Memleketler arası Para Fonu (IMF) Lideri Kristalina Georgieva, 650 milyar dolarlık özel çekme hakkı (SDR) olarak isimlendirilen rezerv para ünitesinin üye ülkelere tahsisinin yürürlüğe girdiğini duyurdu.
Georgieva, yazılı açıklamasında, IMF tarihindeki en büyük SDR tahsisinin bugün yürürlüğe girdiğini bildirdi. Kelam konusu tahsisin dünya için değerine değinen Georgieva, bunun gibisi görülmemiş yeni tip Koronavirüs (Covid-19) kriziyle gayret için “eşsiz bir fırsat” olduğunu kaydetti. Georgieva, “SDR tahsisi, global ekonomik sisteme ek likidite sağlayacak, ülkelerin döviz rezervlerini artıracak ve daha kıymetli iç yahut dış borçlara olan bağımlılıklarını azaltacak” değerlendirmesinde bulundu.
Yaklaşık 275 milyar dolar gelişmekte olan ülkelere gitti
Ülkelerin SDR tahsisini ekonomilerini desteklemek ve krizle gayretlerini hızlandırmak için kullanabileceklerine dikkati çeken Georgieva, SDR’lerin ülkelere IMF’deki kota hisseleri oranında dağıtıldığını aktardı.
Georgieva, yaklaşık 275 milyar doların gelişmekte olan ülkelere gideceğini belirterek düşük gelirli ülkelerin ise yaklaşık 21 milyar dolar alacağını kaydetti.
SDR tahsisinin IMF’nin salgın sürecinde üye ülkeleri desteklemeye yönelik uğraşlarının kritik bir bileşeni olduğunu vurgulayan Georgieva, salgınla çaba kapsamında bugüne kadar 85 ülkeye 117 milyar dolar yeni finansman sağlandığını, 29 ülkeye borç ödemelerinde kolaylık imanı verildiğini, güçlü ve daha sürdürülebilir bir toparlanmanın sağlanmasına yardımcı olmak için 175’ten fazla ülkeye siyaset tavsiyesi ve kapasite geliştirme dayanağı sağlandığını aktardı.
Türkiye’ye yaklaşık 6,3 milyar dolarlık SDR tahsisi
IMF’nin bilgilerine nazaran, 190 üye ülkeye fondaki mevcut kotaları oranında SDR tahsisi yapıldı.
En çok SDR tahsis edilen ülkeler ABD (yaklaşık 112,6 milyar dolar), Japonya (yaklaşık 41,8 milyar dolar) ve Çin (yaklaşık 41,3 milyar dolar) oldu.
Türkiye’ye ise 4,46 milyar SDR (yaklaşık 6,3 milyar dolar) tahsis edildi.
|
SDR nedir? SDR, 1969 yılında IMF tarafından, milletlerarası rezervlerin desteklenmesi için yaratılan bir hesap ünitesidir. SDR’nin kıymeti, global ekonomik sistemde değerli yer tutan ülkelerin ve nakdî birliklerin para ünitelerinden oluşan bir sepet temel alınarak belirlenir ve kelam konusu sepetin bileşimi her 5 yılda bir gözden geçirilir. SDR’nin kıymeti 5 büyük milletlerarası para ünitesinin oluşturduğu sepet kurla günlük olarak belirlenir. Bu para ünitelerinden doların sepet kurdaki oranının yüzde 42, avronun yüzde 31, yuanın yüzde 11, yenin ve sterlinin yüzde 8’erdir. IMF, SDR’leri üye ülkelerin merkez bankalarına rezerv varlığı olarak ihraç eder. Merkez bankaları bu rezerv varlığını öteki merkez bankalarıyla istekli olarak kolaylıkla döviz değiş tokuşu yapmak için kullanabilir. IMF, son olarak 2009’da SDR tahsisi yapmış ve üye ülkelere global mali krizin tesirlerini hafifletmek için 250 milyar dolar meblağında SDR rezervi temin etmişti. |