Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, yatırımlara, üretime ve ihracata odaklanan Türkiye İktisat Modeli ile yüksek istihdam sağlayarak katma bedelli büyüme performansı göstereceklerini belirterek, “2022 birinci çeyreğine ait göstergeler, büyümede olumlu görünümün süreceğine işaret ediyor.” dedi. Nebati enflasyon oranlarına ait yaptığı kıymetlendirme de ise “Bu noktada enflasyonla çabanın en kıymetli siyaset önceliklerimizden olduğunun bilhassa altını çizmek istiyorum” dedi. Nebati kur muhafazalı mevduatın ise 553 milyar liraya ulaştığını belirtti.
Nebati, 1 Mart itibariyle yastık altı altınların iktisada kazandırılması için başlatılan çalışmalara vatandaşları davet ederek “Ülkemizin tasarruf ölçüsünü artırabilmek için büyük katkı sağlayacağını düşündüğümüz bu sisteme tüm vatandaşlarımızın dahil olmasını temenni ediyorum” diye konuştu.
Bakan Nebati, son devir iktisattaki gelişmeleri, Türkiye İktisat Modeli’nde atılan yeni adımları, Rusya-Ukrayna Savaşı’nı ve Türkiye iktisadına muhtemel tesirlerini kıymetlendirdi.
Covid-19 salgını periyodunda en süratli toparlanan ülkelerden olan Türkiye’nin bu performansını 2021 yılında da sürdürdüğüne dikkati çeken Nebati, yılın son çeyreğindeki yüzde 9,1 oranındaki GSYH büyümesi ile yıl genelinde yüzde 11 düzeyinde büyüme performansı sergilediklerini söz etti.
Nebati, bu büyümede salgın tedbirlerinin gevşetilmesiyle toparlanma eğilimi gösteren iç ve dış turizmin de katkısıyla hizmetler kesiminin öne çıktığına işaret ederek, bunun yanı sıra ihracat performansındaki olumlu görünümün desteklediği sanayi üretimindeki kuvvetli seyrin dikkati çektiğini vurguladı.
2021 yılı büyümesine toplam yurt içi talebin 6,1 puanlık katkı verdiğini, net dış talebin katkısının da 4,9 puan olduğunu tabir eden Nebati, bu devirde yatırım alt kalemlerinden makine-teçhizat yatırımlarının yüzde 20,5 arttığını ve GSYH büyümesine 2,2 puanlık katkı verdiğini söyledi.
Nebati, şunları kaydetti:
“Makine-teçhizat yatırımlarındaki kuvvetli seyrin 2021 yılında da sürmesi, üretim ve ihracat potansiyelimizin güçlendiğine işaret etmektedir. 2021 yılını yüksek ve istikrarlı büyüme performansının yanı sıra görece düşük bir cari açık ve değerli ölçüde düşen bir işsizlik oranıyla tamamladık. Yatırımlara, üretime ve ihracata odaklanan Türkiye İktisat Modeli ile yüksek istihdam sağlayarak katma pahalı büyüme performansı göstereceğiz. Bu kapsamda 2022 yılının birinci çeyreğine ait göstergeler, büyümede olumlu görünümün süreceğine işaret ediyor.“
“Savaşın en kısa vakitte sona ermesi en büyük dileğimiz”
Nebati, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın Türkiye iktisadına mümkün tesirlerini de kıymetlendirerek, “Türkiye iktisadı tarihî bir perspektiften incelendiğinde bilhassa bölgemizde yaşanan jeopolitik gelişmelerin başka ülkeler üzere Türkiye iktisadını de etkilediği görülmektedir. İki ülke ile olan ticari ve turizm münasebetlerimiz ile müteahhitlik hizmetlerimizin boyutu dikkate alındığında bu gelişmenin ülkemize tesiri daha da kıymet kazanmaktadır.” diye konuştu.
