İstanbul Sanayi Odası (İSO) İdare Konseyi Lideri Erdal Bahçıvan, pandemide global tedarik zincirlerinde yaşanan dönüşümle Türkiye’nin kıymetli bir fırsat yakaladığına dikkat çekerek, “Hayatın işleyişine devam edebilmesi için üretimin kesintisiz sürmesi gerektiği bir gerçek. Lakin bu süreçte endüstrimizin, güçlü ve sürdürülebilir ihracat için finansman dayanağına muhtaçlığı var. Bu bağlamda Türk Eximbank, ihracat ve yeşil iktisat için yeni kuşak finansman kaynaklarını artırarak dayanaklarını çeşitlendirmeli” dedi.
İSO Meclisi’nin ağustos ayı olağan toplantısı, “Nitelik ve Katma Bedel Odaklı İhracatın Geliştirilmesi ve Sürdürülebilirliği İçin Türk Eximbank’ın Vizyonu, Sunduğu Dayanakların Çeşitlendirilmesi” ana gündemi ile görüntü konferans üzerinden gerçekleştirildi. Açılış konuşmasını İSO İdare Konseyi Lideri Erdal Bahçıvan’ın yaptığı online toplantıya, Türk Eximbank Genel Müdürü Ali Güney konuk olarak katılarak gündeme ait değerlendirmelerde bulundu.
İSO İdare Heyeti Lideri Erdal Bahçıvan, Covid-19 salgını nedeniyle global tedarik zincirlerinde yaşanan ve devam etmesi beklenen dönüşümle birlikte Türkiye’nin, dünya ihracatındaki hissesini artırma ve kıymet zincirinde daha üst sıralara yükselme tarafında değerli bir fırsat yakaladığına dikkat çekti. Dünya ekonomilerinin kıymetli bir kısmının tekrar açılması ve global ticaretin toparlanmasıyla ülke ihracatının kazandığı güçlü ivmenin bu istikamette kıymetli bir işaret olduğunu belirten Bahçıvan, şunları söyledi:
“Ticaret Bakanlığı’nın açıkladığı ihracat dataları, 2021 yılını 210 milyar dolar civarında bir ihracatla tamamlayabileceğimizi gösteriyor. Ülkemiz ihracatının yüzde 95’i aşkın bir kısmını sanayi kesimi gerçekleştiriyor. Ülkemizi katma bedeli yüksek eserlerde daha rekabetçi hale getirebilmek için çok daha fazla yatırıma gereksinimimiz olduğunun farkındayız. Gerçekten sanayi kesimimiz yeni periyoda çok daha yüksek bir yatırım motivasyonuyla girdi. Geçen yılın ortalarından bu yana makine-teçhizat yatırımlarındaki artış trendi umut verici. Tekrar sanayi üretiminin son aylarda yakaladığı ivme, sanayi istihdamının haziranda 6 milyon 240 bin ile şimdiye kadarki en yüksek sayıya ulaşması üzere gelişmeler, bölümümüzün büyük bir atılımın eşiğinde olabileceğini gösteriyor. Önümüzdeki süreç nasıl şekillenirse şekillensin hayatın işleyişine devam edebilmesi için üretimin kesintisiz sürmesi gerektiği bir gerçek. Lakin bu süreçte endüstrimizin güçlü ve sürdürülebilir ihracat konusunda dayanağa muhtaçlığı var. Bunun başında da finansman geliyor. Bu bağlamda Türk Eximbank, ihracat ve yeşil iktisat için, bilhassa yeni kuşak finansman kaynaklarını artırarak takviyelerini çeşitlendirmeli.”
Ülkemizde banka kredileri kanalıyla finansmana daha uygun maliyetlerle ve daha kolay erişebilmenin her endüstricinin temennisi olduğunu söyleyen Bahçıvan, “Öte yandan, uzun vadede üretici ve ihracatçılarımızın alternatif finansman enstrümanlarıyla buluşması ve kredi dışı enstrümanları daha fazla kullanması hayati bir değer taşıyor. Bu noktada ihracatçımızın en büyük destekçisi olan, gerçek dalın dostu Türk Eximbank’ın vizyon ve projelerini, en güç vakitlerde rekabet gücümüzü destekleyen değerli bir öge olarak görüyoruz” dedi.
