Ayşe Sayın
BBC Türkçe, Ankara
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın iktisadın yeni rotasına ait yaptığı açıklamalar sonrası, Türk lirasının dolar karşısında rekor düşüş yaşadığı Salı günkü kur krizinin akabinde muhalefet partileri, iktidara yönelik “erken seçim baskısını” artırmaya hazırlanıyor.
Bu hususta birinci somut adım, CHP Önderi Kemal Kılıçdaroğlu’ndan geldi. Partisinin Merkez İdare Konseyi’ni (MYK) fevkalâde toplayan Kılıçdaroğlu, “ekonomik krize karşı muhalefetin tekliflerinin iktidarda karşılık bulmaması, ekonomik krizin daha da derinleşeceği” gerekçesiyle, “seçime çağrı” mitingleri ile 4 Aralık’ta Mersin’de alana inme kararı aldı.
“İktidarın seçime zorlanması için” bütün imkanları kullanma kararı alan CHP idaresinin miting kararında, denetimden çıkma mümkünlüğü yüksek görülen sokak hareketleri yerine yurttaşlara seslerini duyurabilecekleri bir alan açılması yaklaşımı tesirli oldu.
‘İktidarın iktisat modelini deneyen ülke yok’
Edinilen bilgiye nazaran toplantıda iktidarın yeni iktisat siyasetinin muhtemel siyasi sonuçları ele alındı. CHP’nin iktisat kurmayları, iktidarın, “yüksek dolar kuru, ucuz işgücü, rekor ihracat” anlayışıyla hareket ettiğini, böylelikle cari açığı kapatıp enflasyonu ve faizi düşürme hesabı yaptığını tabir etti. Toplantıda, ticareti asıl canlandıranın iç talep olduğu, lakin emeğin çok ucuzlatılması halinde iç talebin de düşeceği ve yoksullaşmanın artacağı tespiti yapılarak, “Böyle bir yolu izleyip başarılı olan hiçbir ülke yok, hatta bu kararı deneyen ülke de olmadı” değerlendirmesi yapıldı.
‘Ağır ekonomik buhran’ gerekçesiyle OHAL korkusu
Toplantıda, ekonomik krizin siyasi krize dönüştüğü ve çıkış yolunun da “sandık olduğu” söz edildi. Birtakım MYK üyelerinin ise iktidarın CHP’nin ve iktisat etraflarının ikazlarına rağmen, yanlış siyasetlerini “bilerek ve isteyerek” inatla sürdürdüğünü savunarak, iktidarın Anayasa’nın 119. Hususuna nazaran “Ağır ekonomik buhran” gerekçesiyle OHAL ilan etme yoluna gidebileceği görüşünü lisana getirdiği öğrenildi.
“Seçim dışında tahlil yolu yok” görüşü paylaşıldı ve iktidarı erken seçime zorlamak için evreli olarak adım atılması kararlaştırıldı.
Bu çerçevede birinci adım olarak da Kılıçdaroğlu’nun meydanlara inerek “erken seçime çağrı” mitingleri başlatması kararının alındığı MYK’da, birinci olarak 4 Aralık’ta İstanbul’dan mitinglerin başlatılması düşünüldü. Lakin hava şartları nedeniyle daha sonra birinci miting yeri olarak Mersin kararlaştırıldı.
‘Sokak aksiyonları denetimden çıkar’ derdi
Edinilen bilgiye nazaran CHP’nin “erken seçime çağrı” mitingi kararı alınmasında bir diğer kıymetli etken ise Salı günkü döviz krizinin akabinde Ankara ve İstanbul’da birtakım kümelerin yaptığı sokak hareketlerinin mümkün sonuçlarından duyulan korkular oldu.
Kriz derinleştikçe bu hareketlerin artabileceği ve denetimden çıkabileceği üzere, provokasyonlara açık bir ortama da dönüşebileceği, yaşanacak bir kaos ortamını iktidarın kendi lehine kullanmaya çalışacağı görüşü lisana getirildi. Bu çerçevede yurttaşlara seslerini duyurmak için siyasi partiler tarafından bir kanal açılması gerektiği belirtilerek, “Bunun anayasal çerçevesi de siyasi partilerin miting yapmasıdır” görüşü benimsendi.
Birinci mitingi Mersin’de yapacağını toplumsal medya hesabından da duyuran CHP önderi, “Anayasamızın bize tanıdığı hakları kullanarak, milletimizin sesini dinlemek üzere, ‘Haydi Meydana’ diyorum. Birinci mitingimiz Mersin’de” dedi.
Muhalefet ortak hareket ve davet yapabilir mi?
Muhalefet partilerinin iktidarı seçime zorlamak için tartıştığı bir diğer mevzu ise muhalefet partisi önderlerinin bir ortaya gelerek “ortak seçim çağrısı” ve ilerleyen basamakta da ortak miting yapması. Edirne cezaevinde tutuklu bulunan eski HDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş da bu tartışmaya toplumsal medya hesabından, muhalefet partilerine yaptığı “yedi bölgede yedi ortak miting” davetiyle katıldı.
Getty Images Kılıçdaroğlu ile Akşener. CHP idaresi, iktidara yönelik erken seçim baskısının artırılması için parlamenter sistem çalışması yürüten 6 siyasi partinin başkanının “ortak çağrı” yapmasına sıcak bakıyor. Öteki muhalefet partilerinin bu hususta nabzının yoklandığı belirtiliyor.
DEVA Partisi aralıklı: ‘AKP seçmenini konsolide eder’
Kulislere yansıyan bilgilere nazaran DEVA Partisi Genel Lideri Ali Babacan, bu teklife sıcak bakmıyor. DEVA Partisi kaynakları, bunun nedenini ise şöyle açıklıyor:
“AK Parti seçmeninin yine konsolide olmasına yol açacak adımlardan kaçınmak gerekiyor. Hafızalarda hala Cumhuriyet mitingleri, Seyahat olayları var. O nedenle çok dikkatli olmak gerekiyor. AK Parti seçmeninin Erdoğan’a bağlılığı rasyonel değil, duygusal bir bağ. Bu tıp miting yahut ortak hareketler o duygusal bağın yine güçlenmesine neden olabilir.”
- Siyasette ‘döviz kuru’ hareketliliği: İktidar ve muhalefette TL’nin bedel kaybı nasıl bedellendiriliyor?
- Türk Lirası, 2001 krizi sonrası en makûs gününü yaşadı: ‘Kurun gidebileceği düzeyin sonu yok’
- TL’nin bedel kaybı dünya basınında: ‘Erdoğan’ın sıra dışı iktisat siyasetleri Türkiye’nin kur krizini derinleştirdi’
