Çip kriziyle boğuşan araba pazarına bir darbe de artan döviz kurundan geldi. Kurun son bir ayda yüzde 10’a yakın artmasıyla markalar, kasım ayında arabalara yüzde 3 ila yüzde 5 ortasında artırım yapmaya hazırlanıyor. Artırım oranının Ocak 2022’ye kadar kademli olarak yüzde 12’ye çıkabileceği söyleniyor.
Öbür yandan, kur nedeniyle yapılacak bu güncelleme, yüzde 50 ÖTV bareminde olan birçok modeli yüzde 80’lik vergi dilimine sokarak, fiyata bir de 60 bin TL’lik vergi farkı ekleyecek. Dal temsilcileri, çip sorunu çözülse de artan fiyatların talebi aşağı çekeceğini lisana getiriyor. Sıfır araçlarda yaşanan bu gelişmelerin son aylarda düşüşe geçen ikinci el pazarını hareketlendirmesi bekleniyor.
Dünya’dan Aysel Yücel’in haberine nazaran son 4 yılda arabalardaki fiyat artışı yüzde 200’ü geçmiş durumda. Yalnızca ocak ayından bu yana fiyatlar yüzde 20’nin üzerinde arttı. Ağustos ayında hükümetin ÖTV matrahlarında güncellemeye gitmesi ile fiyatlarda indirim gündeme gelmişti. Yüzde 50 ÖTV dilimine girmeyi başaran modellerde indirim oranı 60 bin TL’ye kadar çıkıyordu. Lakin, tüketici çip krizi nedeniyle bu indirimlerin avantajını yakalayamadan yeni artırımlar gündeme geldi.
“Kur artınca artırım kaçınılmaz oluyor”
Otomotiv Distribütörleri Derneği’nin (ODD) Genel Koordinatörü Dr. Hayri Erce, ister ithalatçı ister yerli üretici olsun, vergi ve faizlerin yanı sıra dalı en olumsuz etkileyen parametrelerden birinin döviz kuru olduğunu vurgulayarak, “Markalar kur artışını çabucak birebir yansıtmıyorlar. Lakin ay sonu geldiğinde, kurdaki yükselişle artan maliyetler katlanılamaz düzeye geldiğinde, artırım da kaçınılmaz oluyor. Rekabetin ağır olduğu bu kesimde, markalar o günkü stratejisi, stoğu ve pazar hissesi gayesine bağlı olarak farklı oranlarda fiyatları güncelliyor” diye konuştu.
“Vergi yükü, çarpan tesiri yapıyor”
Artan fiyatlar ile matrah değişiminin kelam konusu olduğunu ve kimi modellerde fiyatların bir anda sıçradığını söz eden Erce, “Fiyatlardaki küçük değişimler nedeniyle bir model yüzde 50 ÖTV diliminden yüzde 80’e çıktığında fiyat bir anda 60 bin TL’ye yakın artıyor. Yani yalnızca kur artışı kaynaklı artırım değil vergi yükü de ekleniyor ve çarpan tesiri yapıyor” dedi.