“Türk Eximbank’ın sermayesi güçlendirilmeli
Türk Eximbank’ın kredi hacminin artırılması ve yeni iş modelleri geliştirerek farklı enstrümanlarla şirketleri ve ihracatı daha fazla desteklemesinin ehemmiyetine değinen Bahçıvan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Türk Eximbank’ın mevcut sermayesi ile ihracatımızı ve ihracatçılarımızı nitelikli bir biçimde desteklemesi mümkün görünmüyor. Bu nedenle de Türk Eximbank’ın sermayesi güçlendirilmelidir. Türk Eximbank tarafından kullandırılan kredilerin sadece yüzde 9’u TL cinsindedir ve KOBİ dışı firmalara TL bazlı kredi kullandırılmamaktadır. Türk Eximbank’ın, Türk lirası kredi imkanları genişletilmeli ve firmalarımızı kur risklerine karşı koruyacak enstrümanlar geliştirmelidir. Öte yandan kredilendirme sürecindeki teminat masrafları sanayicilere önemli bir maddi külfet oluşturmaktadır. Hazine ve Maliye Bakanımız Sayın Lütfi Elvan’ın geçtiğimiz hafta yaptığı, ihracat potansiyeli yüksek KOBİ’lere yönelik Kredi Garanti Fonu (KGF) dayanaklı Eximbank Kredi Paketi açıklamasından memnuniyet duymakla birlikte bu imkânın yalnızca KOBİ büyüklüğündeki ihracatçılarımız için değil bölümün lokomotifi olan öteki ölçekli tüm firmalarımız için de sürdürülebilir bir bakış açısı ile geliştirilmesi gerektiği görüşündeyiz.”
“Teminat karşılığı yerine past performansa nazaran kredi”
İSO Lideri Bahçıvan, tıpkı biçimde kredibilitesinde sorun olmayan, yükümlülüklerini vaktinde yerine getiren firmaların KGF limitlerini kaybetmesinin haksızlık olduğunu vurgulayarak, “Türk Eximbank artık yalnızca teminat karşılığı kredi veren bir kuruluş olmaktan çıkıp, geçmiş periyotlarda de sık sık gündeme getirdiğimiz üzere, şirketleri past performans kriterlerine nazaran değerlendirip kredilendiren bir kurum haline gelmelidir. Bu vesileyle sadece Eximbank kredilerinde değil, tüm bankacılık sisteminde bir şikâyet ve maliyet ögesi haline gelen teminat mektuplarındaki çok komite ve masrafların, BDDK’nın alacağı bir kararla bilhassa ihracata dönük mektuplarda yüzde 1 ile sonlandırılması çok yararlı olacak. Tekrar ihracat hacmine bağlı olarak ihracatçı sanayicilerin Eximbank kredi limitlerinin de artırılması gerekiyor. İhracatçılarımızın nakit akışı sürdürülebilirliği açısından, fonlamanın uzun vade yüklü olması son derece kıymetli bir konudur. Halihazırda Türk Eximbank’ın yurt içi kredi hacminin yüzde 76’sının kısa vadeli olduğu düşünüldüğünde, uzun vadeli fonlama imkanlarının da kesinlikle artırılması gerektiği kanaatindeyiz” diye konuştu.
