Sabancı Üniversitesi İstanbul Siyasetler Merkezi (İPM) hazırladığı yeni bir raporla, Türkiye’nin 30 yıl içinde “karbonsuzlaşmış bir ekonomiye” geçmesinin mümkün olduğunu açıkladı.
“Net sıfır emisyon” amacına ulaşmak için izlenmesi gereken yolu bilimsel verilerile ortaya koyan birinci araştırma olduğu söylenen “Türkiye’nin Karbonsuzlaşma Yol Haritası: 2050’de Net Sıfır”, bugün internet üzerinden yapılan bir aktiflikle kamuoyuna duyuruldu.
Toplantıda konuşan İPM İklim Değişikliği Çalışmaları Koordinatörü Dr. Ümit Şahin, Türkiye’nin 2015’te sunduğu ve karbon salımını ne kadar kısıtlayacağını açıkladığı Ulusal Katkı Beyanı’nın Paris İklim Anlaşması’ndaki maksatlarla uyumlu olmadığını ve hazırladıkları raporun bu alanda bilimsel tartışmaları tetiklemeyi hedeflediğini söyledi.
Karbonsuzlaşmanın anahtarının elektrik üretiminde güneş ve rüzgarın hissesini artırmaktan geçtiği açıklandı.
Temel olarak Türkiye’nin 2018’deki elektrik üretimi, ulaşım, binalar, sanayi ve öbür kesimlerin karbon salımını alan araştırmacılar, bunun tedbir alınmadığı durumda 2050’ye kadar ne kadar artabileceğini hesapladıktan sonra (baz senaryo), bunun nasıl sıfıra çekilebileceği üzerine çalıştı (net sıfır senaryosu).
Baz Senaryo’da Türkiye’nin toplam karbondioksit emisyonunun 2050 yılında, 2018’e kadar yüzde 66 artarak 700 milyon tona çıkacağı öngörülüyor.
Toplam sera gazı emisyonlarının ise 890 milyon ton olacağı iddia ediliyor.
“Net sıfır emisyon” siyaseti için gerekli adımların atılması durumunda ise 2030’a kadar güç tüketimi kaynaklı karbondioksit emisyonlarının yüzde 37, iktisat genelindeki karbondioksit emisyonları ise 2030’a kadar yüzde 32 azaltılabilir.
Bu, Türkiye’nin Birleşmiş Milletler’e sunduğu Ulusal Katkı Beyanı’ndaki senaryolardan çok daha düşük bir ölçüye denk geliyor.
Türkiye 2015’te sunduğu Ulusal Katkı Beyanı’ndaki baz senaryoda 2030’a kadar toplam sera gazı salımının 1,17 milyar tona çıkacağını hesaplamış ve bundan yüzde 21’lik bir indirim yaparak 929 milyon tona düşüreceğini açıklamıştı.
Bu artış senaryosu gerçeklerin çok üzerinde olduğu gerekçesiyle iklim hareketi ve milletlerarası kuruluşlar tarafından eleştiriliyordu.
Güneş ve rüzgar gücünde süratli bir artış mümkün
Ümit Şahin, Türkiye’de hidroelektrik dışındaki yenilenebilir kaynakların şurası güçteki hissesinin 2018’de yüzde 17 olduğunu, bunu 2030’da yüzde 50’ye, 2050’de de yüzde 77’ye çıkarmanın mümkün olduğunu söylüyor.
Şahin’e nazaran Türkiye 2030’a kadar her yıl ortalama 3 GW güneş ve 2,5 GW rüzgar gücü santrali yaparak 2030’da ikisinin toplam şurası gücünü 35 GW’a çıkarabilir.
Şahin, ulaşım kesimindeki karbon salımını azaltmanın ise karayolu nakliyatından demiryolu nakliyatına geçiş ve karayolunda da akaryakıtlı araçlardan elektrikli araçlara geçiş sayesinde gerçekleşebileceğini belirtiyor.
Ulaşım dalındaki emisyonların dörtte üçü karayolu yük nakliyatından kaynaklanıyor.
IPM, dal olarak emisyonlardaki en süratli azalmanın binalarda gerçekleşebileceğini vurguluyor.
- Etraf ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Mehmet Emin Birpınar: Türkiye’nin etraf konusunda AB standartlarına gelmesi için 80 milyar euroya gereksinimi var
- İklim krizi evrakı
- İklim değişikliği ile çabaya nasıl katkıda bulunabilirsiniz?
- İklim krizi gençleri kaygılandırıyor: ‘Kimliğimiz, hayatımız tehlikede’
Isı pompası: 2030’da kömüre, 2040’ta doğal gaza veda
Bunun için 2030’dan itibaren binalarda ısınma gayeli kömür ve sıvı yakıt kullanımının bırakılması; bunun bir kısmının doğal gaz ile, büyük kısmının ise elektrikle çalışan ısı pompalarıyla ikame edilmesi gerekiyor.
Binalarda doğal gaz kullanımının 2040’a kadar sonlandırılmasının mümkün olduğunu belirten IPM, yeşil hidrojenin de 2035’ten itibaren ısınma için kullanılabileceğini aktarıyor.
Endüstrideki karbon salımının azaltılması için ise güç verimliliğinin artırılması, elektrifikasyon, yeni teknolojilerin kullanılması üzere yolların mümkün olduğu belirtiliyor.