DİSK Araştırma Merkezi’nin (DİSK-AR) ‘Asgari Fiyat Gerçeği Araştırması’nı yayımladı. raştırmada, taban fiyatın ortalama fiyat haline geldiği belirtilerek DİSK’in yeni minimum fiyata ait talepleri sıralandı. Araştırmaya nazaran Türkiye’de 10 milyon emekçi minimum fiyatla çalışıyor. Fiyatlı çalışanların yüzde 33,8’i taban fiyat ve altında bir fiyat alıyor. Minimum fiyatlı bir personel, 2003’te minimum fiyatın yıllık meblağı ile 25 Cumhuriyet altını alabilirken yeni fiyatlarla yalnızca 7 altın alabiliyor.
Araştırmaya nazaran taban fiyatın yüzde 20 fazlası ve altında maaş alan kişi sayısı ise 9,7 milyon. Tüm fiyatlı çalışanların yüzde 64’ü ise (12,5 milyon işçi) taban fiyatın bir buçuk katı bir fiyat elde ediyor.
”Ücretli çalışanların yüzde 18’i taban fiyatın altında çalışıyor”
Araştırmaya nazaran çalışanların yüzde 18’i yani 3,4 milyon kişi minimum fiyatın altında çalışırken; Bin 500 liraya çalışan kişi sayısı 1,7 milyon, minimum fiyat ve altında bir fiyat alanların sayısı 6,3 milyon kişi.
”Özel kesim personellerinin yüzde 21,8’i minimum fiyata erişemiyor”
Araştırmaya nazaran özel dal çalışanlarının yüzde 21,8’i minimum fiyata erişemiyor. Özel kesimde minimum fiyat ve altında fiyatla çalışanların oranı yüzde 44 ve taban fiyat civarında çalışanların oranı yüzde 69’dur. 8,4 milyonu aşkın özel dal emekçisi, minimum fiyatın yüzde 20 altında fiyatlarla çalışıyor.
”Kadınların yüzde 25’i taban fiyata erişemiyor”
Yapılan araştırmaya nazaran Minimum fiyata erişemeyenlerin oranı, genelde yüzde 18 iken bayanlarda bu oran yüzde 25’i aşıyor. Taban fiyat seviyesinde ve daha düşük fiyat alanların oranı, genelde yüzde 34 iken bayanlarda yüzde 43’e yükseliyor. Minimum fiyat civarında bir fiyat ile çalışan bayanların oranı yüzde 60.
2005 yılında aylık ortalama fiyat ve maaş geliri minimum fiyatın 2,2 katı iken 2019’da minimum fiyatın 1,7 katına geriledi.
”Bütün fiyatlara bin TL güzelleştirme yapılmalı”
DİSK,’in sıraladığı taban fiyat talepleri ise şöyle:
– “Brüt minimum fiyat net olarak ödenmeli.
– Emekçi SGK primleri bütçeden karşılanmalı.
– Taban fiyat sonrası birinci vergi dilimi oranı yüzde 10’a indirilmeli.
– Minimum fiyat belirlenirken personelin kendisi ve ailesi birlikte hesaba katılmalı.
– Bütün fiyatlara 1.000 TL düzgünleştirme yapılmalı.
– Fiyatların minimum fiyat kadar kısmı için 1.000 Türk lirası meblağında vergi ve pirim indirimi sağlanmalıdır. Bu takviye Hazine tarafından karşılanmalıdır. Böylelikle bütün çalışanların fiyatlarında 1.000 TL güzelleştirme mümkün olacaktır.
– Taban fiyat net 5.200 TL olmalı,
– En düşük emekli aylığı minimum fiyat seviyesine yükseltilmeli.“
