Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) dahil olan çiftçilere bu yıl için ödenecek tarımsal destekler belli oldu.
“2021 Yılında Yapılacak Ziraî Desteklemeler ve 2022 yılında Uygulanacak Gübre ve Sertifikalı Tohum Kullanım Dayanaklarına Ait Cumhurbaşkanı Kararı“, Resmi Gazete’de yayımlandı.
Buna nazaran, ÇKS’ye dahil çiftçilere Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında, dekar başına buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale için 22 lirası mazot ve 20 lirası gübre olmak üzere toplam 42 lira, çeltik, kütlü pamuk için 68 lirası mazot ve 8 lirası gübre olmak üzere 76 lira, nohut, kuru fasulye, mercimek için 24 lirası mazot ve 8 lirası gübre olmak üzere toplam 32 lira, kanola, aspir için 20 lirası mazot ve 8 lirası gübre olmak üzere 28 lira mazot takviyesi sağlanacak.
Patates, soya için 30 lirası mazot ve 8 lirası gübre olmak üzere 38 lira, yağlık ayçiçeği için 29 lirası mazot ve 8 lirası gübre olmak üzere 37 lira, dane mısır için 27 lirası mazot ve 8 lirası gübre olmak üzere 35 lira, kuru soğan, yem bitkileri için 19 lirası mazot ve 8 lirası gübre olmak üzere 27 lira, yaş çay, fındık için 18 lirası mazot ve 8 lirası gübre olmak üzere 26 lira, zeytin ve başka eserler için 17 lirası mazot ve 8 lirası gübre olmak üzere 25 lira takviye verilecek. Nadas için de dekar başına 8 liralık mazot dayanağı sağlanacak.
Toprak tahlili takviyesi olarak taban 50 dekar ve üzeri tarım yerlerinde, her 50 dekar toprağa kadar tahlil başına yetkili toprak tahlil laboratuvarlarına 40 lira dayanak olunacak.
Organik tarım için kategorilerine nazaran dekar başına 10 ila 100 lira takviye ödemesi yapılacak.
Arıcılara kovan başına 15 lira takviye
Arıcılık Kayıt Sistemi ve Organik Tarım Bilgi Sistemi’ne kayıtlı, organik statüde bulunan kovanlar için arı yetiştiriciliği yapan çiftçilere kovan başına 15 lira dayanak verilecek.
Yeterli tarım uygulamaları dayanağı de kategorilerine nazaran dekar başına 10 ile 150 lira ortasında değişecek. Küçük aile işletmelerinin desteklenmesi uygulamalarında dekara 100 lira ödenecek.
Fındık üreticilerine alan bazlı gelir takviyesi, belirlenen yerlerde yapılan üretimde dekara 170 lira olarak ödenecek. Katı organik-organomineral gübre takviyesi kapsamında dekara 20 lira destekleme ödemesi yapılacak. Klasik zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu dayanağı kapsamında dekara 100 lira dayanak verilecek.
Havzalarda yetiştirilen eserlere takviyeler
Fark ödemeleri kapsamında belirlenen havzalarda yetiştirilecek eserler için verilecek takviyeler de tespit edildi.
Bu kapsamda kilogram başına yağlık ayçiçeği, kuru fasulye, nohut ve mercimeğe 50 kuruş, kütlü pamuğa 110 kuruş, soyaya 60 kuruş, kanolaya 80 kuruş, aspire 55 kuruş, dane mısıra 3 kuruş, buğday, arpa, yulaf, çavdar, tritikale ve çeltiğe 10 kuruş, zeytinyağına 80 kuruş, yaş çaya 13 kuruş ve dane zeytine 15 kuruş takviye sağlanacak.
Su kısıtı olan bölgelerde nohut, mercimek ekenlere verilen fark ödemesine ek yüzde 50 dayanak ödenecek. Damlama sulama ile sulanan alanlar hariç dane mısıra destekleme ödemesi yapılmayacak.
Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında desteklenen eserlerin havza dışında yetiştirilmesi durumunda belirlenen eserlere mazot, gübre, fark ödemesi, yurt içi sertifikalı tohum kullanım, yem bitkileri ve fındık alan bazlı gelir dayanağı verilmeyecek.
Desteklemelerden, ÇKS’de özlük, eser, arazi bilgileri kayıtlı olan ve belirlenen havzalarda yer alan, yerlerde desteklemeye temel eserleri ürettiği Tarım ve Orman Bakanlığı vilayet ve ilçe müdürlüklerince tespit edilen ve belirlenecek yasal müddet içinde destekleme müracaatlarını yapan kamu kurum ve kuruluşları hariç gerçek ve hükmî bireyler yararlanacak.
