma teklifleri aldık. Ayrıyeten projemizin kendi ülkemizde üretilmesi taraftarıydık biz. Hem kendi çalışmalarımızın sonlanmasını beklemek hem de projenin ulusal olarak ülkemizde üretilmesini sağlamak gayesiyle yurt dışından gelen teklifleri beklettik” dedi.
“BİRÇOK ÜLKEDEN, ÜRETİM VE SATIN ALMA TEKLİFLERİ ALDIK”
Yangın söndürme bombasını satın alma ve üretimi konusunda birçok ülkenin kendileriyle bağlantıya geçtiği belirten Toptaş, “İlk ilgilenen İsviçre oldu. Daha sonra Japonya, sonrasında Suudi Arabistan Kanada iştiraki bulunan birkaç şirket bizimle yangın söndürme mühimmatı konusunda irtibata geçtiler. Satın alma yahut ortak üretim konusunda. Bugün geldiğimiz noktada Savunma Sanayi liderlerimizin da yardımıyla TUSAŞ havacılıkla görüşmeler yapıldı. İnönü Üniversitesi, TUSAŞ havacılıkla prensipte anlaşıldı. TUSAŞ havacılığın uygun göreceği 3’üncü bir ortakla yangın söndürme mühimmatının üretiminin projenin başlanmasına karar verildi” halinde konuştu.
“ÜLKEYE ÇOK ÖNEMLİ BİR DÖVİZ GETİRİSİ OLABİLİR”
Yangın söndürme bombası konusunda dünyada öbür ülkelere oranla ilerleme kaydettiklerini ve bombanın kesime kazandırıldığı takdirde ülkeye önemli bir döviz getirisi olacağını belirten Toptaş, ” Yangın söndürme bombaları 1908’li yıllardan itibaren tüm dünyanın ilgisini çeken üzerinde çalıştığı bir husus. Fakat şimdi efektif olarak kullanılan bir eser üretilmiş değil. Biz bu mevzuda öteki ülkelere göre baya bir ilerleme kaydettik. Bombamızın hali, çalışma biçimi, patlayıcılık cinsi, söndürücü gerecin cinsi ve birçok tahlil bitmiş oldu. Yani onlardan çok öndeyiz. Bombamız uygun bir üreticiyle süratli bir halde üretilebilir bir pozisyonda. Ülkemiz için manası şu yangın söndürme bölümü bugün, yalnızca Amerika’nın, Avustralya’nın ve Japonya’nın içinde bulunduğu birkaç ülkede 100 milyar doları aşan bir pazara sahip şuan başka ülkeleri de kattığımızda bu 200 milyar dolarlık bir kesim. 200 milyar dolarlık dala siz hiç olmayan yeni bir eser kazandırdığınızda bu ülkemiz için çok önemli bir döviz getirisi manasına gelebilir. Yani her 200 milyar dolar her yıl para harcanan bir kesim var ve siz bu dala daha evvel kullanılmamış tesirli olan bir eser kazandırıyorsunuz. Bu ülkemiz için önemli bir döviz getirisi demektir” sözlerini kullandı.
“ÖNÜMÜZDEKİ YANGIN DÖNEMİNE YETİŞTİRİLMESİ PLANLANIYOR”
Yangın söndürme bombasının üretici firmalar tarafından yangın döneminden evvel yetiştirmeye çalıştırılacağını söz eden Toptaş, “Biz üniversiteler olarak rastgele bir üretim imkanımız bulunmamakta üzerimize düşen mevzu yapmak projelendirmek ve üretici firmalara vermek. Önümüzdeki yangın döneminden evvel üretici firmalar bu cins bir eseri yetiştirmeye çalışacaklar. Yani önümüzdeki yangın döneminden evvel bu eser portatif hale getirilip test atışları yapılacak ve önümüzdeki yangın dönemine bu cins bir eserin çıkması planlanıyor” biçiminde konuştu.
