Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) ve Memleketler arası Çalışma Örgütü’nün (ILO) dün yayımladığı ortak basın bildirisine nazaran, 2016 yılında işe bağlı hastalıklar ve yaralanmalar 1,9 milyon insanın vefatına neden oldu.
Gazete Duvar’ın aktardığına nazaran DSÖ ve ILO hazırladığı “İşle İlgili Hastalık ve Yaralanma Yüküne ait Ortak Varsayımları, 2000-2016: Global İzleme Raporu”na nazaran, işe bağlı ölümlerin birden fazla teneffüs ve kardiyovasküler hastalıklardan kaynaklanıyor.
Basın bildirisinde yer alan bilgilere nazaran, ölümlerin yüzde 81’i bulaşıcı olmayan hastalıklardan kaynaklandı. Ölümlerin en büyük nedenleri ise kronik obstrüktif akciğer hastalığı (450.000 ölüm); inme (400.000 ölüm) ve iskemik kalp hastalıkları (350.000 ölüm) oldu. Mesleksel yaralanmalar, ölümlerin yüzde 19’una (360.000 ölüm) neden oldu.
En değerli risk faktörü uzun çalışma saatleri
Çalışma, uzun çalışma saatleri ve işyerinde hava kirliliği, astıma neden olan, kanserojen unsurlar, ergonomik risk faktörleri ve gürültüye maruz kalma üzere 19 mesleksel risk faktörünü ele alıyor. En değerli risk faktörü ise yaklaşık 750 bin vefatla bağlı olan uzun çalışma saatlerine maruz kalmadır. İşyerinde hava kirliliğine (partikül unsur, gaz, duman) maruz kalma ise 450.000 vefata neden oldu.
DSÖ Genel Yöneticisi Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus “Bu kadar çok insanın işlerinden ötürü ölmelerini görmek şok edici” açıklamasını yaparak “Bizim hazırlamış olduğumuz rapor, iş sıhhati ve güvenliğine yönelik hizmetlerin üniversal kapsama alınmasını sağlamak için, bu bahisteki taahhütlerini yerine getirerek emekçilerin sıhhat ve güvenliğini iyileştirmeleri ve muhafazaları için ülkelere ve işletmelere bir ihtardır.”
Rapor, işe bağlı hastalık ve yaralanmaların sıhhat sistemlerini zorladığı, üretkenliği azalttığı ve hane gelirleri üzerinde çok önemli tesiri olabileceği istikametinde ihtarda bulunuyor.
2000-2016 ortasında vefatlar yüzde 14 düştü
DSÖ ve ILO’nun yayımladığı basın bildirisine nazaran, dünya genelinde, işe bağlı vefatlar 2000 ile 2016 ortasında yüzde 14 düştü. Bu durum işyerlerinde sıhhat ve güvenlik istikametinde güzelleşmeler olduğuna işaret edebilir. Bununla birlikte, uzun çalışma saatlerine maruziyetle bağlı kalp hastalıkları ve inmelerden kaynaklanan vefatlar sırasıyla yüzde 41 ve yüzde 19 artış gösterdi. Bu durum, nispeten yeni olan psiko-sosyal mesleksel risk faktöründe artış trendini yansıtıyor.
Daha adil işyerleri için daha fazla harekete gereksinim var
DSÖ/ILO’nun bu birinci ortak global izleme raporu, siyaset belirleyicilerin ülke, bölge ve global seviyede işe bağlı sıhhat kayıplarını takip etmelerini sağlayacak. Böylelikle, çalışanların sıhhat durumlarını uygunlaştırmak ve sıhhatte eşitliği gerçekleştirmek için uygun müdahalelere yönelik daha odaklı kapsam belirleme, planlama, maliyetlendirme, uygulama ve değerlendirmeyi mümkün kılacak.
Rapor, daha sağlıklı, daha inançlı, daha güçlü ve toplumsal olarak daha adil işyerlerinin oluşması için daha fazla aksiyona muhtaçlık olduğunu gösteriyor; bu bağlamda en kıymetli rolü de işyerinde sıhhatin desteklenmesi ve iş sıhhati hizmetlerinin oynayacağı belirtiliyor.
Rapora nazaran, her risk faktörü bakımından eşsiz bir önleyici aksiyonlar dizisi vardır; bunlar, izleme raporunda ana sınırlarıyla açıklanıyor ve hükümetlere, personel ve patronlarla istişare halinde uygulama için rehberlik sağlıyor. Örneğin, uzun çalışma saatlerine maruz kalmanın önlenmesi için çalışma müddetinde sıhhate uygun üst hudut üzerinde muahede sağlanması gerekiyor. İşyerinde hava kirliliğine maruziyeti azaltmak için, toz denetimi, havalandırma ve ferdî gözetici donanım öneriliyor.
“Çalışma tertibi ve sistemlerinde değişiklikler yapılarak da bu risk faktörleri azaltılabilir”
ILO Genel Yöneticisi Guy Ryder “Bu kestirimler, işe bağlı hastalık yükü hakkında kıymetli bilgiler sağlıyor ve bu bilgiler daha sağlıklı ve inançlı işyerleri oluşturabilmek için siyasetleri ve uygulamaları şekillendirmede bize yardım edebilir” diyerek şöyle konuştu:
“Hükümetler,.”
DSÖ Etraf, İklim Değişikliği ve Sıhhat Departmanı Yöneticisi Dr. Maria Neira hususa ait yaptığı açıklamada, “Bu biçimde, yaklaşık 2 milyon erken vefat önlenebilir. İşe bağlı sıhhat tehditlerinin gittikçe değişen tabiatını amaç almak için mevcut araştırmalara dayanarak tedbirler alınması gerekmektedir” dedi ve kelamlarını şu biçimde sürdürdü:
“İşçilerin sıhhat ve güvenliğinin sağlanması ve bu bahiste hiçbir emekçinin geride bırakılmaması sıhhat ve işgücü bölümünün ortak sorumluluğudur. BM Sürdürülebilir Kalkınma Maksatları doğrultusunda, sıhhat ve işgücü kesimi bu büyük hastalık yükünü ortadan kaldırmak için birlikte, el ele çalışmalıdır.”
ILO Yönetişim ve Üçlü Yapı Departmanı Yöneticisi Vera Paquete-Perdigao yaptığı açıklamada, “Milletlerarası Çalışma Standartları ve DSÖ/ILO araçları ve kılavuzları, farklı seviyelerde güçlü, tesirli ve sürdürülebilir iş sıhhati ve güvenliği sistemlerinin uygulanması için sağlam bir temel oluşturuyor. Bu standart ve kılavuzlara uyulması, bu vefat ve yaralanmaların kıymetli ölçüde azaltılmasına yardımcı olacaktır” dedi.
Güneydoğu Asya ve Batı Pasifik’teki personellerden, erkekler ve 54 yaşın üstündekilerde orantısız biçimde yüksek sayıda işe bağlı vefatlar meydana geliyor.
Rapor, öteki birçok mesleksel risk faktöründen kaynaklanan sıhhat kayıplarının gelecekte sayısal olarak belirtilmesi gerektiğinden, işe bağlı toplam hastalık yükünün değerli ölçüde daha büyük olabileceğini belirtiyor. Buna ek olarak, Covid-19 global salgınının tesirleri de bu yükün gelecekteki varsayımlarına yansıtılması gereken yeni bir boyut katacak.