Yaş çayda fark ödemesi takviyesi
Yaş çay üreticilerine yapılacak fark ödemesi dayanağı, belirlenen havzalarda Bakanlar Şurası kararıyla yürürlüğe konulan “Çay Tarım Alanlarının Belirlenmesi ve Bu Alanlarda Çay Tarımı Yapan Üreticilere Ruhsatname Verilmesine Dair Karar” ile tespit edilen ve Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından ruhsatname verilen alanlarda üretim yapan çiftçilere yapılacak.
Hasat makineleriyle hasadı yapılan eser ve üretim alanları için uzaktan izleme ve randıman tespiti yapan sistemlerin kullanılmasına yönelik çalışmalar gerçekleştirilecek.
Hayvancılık takviyeleri
Hayvancılık alanında, programlı aşıları tamamlanmış, 4 ay ve üzeri yaşta, birincisine buzağılama yaşı en fazla 810 gün yahut son iki buzağılama ortası en fazla 450 gün olan ineklerin doğan buzağıları için hayvan başına 370 lira takviye sağlanacak.
Etçi yahut kombine ırk boğaların sperması ile yapay tohumlamasından yahut bu ırkların Bakanlıkça müsaadeli boğaları ile tabi tohumlamasından doğan buzağıları için 600 lira dayanak verilecek.
Soy kütüğüne kayıtlı buzağıların ek desteklemesi, Bakanlıkça belirlenecek ünite fiyat ve koşullar doğrultusunda yapılacak.
Döl Denetimi Protokolü kapsamındaki boğalardan, yapay tohumlama sonucu doğan buzağılara ek 50 lira takviye ödenecek.
Buzağı takviye kaidelerini karşılayan buzağı başına ödeme ünite ölçülerinin 20 başa kadar tamamı, 21-100 başa kadar yüzde 75’i, 101-500 baş için yüzde 50’si ödenecek.
Ağrı, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Muş, Ordu, Rize, Sivas, Şırnak, Trabzon, Tunceli, Van’da doğan buzağılar için ek 100 lira takviye ödemesi yapılacak.
Çoban istihdamına 6 bin liralık takviye
Dişi mandalar için 250 lira, soy kütüğüne kayıtlı dişi mandalar için ek 200 lira, programlı aşıları tamamlanması kaydıyla 4 ay ve üzeri malaklar için 250 lira, soy kütüğüne kayıtlı malaklar için de ek 200 lira, yapay tohumlamadan doğan malaklara ayrıyeten ek 250 lira takviye ödenecek.
Islah emelli süt içerik tahlili yapılan ve Bakanlıkça belirlenen süt kalite kriterlerini sağlayan yapay tohumlamadan doğan saf sütçü yahut kombine ırk her bir inek için 100 liraya kadar takviye verilecek.
En az 1 baş, en fazla 50 baş düve (manda dahil) alımına da Bakanlıkça belirlenecek düve bedelinin yüzde 40’ı kadar destekleme ödemesi yapılacak.
Hastalıklardan ari işletme dayanağı damızlık boğalar dışındaki 6 ay üzeri yaştaki erkek hayvanlar hariç, tüm sığırlar için hayvan sahiplerine 450 lira ödeme gerçekleştirilecek.
Ari sığır başına ödeme ünite ölçüleri 500 başa kadar tam, 501 baş ve üzeri için yüzde 50’sine karşılık gelen fiyatın ödenmesi suretiyle uygulanacak. Ayrıyeten, Onaylı Süt Çiftliği Sertifikası’na sahip işletmelerdeki ari işletme dayanağı alan tüm sığırlar için ek 100 lira takviye verilecek.
Bakanlık kayıt sistemlerine kayıtlı, yurt içinde doğmuş ve besi müddetini tamamlamış erkek sığırlarını (manda dahil), mevzuatına uygun kesimhanelerde kestiren, Bakanlıkça ırk ve çeşit bazında belirlenecek karkas tartısı kriterini sağlayan 1-200 baş için (200 baş dahil) hayvan başına periyot ve ünite fiyat üzerinden 250 lirayı geçmeyecek biçimde dayanak ödenecek. Bu kararın yayımlandığı tarihten sonra besiye alınan hayvanlarda, besi başlangıcı ile kestirimi kesim tarihini Kırmızı Et Kayıt Sistemi’ne kayıt ettirilme kaidesi aranacak.
Küçükbaş hayvancılık desteklemelerinde, çoban istihdam takviyesi, 100 baş ve üzeri anaç koyun keçi varlığına sahip işletmelere yahut çobanlara 6 bin lira olarak ödenecek.