Geçen yılın dataları incelendiğinde Rusya’nın en fazla ihracat yapılan 10’uncu, en fazla ithalat yapılan 2’nci ülke olduğunu, Ukrayna’nın ihracatta 20’nci, ithalatta ise 13’üncü sırada yer aldığını belirten Nebati, şu tabirleri kullandı:
“Kelam konusu iki ülkenin ihracatımızda hissesi yüzde 3,9 iken, ithalatımızdaki hissesi yüzde 12,4’tür. Turizm açısından değerlendirildiğinde ise Rusya ve Ukrayna’dan ülkemize gelen ziyaretçilerin sayısının toplam yabancı ziyaretçi içindeki hissesi salgın öncesinde yaklaşık yüzde 19 iken geçtiğimiz yıl yüzde 27’yi aşmıştır. Güç ithalatçısı olan ülkemiz için petrol ve doğal gaz başta olmak üzere güç fiyatlarının yükselmesi ve öteki emtia fiyatlarındaki artışın cari süreçler istikrarı ve enflasyon üzerinde olumsuz tesirleri olmaktadır. 2021 datalarına nazaran Türk müteahhitlik firmalarınca yurt dışında üstlenilen projelerin ülkelere nazaran dağılımında Rusya yüzde 36,4’lük oran ile birinci sırada, Ukrayna ise yüzde 5,2 hisse ile dördüncü sırada yer almıştır.“
Nebati, son 20 yılda Türkiye iktisadının büyük bir dönüşüm geçirdiğini lisana getirerek, şu değerlendirmelerde bulundu:
“En büyük kazanımlarımızdan biri de memleketler arası mal ve hizmet ticaretinde pek çok alanda pazar ve eser çeşitliliği sağlamış olmamızdır. Bu sayede global ekonomik kriz ve global salgın dahil olmak üzere bugüne kadar birçok şoku bertaraf etme kabiliyetini gösterdik. Bu tarafıyla de gelişmiş ekonomiler dahil olmak üzere ekonomimiz pek çok ülkeden olumlu istikamette ayrışmıştır. Elbette dilek etmediğimiz bu jeopolitik gerginliğin ekonomimiz üzerindeki tesirinde savaşın müddeti ve boyutu değer taşımaktadır. Bu savaşın en kısa vakitte sona ermesi en büyük dileğimiz. Yalnızca ülkemiz açısından değil, yaşadığımız bölgede refahın artması için en kıymetli şey barış ve huzur ikliminin hakim olmasıdır. Bu, hepimizin yararınadır.”
“Enflasyonla uğraş en kıymetli siyaset önceliklerimizden”
Bakan Nebati, salgın sonrası periyotta global ekonomik aktivitedeki toparlanma sonucunda enflasyonun gelişmiş ve gelişmekte olan tüm ülkelerde tesirli olduğunu belirterek, bu süreçte Türkiye’de de gerek tüketici gerek üretici fiyatları yüksek bir seyir arz ederken bilhassa güç ve başka emtia fiyatları kaynaklı baskıların tesirli olduğunu vurguladı.
Nebati, şöyle devam etti:
“Bu noktada enflasyonla gayretin en kıymetli siyaset önceliklerimizden olduğunun bilhassa altını çizmek istiyorum. Bu husustaki kararlılığımızı sonuna kadar koruyoruz. Bu çerçevede geçtiğimiz sene attığımız adımları ve devreye aldığımız tedbirleri bu sene de sürdürüyoruz. Enflasyonla kararlı bir biçimde çaba ettiğimizi yakın vakitte gerçekleştirdiğimiz temel besin eserlerinde ve elektrikte yapılan KDV indirimleriyle gösterdik. Attığımız bu adımları tamamlayacak biçimde enflasyonla çabayı önceleyen bütüncül bakış açımızı önümüzdeki devirde de muhafazaya ve sürdürmeye kararlıyız.”
Enflasyonla çaba kapsamında sistemli aralıklarla Fiyat İstikrarı Komitesinin toplandığına dikkati çeken Nebati, gerek kısa gerek orta ve uzun vadeli bakış açısına sahip siyaset adımlarını titizlikle hazırladıklarını kaydetti.
