Türkiye’de yıllık 160 milyar TL’ye yakın satış yapılan ve 2 milyardan fazla ziyaretçi ağırlayan AVM’ler, beklenenden evvel toparlandı. Salgın ile birlikte günlük ziyaretçi sayısı 2 milyona kadar gerileyen ve salgın öncesi sayılara ulaşmak için 2022’yi bekleyen kuruluşlar, gayelerini 6 ay evvel yakaladı.
Dünya’dan Yener Karadeniz’in haberine nazaran Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) Lideri Hüseyin Altaş
Salgın öncesinde Türkiye’de toplamda 433 AVM ve 13,5 milyon metrekare kiralanabilir alan vardı. Yeni açılan 8 AVM ve 500 bin metrekare ilave alan eklendi ve toplam AVM sayısı 441’e çıkarken kiralanabilir alan da 14 milyon metrekareye yaklaştı.
2022’de 4-5 yeni AVM daha açılacak
Altaş, “Salgının seyrine nazaran yaptığımız değerlendirmede 2019 sayılarına 2022’nin birinci çeyreğinde ulaşırız diye öngörüyorduk. Yeni eklenen AVM’lerin de tesiri ile amaçlarımıza beklenenden 6 ay evvel ulaştık. Önümüzdeki devir bu sayının yeni açılacak AVM’lerin katkısı ile çok daha yüksek düzeylere ulaşmasını bekliyoruz” dedi.
Yeni AVM projeleri ortasında Qamar Group tarafından hayata geçirilen Malkara AVM, Nata Holding tarafından İstanbul’da inşa edilen Tem Point AVM üzere projeler yer alıyor. Hüseyin Altaş, önümüzdeki yıl kiralanabilir alanın 200-300 bin metrekare artmasını ve 4-5 civarında yeni AVM’nin daha açılmasını beklediklerini kaydetti.
Salgın sonrası AVM’lerde dönüşüm başlayacağı ve farklı fonksiyonlar ile yapılanmaya gideceği lisana getiriliyordu. Bu kapsamda kurumların içine dershane, kütüphane üzere farklı işlevlerin eklenmesi bekleniyordu. Geride bıraktığımız periyotta birçok AVM’ye başta kütüphane olma üzere farklı işlevler eklendi. Fakat süratli dönüşüm için salgın sonrasını işaret eden AYD Lideri Altaş, “Şu an kütüphaneler açılıyor ancak ziyaretçilere fazla vakit geçirtecek yeni işlevler için salgının bitmesini bekliyoruz. Şu anda beşerler gelip süratlice alışverişini yapıp gitsin istiyoruz” dedi.
“Gelirimizin yarısından feragat ettik”
AVM’lerin yüzde 60’ını oluşturan markaların, ortak masraf faturalarına yansıyan kayıpkaçak bedellerine reaksiyonları de en değerli meseleler ortasında. 174 üye ve 429 markayı temsil eden Birleşmiş Markalar Derneği Lideri Sinan Öncel, kelam konusu alanda düzenleme yapılmaması ve şeffaflık sağlanmaması halinde halinde markaların mağaza kapatma protestosuna gidebileceğini işaret etmişti.
Markalar ile restleşme konusunda Altaş, şu ana kadar hiçbir AVM’nin rastgele bir marka ile karşı karşıya gelmediğini belirterek, “AVM’ler salgın devrinde elini taşın altına koydu ve iş ortakları olan markalara 11 milyar TL’ye yakın kira takviyesinde bulundu. Gelirlerinin neredeyse yarısından feragat etti” dedi.
Altaş’ın verdiği bilgilere nazaran AVM’lerin yıllık kira geliri 25-26 milyar TL civarında seyrediyor ve bu sayı her yıl TÜFE oranında artıyor.
Çocuk giysisi ve besin önde gidiyor
Bünyesinde ArmoniPark, ArenaPark ve Kayseri Park alışveriş merkezlerini bulunduran Avrupakent Gayrimenkul Geliştirme Genel Müdürü Muhsin Erkoç, kendilerinin bünyesinde bulunan AVM’lerde ciro ve ziyaretçi sayısında salgın öncesi düzeyleri yakaladıklarını anlattı.
Erkoç, “Haziranda birinci açıldığımız devirde tüm AVM’ler huzursuz ve temkinliydi. Aşılamaların yaygınlaşması ve işlerin açılması ile temmuz ve ağustos ayları çok yeterli gitti. Eylülde ise okulların açılmasının müspet tesirlerini gördük. Besin ve çocuk giysisinde yükseliş epey yeterli. Şu an kapı girişleri ve cirolara da yansıyor bu durum. Ciro ve ziyaretçi sayısında pandemi öncesini yakaladık. Enflasyon farkını düştüğümüzde de tatmin edici düzeylere çok yaklaştık. Ziyaretçi sayısında tahminen yüzde 5-8 arasın düşüş var ancak sepet ortalamasında yaşanan yükseliş bunu telafi ediyor. Evvelce beşerler ailece gelirdi. Şu an markete mesela yalnızca anne ya da baba geliyor ancak alıveriş ölçüsü değişmiyor” dedi.