Damızlık koyun-keçi yetiştiricileri birliklerine üye yetiştiricilerin, Bakanlık kayıt sistemlerine kayıtlı anaç koyun başına 30 lira, anaç keçi başına 35 lira, anaç tiftik keçisi başına ek 20 lira, göçer yetiştiricilerin anaç koyun keçi başına ek 2 lira takviye ödemesi yapılacak.
Bir evvelki yılın anaç koyun-keçi dayanağını alan ve destekleme yılında anaç koyun keçi sayısını artıran işletmelere, bir evvelki yılın kuzu ve oğlaklarının, destekleme yılında anaç koyun, keçi vasfına ulaşanlarına Bakanlıkça belirlenen artış oranını aşmamak kaydıyla hayvan başına 125 lira takviye ödenecek.
Islah programına dahil olan damızlık koyun ve keçi yetiştiricileri birliklerine üye, Küçükbaş Soy Kütüğü ve Ön Soy Kütüğü Bilgi Sistemi (SOYBİS) ile Bakanlık HBS’sine kayıtlı yetiştiricilerin koyun-keçilerine hayvan başına 100 lira, soy kütüğü işletmelerinde yetiştirilen koç-tekeleri alan yetiştiricilere 500 lira hayvan başına takviye ödemesi yapılacak.
Tiftik ve ipek böceği yetiştiricilerine takviye
Tiftik ve Yapağı Tarım Satış Kooperatifleri Birliğine (Tiftikbirlik) bağlı kooperatiflere, Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliklerine yahut Bakanlığa kayıtlı yün sürece tesislerine müstahsil makbuzu karşılığında satan ve Tiftik Kayıt Sistemi (TKS) Data Tabanı’na kaydettiren üreticilerine oğlak tiftiğinin kilogramına 35 lira, anamal tiftiğin kilogramına 30 lira, tali tiftiğin kilogramına 22 lira, kontratlı üretim kapsamında üretilen tiftiğe de ek 10 lira ödeme yapılacak.
İpek böceği yetiştiriciliğinde fiyatsız tohum sağlayan Koza Tarım Satış Kooperatifleri Birliğine (Kozabirlik) dağıttığı kutu başına 120 lira, ürettiği yaş ipek böceği kozasını Kozabirlik/kooperatifleri yahut faaliyet alanı kozadan flatürle ipek çekimi ve sürece olan hükmî kişilik vasıflarına haiz işletmelere satan yetiştiricilere yaş kozanın kilogramına 80 lira ödeme gerçekleştirilecek.
Bakanlık Arıcılık Kayıt Sistemi’ne kayıtlı, merkez birliği seviyesinde örgütlenmiş yetiştirici birlikleri ve/veya üretici birliklerine üye üreticilerine de arılı kovan başına 20, Bakanlıktan üretim müsaadesi almış damızlık ana arı üreticilerinden satın alıp kullandıkları damızlık ana arı başına 80 lira takviye sunulacak.
Bu yıl doğal afetler (yangın ve sel) nedeniyle hasar tespit kurulları tarafından yapılan tespit sonucunda, kovanları ziyan gören yetiştiricilere arılı kovan başına 30 lira, çam balı üretim alanlarının ziyan görmesi sonucu üretim kaybı yaşayan yetiştiricilere eser kaybının telafisi için kilogram başına 30 lira ödeme yapılacak.
Bitkisel üretime arız olan ziyanlı organizmalara karşı biyolojik yahut biyoteknik çabanın yaygınlaştırılmasıyla kimyasal ilaç kullanımının azaltılması ve kalıntının önlenmesi maksadıyla biyolojik ve biyoteknik çaba takviyesi dekar başına 70 ila 500 lira ortasında olacak.
Balıkçılık takviyeleri
Su eserleri dayanağı çerçevesinde 350 bin kilogram dahil, alabalık için kilogram başına 0,75 lira, yeni çeşitlere, kapalı sistem üretime, kilogram üstü alabalık yetiştirilmesine ve sazana 1,5’ar lira, midye için kilogram başına 10 kuruş takviye sağlanacak.
10 bin adede kadar kuluçkahane damızlık alabalık takviyesi balık başına 60 lira, toprak havuzlarda balık yetiştiriciliğine 30 bin kilogram dahil kilogram başına 1 lira, Dijital Tarım Pazarı’nda (DİTAP) kilogram başına 0,25 lira verilecek.
