CHP Küme Başkanvekili Özgür Özel, kur muhafazalı mevduat uygulamasının bütçeye yükü hakkında verdiği soru önergesinde Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’ye “Bakanlığınızın bütçeye ne kadarlık bir yük geleceğini hesaplamıştır? Uzmanlar, birinci periyot için 10-12 milyar TL’lik bir yük hesaplarken, Bakanlığınızın bütçe yükü ile ilgili ‘oldukça sınırlı’ değerlendirmesinin ölçütü nedir” diye sordu.
CHP Küme Başkanvekili Özel, kur muhafazalı mevduat uygulamasının bütçe üzerindeki yükünün epey hudutlu olduğunu açıklayan Hazine ve Maliye Bakanı Nebati’nin yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na soru önergesi verdi.
“Şeffaflık bekleyen kamuoyunda yeni tereddütlerin oluşmasına yol açacak”
Özel, önergesinin münasebetini şöyle açıkladı:
“AKP Genel Lideri Erdoğan’ın ‘faiz sebep enflasyon sonuçtur’ açıklamalarının akabinde, döviz kurlarında yaşanan dalgalanmanın önlenebilmesi için gündeme getirilen Kur Muhafazalı Türk lirası Mevduat ve Katılma Hesabı (KKM) uygulamasında birinci 3 aylık periyot tamamlanmış, uygulama kapsamında hesap açtıranlara, banka faizlerine ek olarak, dövizdeki artış kadar da 84 milyonun vergilerinden ek faiz ödenmiştir.
23 Mart 2022 tarihinde yapılan açıklamada, uygulama kapsamında 270 milyar TL’si Hazine takviyeli, 321 milyar TL’si Merkez Bankası takviyeli hesaplar açıldığı, 28 bin 934 hukuksal kişinin uygulamadan yararlandığı üzere somut bilgiler yer alırken, millete çıkan ek fatura ile ilgili ‘bütçe üzerindeki yükü hayli sınırlı’ üzere somut bir bilgi içermeyen kıymetlendirme paylaşılmıştır. Mevduat meblağları açıklanırken, faiz yükünün perdelenmesi; şeffaflık ve hakikat bilgi bekleyen kamuoyunda yeni tereddütlerin oluşmasına yol açacaktır.”
“Söyledikleri her şey palavra çıktı”
Özel, “Kur muhafazalı mevduat uygulamasına ait söyledikleri her şey palavra çıktı. Türk lirası istikrar kazanacak dendi, yüzde 27 kayıp yaşandı. Enflasyon düşecekti. Yüzde 21 olan enflasyon baş aşağı gitti, yüzde 54,44 oldu. Merkez Bankası brüt rezervi artacaktı. O gün 117 milyar TL olan brüt rezerv, bugün 109 milyar TL oldu. Cari fazla vereceğiz dendi. 14,5 milyarlık cari açık, 20,2’ye çıktı” değerlendirmesinde bulundu.
“Ölçütü nedir?”
CHP’li Özel, Bakan Nebati’ye şu soruları yöneltti:
“– ’Kur Muhafazalı Türk lirası Mevduat ve Katılma Hesabı (KKM)’ uygulaması kapsamında, Hazine ve Merkez Bankası takviyeli kaç hesap açılmış, gün gün bu hesaplardaki mevduatların meblağı ne olmuştur?
-Söz konusu hesaplardan; 22 Mart 2022 tarihi ile önergenin yanıtlandığı tarih itibariyle vadesi dolanlara, Hazine ve Merkez Bankası dayanağı olarak yapılan ek ödemelerin meblağı farklı başka ne kadardır? Kaç hesap sahibine ne kadar ek ödeme yapılmıştır?
-Vadesi dolan hesaplardan, önergenin yanıtlandığı tarihe kadar ne kadarı (hesap sayısı ve tutar) yenilenmiştir?
-Açıklama yaptığınız 23 Mart 2022 tarihli döviz kuru düzeyi ile 30 Haziran 2022 ve 31 Aralık 2022 tarihleri için yapılacak ek ödemelere ait bir hesaplama yapılmış mıdır? Bakanlığınızın bütçeye ne kadarlık bir yük geleceğini hesaplamıştır? Uzmanlar, birinci periyot için 10-12 milyar TL’lik bir yük hesaplarken, Bakanlığınızın bütçe yükü ile ilgili ‘oldukça sınırlı’ değerlendirmesinin için ölçütü nedir?
-Devlet kelam konusu uygulama kapsamında BSMV ve kurumlar vergisi olarak, ne kadarlık bir vergiden vazgeçmiştir? Bu ölçünün vergi gelirleri içindeki hissesi nedir? Bu ölçü ‘oldukça sınırlı’ kapsamında mıdır?
-Uygulama kapsamında; ‘döviz kurları düşecek’, ‘döviz rezervi artacak’, ‘enflasyon düşecek’, ‘cari açık azalacak’ gayeleri açıklanırken, bu amaçların hiçbirisinin tutmamasının nedeni nedir?” (ANKA)