Güç Petrol Gaz İkmal İstasyonları Patron Sendikası (EPGİS) Lideri Fesih Aktaş, akaryakıt fiyatlarında uygulanan Eşel Taşınabilir Sistemi’yle bugüne kadar devletin akaryakıt fiyatlarını sabit tutmak için feragat ettiği ÖTV ölçüsünün 41 milyar 839 milyon liraya ulaştığını belirterek, “Yıl sonuna kadar gelecek ek 14 milyar 319 milyon liralık ölçü ile bu sayının yaklaşık 56 milyar 158 milyon liraya ulaşmasını bekliyoruz.” dedi. Aktaş ayrıca
Aktaş, yaptığı değerlendirmede, Eşel Taşınabilir Sistemi ile devletin, akaryakıt fiyatlarındaki artışa karşı vatandaşı müdafaayı hedeflediğini söyledi.
Birinci olarak 17 Mayıs 2018’de devreye alınan sistemin geçen yıl eylülde LPG’de, aralıkta da akaryakıt ve motorin fiyatlarında tekrar uygulamaya girdiğini anımsatan Aktaş, “Akaryakıt satış fiyatında yükseliş baskısı oluşması durumunda, limitin üzerinde gelen artırım ölçüsü kadar kısım akaryakıttan alınan ÖTV’den düşülüyordu.” dedi.
Aktaş, son devirde artan döviz kuru ve yükselen global petrol fiyatlarının Türkiye’deki akaryakıt fiyatlarını da olumsuz etkilediğini tabir ederek, “Covid-19 salgınının bilhassa birinci periyodunda 17 dolara kadar düşen Brent petrolün varil fiyatı 84 dolara kadar çıktı. Hasebiyle, global piyasalarda yaşanan güç krizi, petrol fiyatlarındaki artış üzere bahisler akaryakıt bölümünü de şiddetli etkiliyor. Tüketicilerimizin yaşadığı meseleleri, akaryakıt bayilerimiz de emsal biçimde yaşıyor.” diye konuştu.
Bir müddettir yurt içi pompa fiyatlarında meydana gelen yükselişlerin ÖTV ayarlamasıyla tüketiciye artırım olarak yansıtılmadan dengelenmeye çalışıldığına işaret eden Aktaş, şunları kaydetti:
“Eşel mobilde tüm limitler kullanıldı. Eşel taşınabilir sistemiyle devletin akaryakıt fiyatlarını sabit tutmak için feragat ettiği vergi ölçüsü 41 milyar 839 milyon liraya ulaştı. Yıl sonuna kadar gelecek ek 14 milyar 319 milyon liralık ölçü ile bu sayının yaklaşık 56 milyar 158 milyon liraya ulaşmasını bekliyoruz. Şayet bu vergiden feragat edilmeseydi akaryakıt fiyatları çok daha yüksek düzeylerde olurdu. Örneğin, vilayet bazında bir kıymetlendirme yaparsak şayet eşel olmasaydı şu an İstanbul’da 8,44 lira olan akaryakıtın litre fiyatı 10,97 lira, 8,18 lira olan motorinin litre fiyatı 10,23 lira ve 6,67 olan LPG’nin litre fiyatı da 7,67 lira olurdu.”
“Ham petrol fiyatlarında yıl sonuna gerçek yükseliş bekliyoruz”
Aktaş, akaryakıt fiyatlarında vergi hissesinin 2005’te yüzde 68,82 iken, 28 Ekim prestijiyle bu oranın yüzde 15,24’e kadar gerilediğini, motorinde ise vergi oranının kelam konusu devirde yüzde 59,5’ten, yüzde 15,2 düzeyine düştüğünü belirtti.
Bu oranların Avrupa ülkelerinde çok daha yüksek olduğunu vurgulayan Aktaş, “Örneğin İngiltere’de yüzde 65,1, Fransa’da yüzde 64,4 ve Almanya’da yüzde 63,9. Birinci sırada ise yüzde 67,8 ile Finlandiya var. Türkiye, OECD sıralamasına bakıldığında ÖTV’nin sıfırlanmasından evvel dahi akaryakıttan en az vergi alan yedinci ülke pozisyonundaydı. Eşel taşınabilir uygulamasıyla sıfırlanan ÖTV ile, OECD ülkeleri ortasında akaryakıtta KDV hariç vergi almayan da tek ülke haline gelmiş oldu.” değerlendirmesinde bulundu.
Aktaş, yıl sonuna kadar ham petrol fiyatlarının varil başına 90 dolar düzeyinde seyretmesini öngördüklerini de tabir ederek, şöyle devam etti:
“Dünyanın önde gelen petrol üreticileri, Covid-19 salgını periyodunda talebin azalması nedeniyle düşen petrol fiyatlarıyla uzun bir mühlet çaba etti. Şu an yaşadıkları gelir kayıplarını hesaba katarak hareket ediyorlar. Salgın sonrası yaşanan talep toparlanmasına ve üretimin artırılmasına yönelik davetlere karşın, OPEC’in mevcut üretimi kademeli olarak artırma planlamasından daha fazlasını yapmaya istekli olmadığı da konuşulanlar ortasında. Bu nedenle ham petrol fiyatlarında düşüş değil, maalesef bilakis yıl sonuna gerçek yükseliş bekliyoruz.“