Türkiye’nin her ay 3 milyar dolar meblağında makine ithal etmesinin sürdürülebilir olmadığını belirten Makine İhracatçıları Birliği Lideri Kutlu Karavelioğlu, “Biz imkânlarımızın, yeteneklerimizin, emek ve sermayemizin gözbebeği üzere korunduğu bir siyasetten yanayız. Kuralsızlığın ve korumacılığın yaygın olduğu bölge ve ülkelerde herkes üzere biz de zorlanıyoruz ve karşılığında en azından o bölgelerden ülkemize gelen makinelerin de benzeri pürüzlerle müsabakasını bekliyoruz. Türkiye bütün ülkeler üzere, endüstrinin her bir kısmını niteliksiz ve dampingli ithalattan esirgemek için türlü önlemler uygularken ve ülkede korunmayan kesim bırakmamışken makine ithalatına karşı geliştirilen dikkatli ve hudutlu önlemlerin aleyhinde tavır alanları olağanüstü yadırgıyoruz. O kadar ki, bu kesitlerin bizimle empati yapabilmeleri için, Uzak Doğu ülkeleri ile hür ticaret muahedesi imzalayalım diyecek hale geldik” dedi.
Çin’den ithalatta yüzde 53 artış var
Türkiye-Çin makine ticaretini dengelemek için baş yorduğunu belirten Karavelioğlu şunları söyledi:
“2025 stratejisine bağlı kalarak güçlü bir atılım yapan Çin, sonraki 10 yıllık kalkınma planı kapsamında makine sanayiinde teknolojik bağımsızlığı sağlamayı hedefliyor ve ithal makine-teçhizata karşı katı önlemler uyguluyor. Teknoloji geliştirmek için yerli makineleri desteklemek zorunda olan ülkemizin ise bu yılın yalnızca birinci yarısında Çin’den yüzde 53 artışla 4,2 milyar dolar seviyesinde makine ithal ettiği ve karşılığında ise yalnızca 116 milyon dolarlık makine satabildiği görülüyor. Öte yandan, Bakanlıklarımız makine ve teçhizat ithalatındaki baş döndürücü artışı denetim altına alacak çeşitli düzenlemeleri ülkedeki yatırımları akamete uğratmadan hayata geçirme çabası içinde. Teşvik mevzuatının haksız rekabet ögesi teşkil eden zaaflarına yönelik birinci adımlar, global konjonktürün de bir gereği olarak atılmıştı. Bu önlemlerin yabancı yatırım çekmek için de gerekli olduğunu biliyoruz. Haziran bilgilerine nazaran; son 3 ayda yüzde 50 artan, son 12 ayda ise yüzde 33 artarak 33 milyar dolara ulaşan makine ithalatımızın yılın ikinci yarısında sürat keseceğini ümit ediyoruz.”
Makine ihracatı yüzde 32 arttı
Yılın birinci 7 ayı sonunda ihracatını 2019’a nazaran yüzde 16, 2020’ye nazaran ise yaklaşık yüzde 32 artıran makine bölümünün özgür bölgeler dâhil toplam ihracatı 13 milyar dolar oldu. Dalın en büyük ihracat pazarları Almanya, ABD ve Birleşik Krallık’a toplam makine ihracatı 3 milyar doları buldu. İtalya ve Fransa’nın da dâhil olduğu birinci 5 ülkeye makine ihracat artışı, geçen yıla nazaran yüzde 40’ı aştı. Makine İhracatçıları Birliği Lideri Kutlu Karavelioğlu makine ve teçhizat yatırımlarının tüm dünyada süratli artmaya devam edeceğini belirterek şunları tabir etti:
“Yılın birinci yarısında dünya makine ve teçhizat yatırımlarının geçen yıla nazaran yüzde 15, 2019 yılına nazaran yüzde 4,5 büyüme gösterdiği kestirim ediliyor. Bizdeki artış geçen yıla nazaran yüzde 30 civarında. Bilhassa gelişmekte olan ülkelerde makine ve teçhizat yatırımlarında süratli artış yaşanıyor. Bunda ülkelerin hem kendine yeterlilik yatırımları yapmaları hem de sürdürülebilirlik ve dijitalleşme muhtaçlıkları için makine parklarını yenilemelerinin büyük tesiri var. Global tedarik zincirlerine sarsılan inanç ve buna bağlı bölgesel kaymalar yeni kapasite yatırımlarını artırıyor. Pandemi sürecinde ötelenen yatırımların tekrar devreye alınması ile eserlerimize olan talep artıyor, hem üretimimiz hem de ihracatımız rakiplerimizden çok süratli artıyor.”
“Tüm vakitlerin en yüksek Ağustos ihracatını yapacağız”
Salgında dördüncü dalganın iktisadi-sosyal faaliyetlerde bir kesinti oluşturmasını beklemediklerini söyleyen Karavelioğlu, “Yılın birinci yarısında sağladığımız yüzde 45’lik üretim artışı, kapasite büyütmekle kalmadığımızı, çok daha verimli çalıştığımızı da gösteriyor. Son 5 ayda 1,5 milyon ton sipariş teslim ederek 9 milyar dolar daha ihracat geliri elde edeceğimizi kestirim ediyoruz. İhracat artış süratimiz Temmuz ayındaki bayram tatili nedeniyle duraksamıştı ancak ana pazarlarımızda tatil ayı olmasına karşın tüm vakitlerin en verimli Ağustos’unu yaşıyoruz” dedi.
“İhracatımızın bu kadar olumlu etkilenmesini beklemiyorduk”
İhracatı yıllık bazda 200 milyar dolar sonunu aşan Türkiye’nin güçlü bir makine endüstrisinin olmasının fırsatlarına dikkat çeken Karavelioğlu, “Dünya mal ticareti, bu yılın her çeyreğinde 5 trilyon doları aşacak. Sene sonunda sağlanacak yüzde 10’nun üzerindeki artışın yarısı parite tesiri, enflasyon, emtia ve lojistik maliyetlerinden gelecek. Makineler global mal ticaretinin en büyük kalemi olmayı sürdürecek zira bu en yüksek katma kıymetli sanayi kolunun yerlileşmesi önünde büyük zahmetler var ve yeni zorluklar çıkmaya devam edecek” dedi.
Her yıl toplamda 1,5 trilyon dolara yakın makine ihracatı yapan 6 ülkenin, buradan kazandığı güç ile yalnızca üretim teknolojilerinin geliştirilmesini değil, global sınai üretimi de baskı altında tuttuğuna dikkat çeken Karavelioğlu şunları söz etti:
“Türkiye’nin çevik ve güçlü bir makine endüstrisinin olmasının bize değerli fırsatlar sağlayacağını biliyorduk ancak pandemi krizinin performansımıza bu kadar olumlu yansıyacağını biz bile varsayım etmiyorduk. Dünyanın en büyük üreticilerinden Almanya’nın makine ihracatı birinci çeyrekte 2019’a nazaran yüzde 1,4 daraldı. Birebir periyotta makine ihracat düşüşü ABD’de yüzde 3,5’e ulaştı. Dünya makine ihracatı 2019 düzeyine ulaşmakta zorluk yaşıyorken, bizim artışımız çift hanede ilerliyor.”