“Uzak pazarlara yönelik düşük faizli TL kredisi”
Global ticaret zincirlerindeki kaymalar sonucu ABD başta olmak üzere birçok uzak pazar alıcısı ülkenin Asya’ya alternatif olarak Türkiye’den tedarik arayışına girmeye başladığını lisana getiren Bahçıvan, “Lakin yükselen navlun fiyatları bu istikamette dezavantaj oluşturuyor. Eximbank’ın uzak pazarlara ihracata yönelik düşük faizli ve TL cinsi ihracat kredileri kullandıracağı bir program başlatmasını önemsiyoruz. Dayanaklarda sektörel bazlı bir yaklaşım yararlı olur. Global ihracatta e-ticaretin hissesinin süratle artmasıyla Türkiye’de elektronik ortamda ihracatın gelişme eğilimine girmesi ve e-ihracat yapan firmalara özel bir kredi programı tasarlanması sektörel uygulamaya uygun bir örnek olabilir” dedi.
“İhracat sigorta primleri artırılmalı”
Türk Eximbank’ın sağladığı sigorta enstrümanı ile de ihracatçılara kıymetli katkılarda bulunduğunun altını çizen Erdal Bahçıvan, şöyle konuştu:
“Fakat, son vakitlerde hammadde fiyatlarının çok artmasına karşın firmaların ihracat sigorta limitlerinin birebir kalması ihracatçılarımızda bir darboğaz yaratıyor. Firma kendisi risk alarak Eximbank limitinin üzerinde ihracat yaptığında, rastgele olumsuz bir durumda, Eximbank belirlemiş olduğu sigorta ölçüsünü da kapsam dışı tutuyor. Bu durum, yüksek bir talep olmasına karşın ihracatın önündeki en büyük pürüzlerden biri. Bu nedenle de ihracat sigorta limitlerinin artırılmasını değerli görüyoruz. Sigorta konusundaki bir öbür kıymetli konu da alıcı limit müracaatlarının sonuçlanmasının çok uzun sürmesi nedeniyle ihracatımızın bu durumdan olumsuz etkilenmesidir. Bu mühletler kısaltılmalı. Yeniden Türk Eximbank tarafından verilen yatırım kredilerindeki kriterlerin hafifletilmesi ve daha esnek bir kıymetlendirme yapılması, yatırımların hızla hayata geçmesine ve ihracatımızın artmasına kıymetli katkıda bulunacak.”
Erdal Bahçıvan ayrıyeten, Türk Eximbank’ın dünyadaki farklı, kaliteli ve sürdürülebilirlik odaklı finansman kaynaklarını ülkeye getirmesini ve endüstriciler ortasında bir köprü vazifesi üstlenmesini çok önemsediklerini belirterek, Türk Eximbank’ı İSO Sürdürülebilirlik Platformu’na davet etti.
“Kobi takviyelerinin artmasıyla 300 milyar dolar ihracat mümkün”
Türk Eximbank Genel Müdürü Ali Güney de emellerinin karlılığı artırma değil ihracatçıyı desteklemek olduğunu, maliyetlerinin de piyasaya nazaran cazip olduğunu vurguladı. KOBİ’lere verdikleri dayanakları çok önemsediklerinin altını çizen Ali Güney, “2021 yılının birinci yarısında, birinci kez banka kredisinden yararlanan firmaların yüzde 92’sini KOBİ’ler oluşturuyor. KOBİ takviyelerinin artmasıyla 300 milyar dolar ihracata ulaşabiliriz” dedi. Türk Eximbank olarak alacak sigortasına da çok kıymet verdiklerini belirten Güney, şu bilgileri paylaştı:
“TÜİK datalarına nazaran, 2019 yılında ihracatçılarımızın yüzde 62’si bir yahut iki alıcıdan ziyadesiyle iş yapmıyor. Alacak sigortası takviyesi ile tahsilat risklerini bertaraf ediyoruz. Sigorta ünitesini Eximbank dışında bir iştirak üzere yapılandırdık. Yeni sigorta yazılımımızı da hayata geçirdik. Pandemi periyodu sigorta algısını kuvvetlendirdi. Sigortada yüzde 42 büyüme kaydettik. Amacımız yıl sonunda 22 milyar sigorta hacmine ulaşmak. Bu da geçtiğimiz yıla nazaran yüzde 50 büyüme manasına geliyor.” (ANKA)
