Uluslararası Uzay İstasyonu(ISS)’nun 1998 yılında ilk parçasının gönderilmesiyle birlikte göreve başlamasından 23 yıl sonra, Çin Ulusal Uzay Dairesi tarafından yönetilen projeyle beraber, Çin Uzay İstasyonu(CSS)’nun ana modülü geçtiğimiz haftalarda uzaya fırlatılarak Dünya yörüngesine oturtuldu.
Peki Çin neden Amerika ve Rusya önderliğindeki Uluslararası Uzay İstasyonu projesine katılmayıp kendi istasyonunu kuruyor?
Uzay bilimi alanında bir acemi; Çin Halk Cumhuriyeti
Uluslararası Uzay İstasyonu, başta Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya olmak üzere çok sayıda Avrupa ülkesinin desteğiyle beraber başlatılan ve yürütülen bir projedir. İstasyon 1998 yılında uzaya gönderilirken Çin, projeye bile davet edilmemiş. Bunun nedeni, Çinlilerin uzay ajansının henüz 5 yaşında olmasıymış. Dolayısıyla Amerika ve Rusya önderliğindeki devletler Çin’in projeye herhangi bir katkı sunamayacağını düşünerek projeye davet etmemişler.
Amerika ve Rusya çokta haksız sayılmaz…
Çinlilerin Uluslararası Uzay İstasyonu projesine katılma isteği uzun yıllar devam etmiş. Ancak 2011 yılında Amerikan kongresinde, Çinlilerin hiç bir şekilde uzay ile ilgili ortak projelerde yer alamayacağı kararına varılmış. Bu kararın gerekçelerinden biri olarak, Çin’in 2007 yılında yörüngedeki bir uydusunu yok etmek amacıyla göndermiş olduğu füzenin patlaması sonucu ortaya çıkan büyük enkaz parçalarının yeryüzüne düşme riskinin oluşması ve birçok ülkeyi tehlikeye sokması gösterilmiş.
Yok sayılmanın ardından milyarlarca dolarlık yatırım yaptılar.
Çin Halk Cumhuriyeti, uzaya yönelik yediği acemi dangasının üzerine bir hayli azim kazanmış olsa gerek ki, 1998 yılından günümüze kadar devasa miktarda paraları uzay araştırma ve geliştirmelerine harcamış. Geçen hafta ana modülünü gönderdikleri Çin Uzay İstasyonu projesinin maaliyeti tam olarak bilinmese de yaklaşık 30-40 milyar dolar civarı olduğu söyleniyor…
3 Ayrı modül, 10 ton ağırlık, 20 metre uzunluk…
İstasyon(CSS) toplam 3 ana modülden oluşuyor, bu modüller sırasıyla; Tianhe(göklerin uyumu), Wentian(cennet arayışı/cennet görevi), Mengtian(cenneti düşlemek). İstasyon, içerisinde yaşayacak olan 3 astronota 6 ay boyunca yaşayabilecekleri bir imkan sunacak. Ömrünün ise 10 yıldan fazla olacağı söyleniyor. Çin Uzay istasyonu’nun boyutunun, Uluslararası Uzay İstasyonu’nun beşte biri kadar olduğunu da belirtelim.
2022 Yılına kadar tüm parçaların gönderilmesi ve birleştirilmesi bekleniyor.
Çin Uzay İstasyonu’nun çekirdek modülü Tianhe(göklerin uyumu) geçen hafta, parçalarının yeryüzüne düşmesiyle gündeme oturan Long March 5B roketiyle birlikte uzaya gönderilmişti. 2022 yılına kadar kalan tüm parçaların da uzaya gönderilmesi ve istasyonun tamamlanması öngörülüyor.
İnsanlığın uzay popülasyonu artıyor.
Uluslararası Uzay İstasyonu’nda şu an itibariyle 11 astronot bulunmakta. Çin Uzay İstasyonu’nun göreve 3 astronot ile başlayacak olmasını da eklersek, uzay için önemli sayılabilecek bir popülasyona ulaşılacak. Uzayda bulunan insan sayısı 14’e yükselmiş olacak. Ancak bu durum çokta uzun sürmeyecek…
150 Milyar dolar harcanan Uluslararası Uzay İstasyonu’nun ömrü tükenmekte.
ISS yani Uluslararası Uzay İstasyonu, Dünya yörüngesinde verdiği 23 yıllık hizmetinin ardından artık emekliye ayrılmaya çok yakın. Normal şartlarda 2021 yılı içerisinde görevi sonlandırılacak olmasına karşın çeşitli nedenlerle görev süresi 2025’e kadar uzatıldı.
2025 Yılından itibaren ufkun tek hakimi Çinliler olacak.
ISS’nin görev süresinin bitmesiyle birlikte, Çin Halk Cumhuriyeti uzayda büyük söz sahibi olacak. Amerika-Çin arasındaki her alanda bulunan rekabetin farklı bir boyut kazanacağı fazlasıyla öngörülebilir.
Çin Uzay İstasyonu’nun arkasındaki tek amaç yörüngeye hakim olmak değil…
2025 Yılından itibaren Dünya yörüngesindeki tek uzay istasyonu Çinlilerin olacak fakat bu hedefledikleri tek ünvan değil. Rusya ve Çin arasında, Ay üzerinde bambaşka bir istasyon kurmak için geçtiğimiz Mart ayında bir anlaşma imzalandı ve hazırlıklara başlandı. Çin Uzay İstasyonu’nun uzaya dair görevleri arasında, bilimsel deneyler ve keşiflerle beraber, Ay’a kurulacak olan istasyon için de bir ara bağlantı noktası olacak olması büyük önem taşıyor.
Peki ya biz???
Ülkemizin Dünya yörüngesine kuracağı bir uzay istasyonuna, fırlatacağı bir rokete, göndereceği astronota şahit olabilecek miyiz acaba… Ne dersiniz? Konuyla alakalı görüşlerinizi, soruyla ilgili cevaplarınızı bekliyoruz.
Kaynak; 1,2,3
