Ekim enflasyonuna aylık yüzde 7.56’lık artışla en büyük katkıyı veren hazır giysi bölümünde, dövize endeksli olarak TL üzerinden yapılan ödemeler son 1 haftadır dolara döndü. İplik kumaş üzere hammadde üretimi yapan şirketler gönderdikleri mailler ile bundan sonra kur düzeylerinin daima değişmesinden ötürü tüm tahsilatların dolarla yapılacağını bildirdi.
Sözcü’den Sayime Başçı’nın haberine nazaran hammadde sorunu ve kurlar nedeni ile yaşanan fiyat sorunu bir müddettir peşin ödemeye dönen üretim ayağında ön ödemeli geçişe neden oldu. Yapılacak hammadde alımları için bir iki ay öncesinden ödeme istendiğini açıklayan bölüm yetkilileri, tüm bu yaşanan süreçlerin ise ocaktan itibaren tüketiciye en az yüzde 50 artırım olarak yansıyacağını ve 2022’de düşen alım gücü ile tüketimde daralma yaşanacağını açıkladı.
Bilhassa de döviz bazlı hammadde satıcılarının ya dövizle ödeme ya da döviz çeki istediğini anlatan Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği (TGSD) Lideri Ramazan Kaya, son bir haftada yaşanan süreci şöyle aktardı:
“Özellikle bu hafta başı dövizin sıçraması ile bu durum yaşandı. Firmalar döviz üzerinden satıyordu. Ödemeler Merkez Bankası kurundan TL’ye çevrilerek ödeme yapılıyordu. Ya da dövizle satıyorlardı ya da vadeli alımlarda döviz hesabına karşılık TL çek gönderip kur farkı hesabı yapıyorduk. Artık diyorlar ki biz döviz üzerinden satarız, bunun karşılığında döviz isteriz. TL gönderemeyin. Zira gün içinde oynaklık olduğu için ve gönderdiğimiz TL çeki buna yanıt olmadığı için şu anda döviz satışlarında büsbütün ya döviz istiyorlar ya da döviz çeki ödemeli model istiyorlar.”
“Enflasyonu tetikleyecek”
Kaya, “Yılbaşından sonra etiketlere en az ortalamalarda yüzde 50 artırım yansıyacak. Bu da enflasyonu tetikleyecek” dedi.
“Tüketim düşecek, piyasa daralacak”
İhracatçı şirketlerin ödemelerini dövizle yaptığını kaydeden İstanbul Dokumacılık ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği Lideri Ahmet Öksüz, iç piyasada ise döviz üzerinden yapılan fiyatlamaların TL’ye çevrilerek tahsil edildiğini aktardı. Kur artışı ile vadelerin de kısaldığını kaydeden Öksüz, şöyle devam etti:
“Kurların süratle artması tabii hammadde fiyatlarında da çarpan tesiri yaratıyor. Hem hammadde döviz bazlı olarak artıyor hem de dolar artınca bu sefer büyüyor sayılar. Döviz bazlı artan maliyetler de kelam konusu. Bunların anında farkını alamıyorsunuz müşteriden, vakte yaymak gerekiyor. İç piyasada daha fazla sorun görüyorum. Piyasanın alışması kabullenmesi vakit alacak. Tahminen tüketimi azaltacaktır evvelce 3 kesim alabiliyorsa artık 2 kesim açacak beşerler hasebiyle tüketimi düşürecek. Fiyatlar artacak bunun önüne geçemezsiniz. Bu kur ve emtia fiyatları ile benim beklentim piyasanın biraz küçüleceği tarafında.”
