Ham husus temininde yaşanılan zorluklar ve döviz kurundaki rekor artışlar sonrası fiyatlama yapılamamasından kaynaklı zirai ilaç ve gübre satışları durdu.
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Lideri Baki Remzi Suiçmez, ziraî girdi satan bayilerin önünü görememesi nedeniyle gübre ve zirai ilaç satışlarının durduğunu, bu sorunun 2022’de önemli bir besin krizi riski doğuracağına dikkat çekti.
Sözcü’den Gamze Bal’ın haberine nazaran Ankara Polatlı’da gübre bayiliği yapan ziraat mühendisi Murat Çelik ise, şu an hiçbir gübre firmasının sipariş almadığını, hatta siparişleri yıl başına kadar durduran firmalar olduğu bilgisini vererek bu durumun aylarca süreceğine işaret etti.
Gübrenin ham hususu olan doğalgazdaki çok fiyat artışı, yurt içinde de gübre fiyatlarının bir yılda yüzde 157’den fazla zamlanmasına yol açmıştı. Buna kurdaki çok artış da eklenince gübredeki son bir yıllık artırımlar yüzde 200’ü aştı.
Suiçmez, gübreye yalnızca son 15 günde 200-250 lira ortasında yeni artırımlar geldiğini söyledi.
“Çiftçi bu fiyattan nasıl gübre alsın?”
Suiçmez, “Satışlar başlasa da vadeli satış yapılamıyor. Gübrenin tonu 2020 Haziran’da 1800 TL iken, Haziran 2021’de 4 bin 100 TL’ye çıkmıştı. Kasım ayı başında 10 bin TL idi, artık ise 11 bin 750 lira. Çiftçi bu fiyatlara peşin fiyattan gübre nasıl alsın” diye konuştu.
TÜSİAD Besin ve Tarım Çalışma Kümesi Üyesi ve Yeni Çiftçi Platformu Kurucusu Emrah İnce ise, “Gübre satışlarının yüzde 15-20 oranında azaldığını duyuyoruz. Üre gübresi 13 bin 200 TL’ye, DAP 11 bin 750 TL’ye çıktı. Kimse önünü göremiyor” dedi.
Tahlil ‘genom düzenlemesi’
Öbür yandan Emrah İnce, gübrenin yarattığı problemlerin bir tahlili olarak ‘genom düzenlemesi’ teknolojisinin Türkiye’ye getirilmesini önerdi.
1940-1970 aralığında dünya genelinde gözlenen ziraî üretim artışını söz eden bir terim olan ‘yeşil devrim’i anımsatan İnce, “İkinci yeşil ihtilal ise tohum teknolojileri, ziraî biyoteknoloji… Gübrenin yarattığı sıkıntıları ve belirsizlikleri ortaya koyalım lakin bir yandan da tohum ıslah teknolojilerine yönelelim” diye konuştu.