Âlâ Parti Küme Başkanvekili Erhan Usta, “Yılın başında dış borçlarımızın TL karşılığı 3,2 trilyon liraydı. Şu anda geldiğimiz noktada 5,9 trilyon liraya çıktı. Yılın başından bu yana TL’nin bedel kaybetmesi nedeniyle 2,7 trilyon lira artış yaşandı. Bu ne demek biliyor musunuz? 2020 yılında 84 milyon beşerden topladığımız toplam vergi 1 trilyon lira. Yani 84 milyondan topladığımız 1 trilyon liranın 2,7 katı kadar yılbaşından bu yana dış borçlarımız arttı. Bu bir iflas senaryosudur” dedi.
Uygun Parti Küme Lideri İsmail Tatlıoğlu
İsmail Tatlıoğlu, şunları söyledi:
“At sağlam lakin binici istikametini kaybetti”
“Derin yoksullaşma olarak açıklanacak bu süreç tam bir Erdoğan maliyetidir. Yapısal tıkanma, partili cumhurbaşkanlığının ortaya koyduğu bir Erdoğan maliyetidir ve Türkiye, istikametini kaybetmiş bir binicinin olduğu sağlam bir at üzeredir. At sağlamdır lakin binici tarafının kaybetmiş, zihni savrulma içerisindedir. Buradan çıkış, siyasal iklim değişliğini mecbur kılmıştır.
Bugün görüşmekte olduğumuz bütçe, ilan edildiği 6 eylülde 2021 tarihinde 211 milyar dolardı. Sayın Fuat Oktay’ın kurula sunduğu tarihte 182 milyar dolara düştü. Bu bütçe, dün sabah 157, akşam 152 milyar dolara düştü. Bu sabah ise 143, şu saatlerde ise 135 milyar dolar. Bütçe manasını yitirmiştir. Bütçeyi çekmek ve yerine seçim takvimli, bütün parlamentonun ortak iktisat programını ortaya koymak gerekir.”
Durmuş Yılmaz ise şöyle konuştu:
“TL’deki erime bir tercihtir”
“Şu anda ulusal paramız önemli bir erimeyle karşı karşıyayız. Ve bu, kıymetli sonuçlar getirmeye devam ediyor. An itibariyle piyasanın işleyişi bozuldu, fiyat oluşturulamıyor. Adeta gerçek iktisat bolluk içinde yokluk yaşıyor. Zira fiyat yapılamıyor. Satılan malların yerine nasıl konulacağı konusunda bilgi yok. Buradan nasıl çıkılır sorusu soruluyor. Buradan çıkılabilir mi? Bu eriyiş durdurulabilir mi? Elbette durdurulabilir lakin şu anki meydana gelen olay nedir, onu anlamak lazım. Yanlış bir siyaset sonucu ortaya mı çıkmış yoksa şuurlu bir tercih sonucu mu ortaya çıkmış? Dün Sayın Cumhurbaşkanı’nın yaptığı açıklamalar çerçevesinde, şu anda TL’nin üzerinde yapılan baskı ve erime ile ilgili olarak ülkeyi yönetenlerin zihninde rastgele bir tasa olmadığı görülüyor; bir tercihtir. Buradan çıkılabilmesi için her şeyden önce bu tercihin değiştirilmesi ve millete çıkıp ‘Biz şurada yanlış yaptık’ denilebilmesi gerekir. Lakin bu türlü bir şey kelam konusu değil.
Eylül ayı Para Siyaseti Konseyi toplantısı sonra makas değiştirilmiştir. Ve gelinen noktada bu makas değiştirme bir tercihtir, bize nazaran çok büyük yanlıştır fakat karar alıcılar nezdinde bir yanlışlığı yoktur. O nedenle düzeltilmesi mümkün değildir. Düzeltilebilmesi için kararın yanlış olduğu kabul edilip kamuoyuyla bağlantıya geçilerek ve lakin ondan sonra gerekli önlemler alınarak bu yapılabilir. Özeti; Sayın Cumhurbaşkanı, dün söylediği açıklamalar çerçevesinde geri dönülemez bir biçimde gemileri yakmıştır. Faizler düşecek, TL kıymetlenecek, Türk eserlerinin fiyatları düşecek, daha fazla ihracat yapacağız, ihracat yaparken ithalat değerlenecek, mal ithal etmeyeceğiz, yerli üretimden ithal ikamesi yapacağız, ithal ikamesinden sonra iki taraftan gelen cari açık kapacak, döviz talebi azalacak, TL pahalanacak. Bu işin düzeneği bu türlü açıklanıyor. Gayeye varabilmesi için 6 ayda mı, bir yılda mı, beş yılda mı varılır rastgele bir açıklama yok. Haziran ayının sıcağında kalmış kar topu üzere eriyen TL’nin erimesi durdurulabilir. Bunun için deneyim var, birikim var lakin bunun için siyasi otorite yok.”
Erhan Usta ise şöyle konuştu:
“Bu bir iflas senaryosudur”
“Yeni bir makro çerçevenin toplumla paylaşılması gerekir. Bu çerçevede ne var; enflasyonu en az gelecek yıl için yüzde 30 yazmak gerekir. Bu gidişat devam ederse taban olarak bunu görecektir, daha üzerlere çıkma riski çok kuvvetlidir. İktisatta istikrar kazandırmak hiçbir formda mümkün olmadığı için ekonomik büyümede de önemli bir külfet olacaktır. Hazine’nin borçlanma oranları çok önemli bir biçimde arttı, yüzde 22’lerde. Temelinde siyaset faizini niye yaparız; kısa vadeli faizlerle oynayarak uzun vadeli faizleri düşürmek için yapılır. Şu anda kısa vadeli faizler düşürülüyor ancak Türkiye’nin uzun vadeli faizleri artıyor. İktisat bundan ziyan görüyor, tahrip oluyor. Yılın başında dış borçlarımızın TL karşılığı 3,2 trilyon liraydı. Şu anda geldiğimiz noktada 5,9 trilyon liraya çıktı. Yılın başından bu yana TL’nin kıymet kaybetmesi nedeniyle 2,7 trilyon lira artış yaşandı. Bu ne demek biliyor musunuz? 2020 yılında 84 milyon beşerden topladığımız toplam vergi 1 trilyon lira. Yani 84 milyondan topladığımız 1 trilyon liranın 2,7 katı kadar, yılbaşından bu yana dış borçlarımız arttı. Bu bir iflas senaryosudur.
Bu gidişatın bu formda sürdürülebilmesi mümkün değildir. Merkezi idare bütçesinin borç stokunun yalnızca yüzde 18’i sabittir, yüzde 82’lik kısmı ya kura ya enflasyona ya altına ya da faiz oranlarına nazaran değişmektedir. Hasebiyle Hazine’nin de hem faiz ödemeleri hem de borç stoku artacak. Bu şuurlu bir tercih ise bunun vatandaşla paylaşılması lazım. Bu bütçeyi tartışmanın, görüşmenin hiçbir manası yoktu. Üçte biri, daha çıkmadan erimiştir bütçenin. Hasebiyle bütçenin hükümet tarafından geri çekilmesi lazım. Bu bir çaresizlik siyasetidir. Sayın Cumhurbaşkanı mandacılıktan bahsetti. Esat mandacı kimdir; 130 milyar dolara aldığın dış borcu 446 milyar dolara getirenlerdir temel mandacı. Temel mandacı, 600 milyar dolarlık cari açık verenlerdir.” (ANKA)
