Hollandalı bilim insanları, birinci defa insan kanında, boyutu 5 milimetreyi geçmeyen küçük plastik parçacıklarının (mikroplastik) bulunduğunu saptadı.
Amsterdam Özgür Üniversitesi uzmanları tarafından yapılan testler sonucunda, çalışmaya katılan 22 şahıstan 17’sinin kanında mikroplastik tespit edildi.
Plastik parçacıklarının ne kadar ziyanlı olduğu hala tam olarak bilinmiyor lakin araştırmacılardan Prof. Dr. Marja Lamoree, mikroplastiklerin varlığının başlı başına telaş kaynağı olduğunu söylüyor.
Hollandalı uzmanların daha evvel yaptığı araştırmalar sonucu, insanların yiyecek ve su yoluyla mikroplastikleri yutabileceği ve parçacıkların dışkıda ve hatta plasentada bulunabileceği esasen biliniyordu.
Hatta bebeklerin dışkısındaki mikroplastik oranının, yetişkinlere nazaran 10 kat daha fazla olduğu saptanmıştı. Bunda, büyük ölçüde bebeklerin plastik şişelerle beslenmesinin hissesi olduğu belirtilmişti.
Lakin plastik parçacıkların insan kanında da bulunduğu birinci sefer ortaya çıkarıldı. Zira kandaki mikroplastiklerin varlığını kanıtlamak epeyce zordu.
Birden fazla plastikten yapılan araştırma gereçleri ölçüm sonuçlarını etkileyebiliyordu. Bu nedenle Hollandalı bilim insanları, araştırma için özel cam ve çelik eşyalar yaptırdı.
Amsterdam Özgür Üniversitesi uzmanlarının yaptığı çalışmaya katılan 22 bireye çeşitli kan testleri uygulandı. Bunlardan 17’sinin kanında mikroplastik bulundu.
Alınan örneklerin yarısında, çalışmaya katılanların kanında PET plastik tespit edildi. Plastik parçacıklarının bir kısmının plastik şişe kaynaklı olduğu, üçte birinin ise, besin ambalajı olarak kullanılan polistiren içerdiği belirlendi.
BBC Pet şişelerden kopan mikroplastikleri ölçmek için boya kullanılıyor. Pekala bu parçacıklar insan sıhhati için ne kadar tehlikeli?
Daha evvel Utrecht Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde yapılan araştırmalarda, mikroplastiklerin insan hücrelerine ziyan verebileceğine ilişikin bulgular elde edilmişti.
Kandaki plastik parçacıklarının varlığının insan bedenine ne kadar ziyan verdiği konusunda hala kapsamlı bir bilgi yok. Lakin araştırmacılardan Özgür Üniversite analitik kimya uzmanı Prof. Dr. Marja Lamoree’ye nazaran, mikroplastiklerin varlığı, zati başlı başına bir telaş kaynağı.
Lamoree, Hollanda Radyosu’na yaptığı açıklamada, kandaki plastik parçacıklarının ziyanlı olup olmadığı konusunda, “uzakta görünen kutup ayısı” örneğini vererek, şunları söyledi:
“Bunu biraz, bir tekneden uzaktaki bir kutup ayısını görmeye benzetebiliriz. Kutup ayısı uzaktan size hiçbir şey yapmaz ancak beklenmedik bir formda kutup ayısının yanına giderseniz o vakit iş değişir”.
Uzmanlar, bir şeyin insanlara ziyanlı olup olmadığını söyleyebilmek için, kişinin potansiyel olarak ziyanlı bir unsura maruz kalıp kalmadığı ve bu unsurun insan bedeni üzerindeki tesirinin saptanması gerektiğine işaret ediyor.
Araştırmacılara nazaran, birinci basamak gerçekleşti. Yani insan kanında mikroplastiklerin varlığı artık biliniyor.
Prof. Dr. Lamoree, plastiklerin bedende nasıl davrandığını gösteren daha fazla araştırmaya gerek duyulduğunu vurguladı.
- Okyanusların tabanında ’14 milyon tondan fazla mikroplastik olabilir’
- Plastik kirliliği 2040’ta 1 milyar 300 milyon tona ulaşacak
- İngiltere, Türkiye’ye plastik atık ihracatını yasaklayabilir mi?
Hollandalı araştırmacı, “Her sonuç 10 yeni soruyu gündeme getiriyor. Tahminen beşerler parçacıkları böbrekler yoluyla tekrar salgılarlar. Ayrıyeten organlara yahut etraflarındaki kılcal damarlara sıkışmaları da mümkündür. 1 yıl içinde insanların kanlarında daha az parçacık bulunup bulunmayacağını görebiliriz” diye konuştu.