Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), çok uluslu şirketlerin faaliyette bulundukları ülkelerde 2023’ten itibaren en az yüzde 15 oranında vergilendirilmesine yönelik mutabakatın 136 ülke tarafından kabul edildiğini bildirdi.
OECD, ortalarında ABD, Çin, Almanya, Fransa, İngiltere, Japonya ve Türkiye’nin de yer aldığı, global Gayrisafi Yurt içi Hasıla’nın (GSYH) yüzde 90’ınından fazlasını temsil eden 136 ülkenin milletlerarası vergi ıslahatına yönelik muahedeyi kabul ettiğini açıkladı.
Açıklamada, kelam konusu ıslahatın çok uluslu şirketlerin 2023’ten itibaren en az yüzde 15 vergi oranına tabi tutulmasını sağlayacağı kaydedildi.
Böylelikle dünyanın en büyük ve en karlı 100’e yakın çok uluslu şirketinden elde edilen 125 milyar dolardan fazla karın dünya çapında ülkelere yine tahsis edileceği belirtilen açıklamada, kelam konusu şirketlerin faaliyet gösterdikleri yerlerde adil bir vergi hissesi ödemelerinin ve kar elde etmelerinin sağlanacağı aktarıldı.
Estonya, Macaristan ve İrlanda da katıldı
Açıklamada, Estonya, Macaristan ve İrlanda’nın da katılmasıyla mutabakatın artık tüm OECD ve G20 ülkeleri tarafından desteklendiği belirtilerek, Kenya, Nijerya, Pakistan ve Sri Lanka’nın ise şimdi muahedeye katılmadığı kaydedildi.
İki ayaklı tahlilin 13 Ekim’de Washington’da yapılacak G20 Maliye Bakanları toplantısının akabinde ay sonunda Roma’da yapılacak G20 Başkanlar Doruğu’nda sunulacağına işaret edilen açıklamada, muahedenin vergi rekabetini ortadan kaldırmayı amaçlamadığı lakin buna sınırlamalar getireceği aktarıldı.
Açıklamada, birinci ayakta en büyük ve en karlı çok uluslu şirketlere nazaran ülkeler ortasında karın ve vergi haklarının daha adil bir biçimde dağıtılmasının sağlanacağı söz edildi.
2022’de imzalanması 2023’te uygulanması hedefleniyor
OECD’nin açıklamasında, global satışları 20 milyar avronun ve karlılığı yüzde 10’un üzerinde olan çok uluslu şirketlerin yeni kurallar kapsamında olacağı kaydedildi.
Açıklamada, ikinci ayakta ise yüzde 15 olarak belirlenmiş bir global taban kurumlar vergisi oranının getirildiği, yeni taban vergi oranının geliri 750 milyon avronun üzerinde olan şirketler için geçerli olacağı ve yıllık yaklaşık 150 milyar dolar ek global vergi gelirinin elde edileceğinin kestirim edildiği tabir edildi.
Çok taraflı mutabakatın 2022’de imzalanmasının hedeflendiğine dikkat çekilen açıklamada, 2023’te ise aktif bir biçimde uygulanmasının planlandığı bildirildi.
OECD 2012’den bu yana üzerinde çalışıyordu
Dünya genelinde kurumlar vergisi oranları 1980’den bu yana düşüş eğilimine girerken, global iktisatta kurumlar vergisinde taban bir oran belirlenmesine yönelik davetler seslendirilmeye başlanmıştı.
OECD’nin 2012’de bu yana üzerinde çalıştığı ve 140 ülke ortasındaki müzakereleri koordine ettiği global kurumlar vergisi düzenlemesi, ABD’de Biden idaresinden gelen dayanakla global iktisadın gündemindeki yerini yine almıştı.
Son olarak OECD, temmuz ayı başında, çok uluslu şirketlerin faaliyette bulundukları ülkelerde en az yüzde 15 vergilendirilmesi konusunda 130 ülkenin mutabakata vardığını bildirmişti.
Şirketlere cazip vergi oranları sunan İrlanda ve Macaristan üzere ülkeler, global vergi muahedesine katılmayı reddediyordu. (AA)