Hayvan genetik kaynaklarının yerinde korunması ve geliştirilmesi dayanakları kapsamında Bakanlıkça uygulanan projeler için yetiştiricilere, büyükbaş müdafaası maksadıyla hayvan başına 600 lira, küçükbaş muhafazaya hayvan başına 90 lira, sığır pedigrili muhafazaya 800 lira, arı muhafazaya kovan başına 45 lira, ipek böceği muhafazaya kilogramda 115 lira, ıslah programındaki koyun, keçi ve yavrularına halk elinde ıslah seçkin sürüde hayvan başına 80 lira, taban sürüde 40 lira, halk elinde manda ıslahı (anaç manda), boğa ve yıl içinde doğuran anaç mandaya hayvan başına 960 lira, yıl içinde doğurmayan anaç mandaya hayvan başına 600 lira, damızlığa ayrılan mandaya (düve/tosun) hayvan başına 225 lira, damızlık erkek malzemeye (koç-teke) hayvan başına 225 lira destekleme yapılacak.
Yeni ziyanlı organizmaların bulaşmasını engellemek, mevcut olanların eradikasyonu ve uğraşının yapılması ile yayılmasını önlemek emeliyle ilgili mevzuata uygun olarak gerekli karantina önlemleri kapsamında fındıkta yasaklama müddeti olan 4 yıllık eser bedelinin tıpkı alan için bir keze mahsus olmak üzere kilogram başına 26,5 lira, taş çekirdekli meyvelerde yasaklama müddeti olan 3 yıllık eser bedelinin birebir alan için bir defaya mahsus olmak üzere kilogram başına 6 lira bitki karantinası tazminatı destekleme ödemesi verilecek.
Sertifikalı patates tohumu kullanana 100 lira dayanak
Yurt içi sertifikalı tohum kullanım dayanağı çerçevesinde dekara aspir için 5 lira, kanola için 20 lira, susam için 4 lira, arpa, buğday, çavdar, tritikale, yulaf, çeltik için 16 lira, kuru fasulye, mercimek ve yonca için 30 lira, nohut için 20 lira, patates için 100 lira, fiğ, yem bezelyesi, korunga ve soya için 22 lira, yer fıstığı için 17 lira ödeme gerçekleştirilecek. 2022 üretim yılı sertifikalı tohum kullanım dayanağı arpa, buğday, çavdar, tritikale, yulaf, çeltik için dekara 24 lira olacak.
Sertifikalı fide/fidan kullanım dayanağı Antep fıstığı, ceviz, badem, mavi yemiş ve aronya için 400 lira, armut, ayva, elma, kiraz, nektarin, şeftali, erik, limon, mandalina, portakal, kayısı, vişne, zeytin, başka meyve tipleri ve asma (nar ve muz hariç) 280 lira, sertifikalı çilek fidesi ile bahçe tesisi için de dekar başına 400 lira olacak.
Yurt içinde sertifikalı tohum üreten/ürettiren ve sertifikalandıran, yurt içinde satışını gerçekleştiren, Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş tohumculuk kuruluşu kabul edilen ÇKS’ye kayıtlı çiftçilere bu yıl ürettikleri çeşitli sertifikalı tohumluklarla orijinal/temel ve üstü tohumluklara da çeşidine nazaran kilogram başına 0,1-5 lira yurt içi sertifikalı tohum üretim dayanağı ödemesi yapılacak.
Sertifikalı aşılı fidan başına 0,5 lira aşısız fidan başına ise 0,25 lira dayanak sunulacak.
Çiftlik Muhasebe Bilgi Ağı Sistemi’nin 81 vilayette uygulanmasına devam edilecek ve geçen yıl kayıt altına alınan 6 bin işletmeye, işletme başına 600 lira ödenecek.
Ziraî yayım ve danışmanlık takviyesi olarak, Bakanlıkça yetkilendirilerek ziraî yayım ve danışmanlık hizmeti sunan özgür tarım danışmanları ile ziraat odası ve üretici örgütlerinde en fazla 5 tarım danışmanı olmak üzere istihdam edilen her bir tarım danışmanı için 46 bin lira ödenecek. Ödemeler 12 aylık hizmet sunumuna bağlı olarak eşit iki dilim halinde yapılacak.
Bakanlığın ve tarım bölümünün muhtaçlık duyduğu öncelikli bahislere ait bilgi ve teknolojilerin geliştirilmesi ve bunların çiftçilerle ziraî sanayicilere aktarılması maksadıyla Bakanlıkça uygun görülen Ar-Ge projelerine destekleme ödemesi yapılacak.
Öte yandan, Kararda Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli çerçevesinde desteklenecek eser listeleri de yer aldı.
Kelam konusu karar 1 Ocak 2021’den geçerli olmak üzere bugün prestijiyle yürürlüğe girdi.
Kararın kararlarını Tarım ve Orman Bakanı yürütecek. (AA)