Nebati, Komitenin 1 Mart’ta gerçekleşen 3. toplantısında Rusya ile Ukrayna ortasında yaşanan gelişmelerin muhtemel yansımalarını faal biçimde yönetebilmek ve besin ile ham husus arz güvenliğinin sürdürülebilirliğini sağlamak gayesiyle üretim-satış, tüm ticari basamaklarda gerekli önlemlerin vatandaşların lehine uygulanmasına karar verdiklerini söyledi.
Ayrıyeten ilgili bakanlıklarla uyum içinde piyasa gerçekleriyle uyuşmayan haksız fiyat belirleyen işletmelere cezai müeyyideler uygulayacaklarını söz eden Nebati, “Rekabeti ve başta güç olmak üzere kaynak kullanımında verimliliği artırıcı siyasetlerin hayata geçirilmesiyle enflasyonun düşürüleceğine inancımız tamdır. Bu noktada Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde tüm bakanlıklarımızla kararlı duruşumuzu sürdüreceğimizi ve gereken tüm adımları alacağımızı tekrar söz etmek istiyorum.” diye konuştu.
Kur Muhafazalı Türk Lirası hesapları 535 milyar liraya ulaştı
Bakan Nebati, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde 24 Aralık 2021’de “Kur Muhafazalı Türk Lirası Vadeli Mevduat ve Katılma Hesapları” enstrümanını hayata geçirdiklerini hatırlatarak, şu bilgileri verdi:
“Vatandaşlarımızın büyük ilgi gösterdiği bu eser, döviz kurlarında sağlanan istikrarda kıymetli bir katkı sağlamıştır. 3 Mart prestijiyle 843 bini gerçek ve 27 bini hukuksal kişi olmak üzere KKM hesaplarına dahil olanların sayısı toplamda 870 bine, KKM hesaplarındaki toplam meblağ da 535 milyar liraya ulaşmıştır. Bu fiyatın yüzde 58’i yani 308 milyar lirası TCMB kapsamında dönüşümlerden, yüzde 42’si yani 227 milyar lirası Hazine kapsamındaki dönüşümlerden oluşmaktadır. TCMB kapsamında hukukî şahısların hissesi 229 milyar lira ile yüzde 74, gerçek şahısların hissesi da 79 milyar lira ile yüzde 26 düzeyindedir.”
“Altın tasarruf ekosistemine tüm vatandaşlarımızın dahil olmasını temenni ediyorum”
Bakan Nebati, yastıkaltı olarak tabir edilen finansal sistem dışında bulunan fiziki altınların iktisada kazandırılması için de birtakım çalışmalar yürüttüklerine dikkati çekerek, bu kapsamda altın tasarruf ekosistemine ait çalışmalarını tamamlayarak 1 Mart prestijiyle devreye aldıklarını, vatandaşların fiziki altınlarını mutabakatlı kuyumcular ve bankalara getirerek sisteme dahil olabildiklerini bildirdi.
Nebati, rafineriler, bankalar ve kuyumcuların faal olduğu bu sistemle yatırımcıların erişim alanını genişleterek hem Türkiye hem de vatandaşlar için yararlı bir sistem oluşturduklarını belirterek, bu sistemle hem yastıkaltında bulunan fiziki altınların çalınma ve kaybolma riskinin ortadan kalktığını hem de vatandaşların istedikleri altın eserine tasarruflarını aktararak birikimlerini koruyabildiklerini anlattı.
Öbür taraftan yatırımcıların tercih ettikleri altın eserine bağlı olarak getiri ve kar hissesi imkanına da sahip olabileceklerini söz eden Nebati, “Vatandaşlarımız finansal sisteme dahil ettikleri fiziki altınlarını istedikleri vakit fiziki olarak tekrar geri alabileceklerdir. Dünya ekonomileri içerisinde değerli bir pozisyona sahip olan ülkemizin tasarruf ölçüsünü artırabilmek için büyük katkı sağlayacağını düşündüğümüz bu sisteme tüm vatandaşlarımızın dahil olmasını temenni ediyorum.” dedi. (AA)
