Günümüzde isminden sıkça bahsettiren yapay zeka kavramının tarihi aslında çok eskilere dayanmakta. İçeriğimizde sizler için tarihte ihtilal niteliğindeki birinci yapay zeka robotu Occultus’a yer verdik. 👇
Gelişen teknolojiyle bir arada günümüzde artık yapay zekadan sıkça bahseder, rutin konuşmalarımızda bile ismini geçirir olduk.
Son vakitlerde hayli tanınan olan yapay zeka aslında çok eski bir tarihe sahip.
20. yüzyılın başlarında tanınmış bir bilim adamı, araştırmacı ve mucit olan Adolph Whitman, 1909 yılında yapay zekaya sahip robotlar için ihtilal niteliğindeki robot Occultus’u geliştirdi.
Bu ihtilal niteliğindeki robot insan lisanını anlayabilen ve etrafıyla etkileşime girebilen tipinin birinci örneğiydi. Kendi başına hareket edebiliyor, komutlara karşılık verebiliyor ve beşerlerle anlaşılır bir biçimde etkileşime girebiliyordu.
Occultus, yaratıldığı periyotta, devrinin başka robotlarına kıyasla eşsiz yetenekleri nedeniyle hem bilim insanlarının hem de mucitlerin büyük ilgisini çekmişti.
Teknolojik bir mucize olmasının yanı sıra, çağdaş yapay zeka üzerinde de kıymetli bir tesir yarattı ve başkalarına bu alanda daha fazla yenilik ve ilerleme kaydetmeleri için ilham verdi.
Peki Occultus’u bu kadar kıymetli ve farklı kılan neydi?
Her şeyden evvel Occultus, etrafında çarçabuk gezinmesini sağlayan bir dizi sensör ve motorla donatılmıştı. Bedeninde, etrafındaki objeleri algılamasının yanı sıra yüzleri tanımasını sağlayan iki kamera bulunuyordu. Ayrıyeten, bedeninin her bir köşesinde bulunan ve dar alanlarda gezinirken öbür objelere yahut insanlara çarpmasını önleyen dört kızılötesi yakınlık sensörüne sahipti.
Occultus o denli bir yapay zeka motoruna sahipti ki insanlardan gelen sesli komutlara uygun biçimde cevap verebiliyor olmasının yanı sıra el sallamak yahut belli bir şeyi işaret etmek üzere kolay hareketleri de algılayabilmekteydi.
Aynı vakitte Occultus’u tasarlayan Adolph Whitma için en değerli husulardan biri de güvenlikti ve bunun için bir şey yahut biri robota çok yaklaştığında bunu algılayan ve tehdit ortadan kalkana kadar tüm motorları otomatik olarak kapatan yakınlık sensörleri üzere çeşitli güvenlik özelliklerini robota dahil etti.
Occultus’a dahil edilen bir dizi özellik, onu o vakte kadar yapılmış en gelişmiş robotlardan biri haline getirdi ve günümüzde ise çağdaş yapay zekanın gelişimi üzerinde kalıcı bir tesire sahip oldu.
21. yüzyılda, yapay zeka güdümlü robotlardaki gelişmeler, robotların giderek daha otonom hale gelmelerini ve insan yardımı gerektirmeden karmaşık vazifeleri yerine getirebilmelerini sağladı.
Bu gelişme, klasik olarak beşerler tarafından yapılan emek ve vakit gerektiren süreçleri otomatikleştirerek sağlıktan güç üretimine kadar çeşitli bölüm ve sanayilerde ihtilal yarattı.
Ancak otomasyonun artmasıyla birlikte etik telaşlar da artmakta.
Öncelikle robotların insan işlerini devralabileceği korkusu var; bu nedenle toplumun geneli için edinilen yarar ve riskler dikkatle kıymetlendirmeli. Lakin yapay zeka takviyeli robotlar ve beşerler ortasında işbirliği potansiyeli de mevcut. Örneğin, bir robot bir misyonu tek başına yapabileceğinden daha süratli yahut gerçek bir biçimde yerine getirerek meslektaşına yardımcı olabilir. Böylelikle otomasyon nedeniyle mevcut işleri feda etmeden ek kıymet sağlayabilir.
Sonuç olarak, yapay zeka güdümlü robotlar aracılığıyla artan otomasyon bize ekonomik büyüme ve verimlilik iyileştirmeleri için fırsatlar sunarken, geleceğe gerçek yol alırken bu cins gelişmelerin ortaya çıkardığı etik konuları hatırlamak kıymetli.
Bu nedenle, hem yararlarını hem de toplumun geneli üzerindeki potansiyel risklerini pahalandıran siyasetler geliştirilirken dikkatli olunmalı.
